این روش که به‌وسیله مقدار کم تابش اشعه و استفاده از اطلس دست به‌طور گسترده‌ای بین پزشکان پذیرفته شده است، متأسفانه به‌طور مطلوب از آن استفاده نمی‌شود. در اغلب موارد، درخواست پرتونگاری محدود به مچ دست است که باعث حذف قسمت‌های مهم‌تر یعنی بندها و متاکارپ‌ها می‌شود. هنگام تفسیر نیز اکثرا تفاوت‌های طبیعی (Normal variation) در نظر گرفته نمی‌شود. اطلس دست در تعیین سن استخوانی نوزادان کاربردی نداشته و باید از نقاط دیگری نظیر زانو، کف پا، سر بازو و دندان‌ها استفاده کرد. در نوزادان بیشترین کاربرد سن استخوانی، بررسی هیپوتیروئیدی است. البته در موارد نوزادان مبتلا به دیسترس تنفسی و نوزادان کم وزن نیز می‌تواند در تشخیص علت بیماری کمک‌کننده باشد. اندازه‌گیری سن استخوانی افراد، معیار مناسبی برای تشخیص بلوغ زودرس و همچنین بیماری‌های زمینه‌ای است.
تحقیقات نشان می‌دهد در بیمارانی که مبتلا به بلوغ زودرس کامل پیشرونده می‌شوند، به‌طور مشخص سن قدی و سن استخوانی پیشرفته‌تری نسبت به سایر گروه‌ها دارند و در پسران نیز اگر هر پسری دچار بلوغ زودرس می‌شود را باید به‌طور کامل تحت بررسی قرار داد زیرا معمولاً دچار یک بیماری جدی است ولی در دختران می‌توان با استفاده از سن قدی و سن استخوانی و علائم بالینی، موارد خوش‌خیم را شناسایی کرده و از انجام آزمایش‌ها یا درمان‌های بی‌مورد اجتناب کرد.
در حالی‌که اغلب متخصصان، سن شروع بلوغ دختران در ایران را بین 9 تا 11سالگی عنوان می‌کنند، تحقیقاتی که توسط مرکز تحقیقات رشد و تکامل دانشگاه علوم‌پزشکی تهران انجام شده، نشان می‌دهد چاقی ارتباطی مستقیم با کاهش سن بلوغ در دختران دارد و هر چه میزان چاقی بیشتر باشد، سن بلوغ دختران پایین‌تر می‌آید. به این ترتیب، با افزایش شیوع چاقی، سن بلوغ در دختران ایرانی و به‌خصوص در شهرهای بزرگ مثل تهران، روبه کاهش گذاشته است.
دکتر علی ربانی، متخصص کودکان و فوق‌تخصص غدد و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به اینکه بلوغ زودرس می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری باشد و اگر سیر سریعی داشته باشد، در قد نهایی فرد تأثیر دارد، به همشهری می‌گوید: معمولا دوران بلوغ 2 سال است، ولی متوسط طول دوران بلوغ در ایران بیشتر است؛ یعنی به‌طور کلی هم سن شروع بلوغ در ایران زودتر و هم سن خاتمه آن دیرتر است. توصیه من به والدین این است که با شروع علائم بلوغ، به قد کودک خود توجه کنند و این را بدانند که در این هنگام فرد به بلوغ رسیده کاملا باید مورد بررسی پزشک قرار گیرد تا سیر بلوغ تند نباشد به‌طوری که فرصت رشد را از فرد بگیرد.
بیولوژی بدن، سن بلوغ را تعیین می‌کند
این فوق‌تخصص غدد با بیان اینکه بیولوژی بدن سن بلوغ را برای هر فردی تعیین کرده است، می‌گوید: بدیهی است که اگر ما عوامل بلوغ از قبیل وزن را پایین نگه‌داریم، بلوغ دیرتر شروع می‌شود؛ یعنی اگر قرار باشد فردی در وزن 37 کیلو‌گرم به بلوغ برسد، طبیعی است که هرچه فرد دیرتر به این وزن برسد، بلوغ نیز در او دیرتر شروع می‌شود و این امر در قد او هم تأثیر خواهد داشت.
دکتر ربانی در تشریح فرایند بلوغ می‌گوید: وقتی بلوغ شروع می‌شود، هیپوتالاموس، هیپوفیز و گنادوتروپین‌ها فعال می‌شوند. هیپوتالاموس، هیپوفیز را تحریک می‌کند، هیپوفیز تخمدان را تحریک می‌کند و تخمدان هم استروژن ترشح می‌کند.استروژن باعث بسته شدن اپی‌نفرین یعنی قسمتی می‌شود که باعث رشد استخوان است و اگر این اتفاق زود بیفتد، قد کوتاه می‌شود. اما ظاهرا بلوغ زودرس فقط به چاقی مربوط نمی‌شود و بیماری‌های دیگر از قبیل بیماری‌های آنزیمی، ترومای مغزی، ضربه‌های مغزی، آنسفالیت‌ها، کم‌کاری تیروئید و... نیز در ایجاد نوع مرضی آن مؤثرند.
دکتر ربانی با اشاره به اینکه بلوغ به2دسته بلوغ مرضی و غیرمرضی تقسیم می‌شوند، می‌گوید: نکته بسیار مهم این است که قبل از تمام شدن دوران بلوغ این بیماران باید تحت درمان‌های دوره‌ای و اختصاصی قرار گیرند.
وی در توضیح نحوه این درمان‌ها ادامه می‌دهد: درمان جلوگیری از بلوغ زودرس مرضی که منجر به کوتاهی قد می‌شود، داروهایی هستند که این داروها همان محرک‌های بلوغ‌اند، ولی چون مقدار زیادی از آن را به فرد می‌دهیم، مکانیسم بدن برعکس می‌شود، به‌گونه‌ای که توقف فعالیت هیپوفیز و هیپوتالاموس و تخمدان‌ها را در پی دارد و در نهایت از بلوغ جلوگیری می‌کند. به گفته دکتر ربانی، بی‌تحرکی و غذاهای پرکالری در زندگی امروزه به‌خصوص در تک‌فرزندان منجر شده که در اغلب دختران ایرانی به جای اینکه سالانه شاهد 2 کیلو اضافه وزن باشیم، این مقدار افزایش پیدا کند.
عوارض روانی
در حالی که به عقیده متخصصان، هنوز هیچ علت قطعی و شناخته شده‌ای درخصوص علت شروع دوران بلوغ وجود ندارد، دکتر ربانی می‌گوید: از کوتاهی قد و غیر‌نرمال بودن وزن که بگذریم، عوارض روانی این نوع بلوغ هم بسیار آزار‌دهنده هستند به‌طوری که فرد از نظر روانی نیز با بقیه همسالان خود ناهمگونی دارد و از شرایط طبیعی جامعه دور می‌شود. به عقیده وی همین تغییرات رفتاری در نتیجه بلوغ زودرس و عدم‌همخوانی نسبت به همسالان مشکلات اجتماعی عدیده‌ای را نیز با خود به همراه خواهد داشت که باید برای آنها چاره‌اندیشی شود.
