به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، در پیام سید محمد حسینی به این همایش آمده است:
به نام خداوند جان آفرین حکیم سخن در زبان آفرین
سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز مرده آنست که نامش به نکویی نبرند
اسکندر به دنبال آب حیات، ظلمات را کاوید که نمی دانست یار در خانه و ما گرد جهان می گردیم، چرا که جاودانگی در فرزانگی است و اگر به آب حیات کسی دست یافت جز مردان حق و اهل معرفت نبوده اند!
و در شاخص ترین نماد آن شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی است که تلمیحش آیات و روایات است و تضمینش معرفت الهی!
استادان، فرهیختگان و حضار محترم
این نشست که به مناسبت چهارمین دوره اعطای «جایزه سعدی» همزمان با دهه مبارکه فجر، ایام پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران ، برپا گشته است، به منزله بزرگداشت یاد و نام خدمتگزاران و پاسداران زبان و ادب پارسی در هند است.
مستحضرید که زبان پارسی تا دهه های سوم و چهارم قرن سیزدهم هجری قمری، سخن رسمی حکومت و زبان مکاتبات اداری و قضایی بوده است.
از آن به دیار مغانم عزیز می دارند که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست
زبان فارسی که :
شکرشکن شوند همه طوطیان هند زین قند پارسی که به بنگاله می رود
زبان شکرین و نمکینی بود که معارف دینی و فرهنگ ایرانی را برای شبه قاره به ارمغان آورده بود. تا هنوز این پیوند باقی است و زمینه ساز مشتاقی است. مطلعید که تاثیر کلام سعدی خصوصا در بخش اخلاقیات و پندیات در شعر شعرای شبه قاره تا چه حد بوده ست. نشان آن اینکه تا سال های قبل از انقلاب، بیشترین نسخ خطی کلیات سعدی در این خطه استنساخ شده است و نیز کتاب های چاپی! شمار بسیار دست نویس های کلیات، بوستان، گلستان، کریما و غزلیات سعدی، حاشیه های کنار نسخه ها و چاپ های بسیار آنها، سفر روحانی سعدی را به گوشه و کنار شبه قاره هند نشان می دهد، گرچه سعدی در زمان حیات ، بدین سرزمین سفر نکرده است، اما درباره سفرش به هند و دیدار با بزرگان ادب، افسانه ها در میان است؛ مثلا در «گلدسته» که فرهنگ واژه های بوستان به قلم سید کریم راد گجراتی است (سال های پس از 1085 قمری) آمده است که سعدی در بتخانه سومنات، بت بزرگ را شکسته و با خسرو دهلوی (725 ق) در دهلی صحبت داشته است.
جهانگردی این شاعر بزرگ شائبه حضور وی در هند را نیز محتمل ساخته است، حال آنکه به علت کهولت و سختی سفر، این اتفاق رخ نداده است و اگر می گوید بتی دیدم از عاج در سومنات – مرصع چو در جاهلیت منات، الی آخر، اشراف این مرد بزرگ است بر تاریخ و جغرافیا!
در تاریخ فیروزشاهی آمده است که محمد سلطان قاآن ملک (684 ق) حاکم مولتان و سند، مشوق هنرمندان و شاعران بوده است و بارها در طلب شیخ سعدی قاصدان به شیراز فرستاد و شیخ را طلبید. وی بر آن بود که در مولتان برای سعدی خانقاهی بسازد، اما سعدی که از ضعف پیری در رنج بود هر بار در عذر نیامدنش غزلی می سرود و برای محمد سلطان می فرستاد. ترجمه ای از قرآن کریم را که نسخه ای از آن به خط ترکستانی در یکی از شهرهای سند نگه داری می شود به سعدی نسبت داده اند.
به هرحال تاثیر نثر و نظم شیخ اجل در شبه قاره بیش از آن است که در این کمینه بگنجد.
جالب است که بدانیم فهرست نسخ خطی سروده های سعدی خود به تنهایی چندین جلد کتاب است و به همین وسعت نسخه های چاپی!
سعدی شاعری جهانی است از قید مکان رهاست و زمان را نیز در می نوردد، که این محفل در این جغرافیا و در این تاریخ گویای همین تعبیر است. سعدی کلامش جهان شمول است زیرا نشئت گرفته از مکتب آسمانی و انسان ساز اسلام است.
بنی آدم اعضای یک پیکرند که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به دردآورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی غمی نشاید که نامت نهند آدمی
و ای کاش این سروده بر سینه های آدمیان حک می شد و نه فقط بر سر در سازمان ملل متحد! سخنم را با تعبیری نغز از رهبر معظم انقلاب اسلای ایران، حضرت آیت الله خامنه ای کامل نمایم که فرمود:
«شرف سعدی بر بسیاری از سرایندگان پارسی از آن است که قدر سخن را نشکسته و آن را دست مایه تقرب و ارتزاق نساخته است.»
اینجانب ضمن تشکر از پدیدآورندگان این همایش نهایت قدردانی را به عمل می آورم و توصیه می کنم به کرسی های زبان فارسی بیشتر پرداخته شود. نسبت به تامین کتاب و پرورش شاگرد و حمایت از استاد دقت کافی صورت گیرد. دانشجویان زبان فارسی و حوزه های علمیه را بیشتر دریابید و ناشران و ترجمان را از نظر دور ندارید. در تشکیل محافل ادبی و انجمن های شعر بیشترین همت را مصروف دارید.
به ادیبان و شاعران و فرهیختگانی که مفتخر به دریافت جایزه سعدی بزرگ شده اند، تبریک می گویم و آرزوی حسن شهرت و موفقیت ایشان را دارم.
از سفیر محترم که حمیتی فرهنگی دارد، سپاسگزارم و از رایزنی فرهنگی و مسئولین خانه فرهنگ قدردانی به عمل می آورم.
توفیق، رفیق طریق عزت و اعتبارتان باد.
در ادامه این مراسم، پروفسور "محمد یوسف"نویسنده کتاب "ادبیات هند و ایران در آغاز دوره گورکانیان زمان بابر شاه و همایون"، پروفسور "نبی هادی" داری آثار متعدد از جمله "تاریخ ادبیات هند و ایران به زبان انگلیسی"، پروفسور سید "انوار احمد"، دارای ده ها اثر ادبی از جمله کتابی با عنوان، "تاثیر حافظ بر شعرای فارسی هند"، پروفسور "آذر میدخت صفوی" با ده ها اثر از جمله "شعر و ادب فارسی پس از انقلاب و سعدی مرد بشر دوست" ، پروفسور "منیبر الرحمان" دارای آثار بسیاری از جمله ادبیات پس از انقلاب (منظوم) و ترجمه اشعار نیما یوشیج به زبان انگلیسی، پروفسور "محمد مرسلین دانشیار" دارای کتاب آموزش زبان فارسی به نام "گل های نو" معرفی و به عنوان ادبیان، شاعران و فرهیختگان مفتخر به دریافت جایزه سعدی بزرگ شدند.
این افراد جایزه و لوح تقدیر خود را از سفیران جمهوری اسلامی و تاجیکستان، رئیس دانشگاه تهران، نایب رئیس دانشگاه جامعه ملی اسلامی و امام جمعه و جماعت مسجد فتحی پوری، رایزن فرهنگی ایران و رایزن فرهنگی افغانستان، دریافت کردند.
در این برنامه همچنین چندین کتاب ادبی و فرهنگی از نویسندگان هندی و یک ویژه نامه به مناسبت سی و یکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، رونمایی شد.
در این همایش مهدی نبی زاده سفیر ایران در دهلی نو ، محمد کریم نجفی برزگر رایزن فرهنگی ایران در هندوستان ، "دهگاهی" مسوول خانه فرهنگ ایران ، "پرفسور نور" قائم مقام آکادمی ادبی هنر ، کریشنا مورتی دبیر کل آکادمی هنر ، پرفسور عابدی پدر زبان فارسی در هند ،اظهر دهلوی دبیرکل انجمن استادان زبان فاری در هند ، سعیداف سفیر تاجیکستان در هند ، فرهاد رهبر رییس دانشگاه تهران، "شاهد مهدی" رییس اسبق دانشگاه ملی اسلامی هنر (دهلی) و معاون فعلی شورای روابط فرهنگی هند، جمعی از اساتید زبان فارسی دانشگاه های جواهر لعل نهرو، جامعه ملی اسلامی ، دهلی و دپارتمانهای دیگر زبان فارسی نیز حضور داشتند.
در این مراسم همچنین آقایان فرهاد رهبر ، نجفی برزگر ، دهگاهی و سفیر تاجیکستان سخنرانی کردند.
