از کوهستان‌های صعب‌العبور و سر به فلک کشیده غرب تا دشت‌های تفتیده جنوب و آب‌های گرم خلیج‌فارس- آفریدند آنچنان پرشکوه و پرتوان و سرشار از عشق و ایثار و شجاعت است که هیچ قلم و زبانی را یارای بازگو کردن آن نیست.
با تحقق انقلاب اسلامی در ایران و برهم‌خوردن موازنه‌های موجود در روابط بین‌المللی و منطقه‌ای، مسائل جدید و پیش‌بینی‌نشده‌ای حادث شد. این بار نیرویی در منطقه به‌وجود آمده است که محتوایی متفاوت از دیگر حکومت‌های قبلی دارد. این نخستین انقلاب اجتماعی در تاریخ نوین خاورمیانه است. این نخستین انقلاب سیاسی – اجتماعی مدعی اسلام و هویت اسلامی است. و بالاخره این انقلاب در کشوری روی داده که از لحاظ موقعیت جغرافیایی، امکانات اقتصادی و تعداد جمعیت، مقامی غیرقابل رقابت را به‌خود اختصاص داده است.
انقلاب اسلامی ایران منطقه را در آستانه مسائلی مهم و متفاوت از قبل قرار داد.
جنگ تحمیلی
زمینه‌های حمله عراق به کشور ما در 31 شهریور 1359 طولانی‌ترین جنگ را در منطقه سبب شد. این جنگ که قرار بود براساس محاسبات عراق ظرف 3 الی چند هفته به سر انجام خود برسد، بیش از 96 ماه طول کشید که این رقم به تنهایی 27 بار طولانی‌تر از تمام جنگ‌های میان اعراب و اسرائیل است.
جنگ ایران و عراق یکی از پیچیده‌‌ترین جنگ‌های جهان و منطقه بود و ما اکنون در شرایطی قرار داریم که لحظه به لحظه اسرار ناگفته این جنگ منتشر می‌شود که بخشی از حقیقت درون جنگ ماست و بخش دیگر آن در دست 36کشوری است که چرخ‌های ماشین جنگی عراق را روغن می‌زدند.
از یاد نمی‌بریم که تجاوز عراق به ایران در سپتامبر 1980 آغاز شد و به‌مدت 8 سال ادامه یافت و این طولانی‌ترین و بی‌سابقه‌ترین جنگ متعارف قرن حاضر به شمار می‌رود چرا که جنگ جهانی اول و دوم مدتی کمتر از 8 سال ادامه یافتند و جنگ‌های دیگر، مانند جنگ ویتنام شمالی و جنوبی نیز به‌عنوان یک جنگ متعارف همانند جنگ ایران و عراق شناخته شده است. تاریخ از 8سال جنگ برای ایران، شرف، آزادگی، مقاومت و ایمان به خدا را در صفحات خود ثبت کرد، اما از متجاوز و متحدان او که طی 8سال او را یاری و تشویق کردند، جز به زشتی یاد نکرده و نخواهد کرد.
صدام در مصاحبه خود در تاریخ فروردین59 این سه شرط را اعلام داشت:
الف- خروج بی‌قید ایران از جزایر تنب کوچک و تنب بزرگ و ابوموسی
ب – بازگرداندن دنباله شعب‌العرب به حالت قبل از سال 1975
ج- به رسمیت شناختن عربی‌بودن خوزستان
از اهواز تا بصره
عملیات گسترده و همه‌جانبه عراق پس از تحرکات ایذایی بسیار که براساس اسناد منتشر شده از سوی وزارت خارجه به 637 مورد می‌رسد در 31شهریور 59 آغاز شد.
در همان ساعات و روزهای اولیه حمله، عراق به اکثر اهداف نظامی خود دست یافت. به گفته صدام، عراق در جبهه‌ای به طول 550 کیلومتر توانست به عمق 20 تا 110 کیلومتر به داخل ایران نفوذ کند و وسعتی معادل فلسطین اشغال شده را به تصرف خود درآورد.
در این عملیات که به سبک عملیات غافلگیرانه اسرائیلی‌ها در جنگ ژوئن67 (شش‌روزه) با بمباران تأسیسات نظامی و فرودگاه‌های کشور صورت گرفت، 10 شهر و صدها روستا به اشغال قوای بعثی درآمد و ارتش عراق بدون مانعی جدی در مرزها تا دروازه‌های اهواز و خرمشهر پیش تاخت.
تحت چنین شرایطی امام خمینی(ره) به خروش آمد و ندای ملکوتی‌اش دل‌های شیفتگان انقلاب و نظام را متوجه دفاع از کیان جمهوری اسلامی کرد، به‌طوری که میلیون‌ها نفر از اقشار مختلف مردم اعم از کارگر و کارآفرین، کارمند و مدیر، بی‌سواد و باسواد، دانش‌آموز و دانشجو در کنار روحانیت با تشکیل ارتش بیست‌میلیونی بدون امکانات و تجهیزات و حتی آموزش‌های نظامی به مقاومت پرداختند. به‌رغم کارشکنی‌های رئیس‌جمهور وقت (بنی‌صدر)، دفاع مقدس مردم مسلمان و انقلابی ایران شکل گرفت و نیروهای جوان و شهادت‌طلب به جبهه‌ها شتافتند.
پس از شکل‌گیری اتحاد و انسجام در میان نیروهای انقلابی و طرد نیروهای وابسته، حماسه‌ای مقدس شکل گرفت که در تاریخ ایران اسلامی بی‌سابقه بود؛ حماسه دفاع مقدسی که برکات و دستاوردهای بی‌نهایتی را برای ملت ایران به ارمغان آورد و جهاد و شهادت مردمان با ایمان و مخلص این سرزمین، ستون‌های نظام اسلامی را تا مدت‌ها مستحکم کرد. به مناسبت بزرگداشت این همه مجاهدت و ایثار، هر سال 31شهریور تا ششم مهرماه به‌عنوان هفته دفاع مقدس نامگذاری شده است.
اما نبایستی تجلیل و قدردانی از افرادی که بدون هیچ چشمداشت مالی با نثار جان و مالشان و صرفا با هدف صیانت از اسلام و دفاع از تمامیت ارضی این مرز و بوم قیام و در جبهه‌های حق علیه باطل شرکت کردند، به این دوره کوتاه محدود شود. به یاد بیاوریم که در 8 سال دوران دفاع مقدس انبوهی از فرهنگ‌ها و شخصیت‌ها شکل گرفت به‌طوری که جمعی از رزمندگان دعوت حق را لبیک‌گویان به درجه رفیع شهادت نایل آمدند، تعداد دیگری جانباز و ایثارگر شدند، گروهی در زمره آزادگان قرار گرفتند و جمعی دیگر با یاد و خاطره جبهه و جنگ در عرصه‌های سازندگی کشور حضور یافتند.
مطالعه تاریخ جنگ‌های کشورهای مختلف دنیا به‌ویژه جنگ اول و دوم جهانی موید این موضوع است که نویسندگان، فیلمسازان و هنرمندان کشورهای پیروز در جنگ همواره کوشیده‌اند ضمن توصیف ایثار و مقاومت مردمشان به طرح فداکاری‌ها، باورهای اخلاقی، آزادیخواهانه و میهن‌پرستانه آنان در جنگ بپردازند و حتی امروز پس از گذشت حدود 70 سال از جنگ جهانی علاوه بر زنده‌نگهداشتن حماسه‌های آن از طریق ساخت فیلم‌های سینمایی یا نوشتن داستان‌ها و رمان‌‌‌ها به مناسبت‌های مختلف از قربانیان، رزمندگان و بازماندگان جنگ تجلیل به عمل می‌آورند و از آنان به نحو مناسبی قدردانی می‌شود.
ما نیز که با باورهای اسلامی و دینی علیه نظام ستمشاهی قیام و 8سال دفاع مقدس را سپری کردیم و از اندیشه‌های مذهبی پیروی می‌کنیم بیش از دیگران بایستی نسبت به پاسداشت خون شهدا و زنده‌نگهداشتن یاد و خاطره آنان و همچنین ارج‌نهادن به جان‌‌‌‌فشانی‌های جانبازان، ایثارگران و رزمندگان با حفظ کرامت‌شان و منزلت والای این عزیزان بی‌ادعا و حتی گمنام اقدام کنیم؛ آنانی که حتی پس از سال‌ها با به یادگار داشتن سوغات جبهه و جنگ با تحمل رنج و درد بسیار امروز شربت شهادت را می‌نوشند و در این مسیر بی‌هیچ ادعا همواره بر کوس رسوایی دشمن در بهره‌گیری از سلاح‌های شیمیایی و کمک‌های جهانی به رژیم جنگ ستیز بعثی عراق می‌کوبند.
مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی):اگر ملت ایران 8 سال جنگ تحمیلی را نمیداشت، البته خیلی از ویرانی‌ها را، خیلی از فقدان‌ها را،خیلی از خسارت‌ها را نمیداشت؛ اما این اعتماد به نفس را هم نمیداشت؛ این قدرت علمی، نظامی و پیشرفت صنعتی را هم نمیداشت؛ این عزتی را هم که در مقابل چشم جهانیان به دست آورده است، نمیداشت؛ این حالت یأس و ناامیدی از تسلط بر این ملت هم در دل دشمنان بزرگ او به‌وجود نمیآمد.