آشنایی با ورزش ووشو

بیش از ۱۰۰ مدرسه (معبد) وجود دارد و هر مدرسه به نوبه خود شامل چندین سبک جداگانه می‌باشد.

یانگ چون چوان (بوکس جوانی جاودان) در استان فوجیان ابداع شد و بعد ها به طرف جنوب در گوانگ دونگ، ماکائو و هنگ کنگ گسترش یافت.

یانگ چون چوان یکی از چندین سبک زیر مجموعه نان چوان (مشت جنوبی) است. سبک پویا و نیرومندی که در جنوب رود یانگ تسه بسیار پرطرفدار است.

در میان سبک‌های مختلف نان چوان، معروف‌ترین آنها عبارتند از: هانگ جیاچوان، لیا جیا چوان، کای جیا چوان، لی جیاچوان، موجیاچوان، اینها ۵ مدرسه برتر نان چوان می‌باشند.

بی چوان، (بوکس شمالی) اصطلاح عامی می باشد برای مدارس مختلف ووشو در استان‌های شمال رود یانگ تسه سرعت و قدرت، از ویژگی‌های مدارس شمالی است و این مدارس بر روی انواع لگدها و حرکات پا تاکید فراوان دارند.

از این رو گفته می‌شود «مشت‌های جنوبی، پاهای شمالی» سبکهای عمده مدارس شمالی ووشو (wushu) عبارتند از:

شائولین چوان، فنزی چوان، پائو چوان، هانگ چوان، تونگ بی چوان، میزون چوان، لی یوهه چوان، تن توئی، چیوجیائو(ضربه‌های تند پا)، باجی چوان(بوکس نهائی)، تای زوچانگ چوان و میان چوان(بوکس نخ ابریشمی).

امروزه در مسابقات، سبک‌ها در ۷ دسته قرار می‌گیرند:

دسته چانگ چوان آزاد:

روتین هایی که از زمان تاسیس چین جدید بوجود آمده اند. این روتین‌ها که بر پایه شاخه سنتی چانگ چوان شکل گرفته‌اند شامل استقرارهای معین، استانداردها و مواد آموزشی یکنواخت است و به خاطر حرکات پر تحرک و گسترده شان برای کودکان مناسب‌ترند.

دسته تای چی چوان: شامل تمامی سبک‌های سنتی و جدید می‌باشد. این استقرارها که برای بیشتر افراد مناسب اند، در درمان بیماری و تقویت ساختار بدنی مفید می‌باشند.

دسته نان چوان: حرکات این سبکهای جنوبی قدرتی و پرتکاپو هستند و دارای تنوعی از ضربات دست و فریادهای انفجاری هماهنگ با حرکات می باشند.

دسته زونگ پی باگوا: ویژگی آن حرکات با ثبات، ریشه دار و فرم های ساده است. رهبری حرکات بر عهده ذهن می باشد و بر هماهنگی ذهن، فرم و نبرد تاکید دارد.

دسته تونگ بی پی گوا: سبکهایی که ویژگیشان حرکات آزاد در مسیر های وسیع، ضربات بلند و با فاصله زیاد، تحت فشار قرار دادن حریف با انفجارهای سریع و متمرکز می باشند.

دسته دی تانگ: تقلیدی- سبک زنده و پر شوری که پرش ها و غلتیدن های فراوانی به تقلید از حیوانات مختلف دارد.

  دسته آزاد: آمیزه‌ای از سبک‌های مختلف سنتی شمالی است. این سبک‌ها همراه حرکات پر تحرک و موج دارشان با سرعت بالائی اجرا می‌شوند.

۱۸ سلاح رزمی

ووشوی چینی علاوه بر فنون استاندارد مبارزه تن به تن به تمرین با سلاح هم توجه دارد. نه تنها اکثریت این سلاح‌ها بر گرفته شده از سلاح‌های سنتی می‌باشند بلکه عبارت «۱۸ سلاح رزمی» نیز از زمان قدیم مرسوم بوده است.

نیزه بلند، کمان بلند، کمان تفنگی، چکش، گرز، عصا، چماق، شمشیر، زنجیر، قلابها، خنجر ترکیبی با تبر، تیشه ساتور، تبر دسته کوتاه، تبرزین، سپهر، چوب دستی، نیزه، شن کش.

در دوره های تاریخی مختلف و شاخه های متفاوت ووشو، سلاح هایی که عنوان «۱۸ سلاح» را یدک می‌کشیدند، متغیر بوده‌اند.
امروزه این عبارت معمولا" بر سلاح های زیر اطلاق می‌شود:

شمشیر پهن، نیزه، شمشیر دو بند، تبرزین، تبر دسته کوتاه، پارو(بیل)، چنگال، عصا، ساتور، چکش، چماق، نیزه تیغه بلند، گرز «چوب»، خنجر ترکیبی با تبر، چنگک، نیزه سه شاخه.

سلاح های دیگری که معمولا" استفاده می‌شوند عبارتند از: خنجر امی، ایپون، چماق دسته خمیده و قلاب است.

هر کدام از این دسته‌ها، دارای نمونه‌های زیادی است. برای مثال دسته شمشیر پهن دسته کوتاه و بلند، شمشیر پهن تکی، شمشیر، شمشیر پهن دو تائی و شمشیرهای ۳ سر و دو سر هستند. گرزها شامل: چوب بلند، چوب متوسط، چوب کوتاه، نانچکو دسته بلند و دسته کوتاه و سه قسمت.

امروزه سلاح‌های گوناگون بکار رفته در ووشو به ۴ دسته تقسیم می‌شوند:

سلاح‌های بلند: بلندتر از قامت انسان اند و با دو دست بکار می روند و شامل: نیزه، چوب، شمشیر پهن بزرگ، نیزه دسته بلند، کوان دائو، چنگال، نیزه سه شاخه وبیل هستند.

سلاح‌های کوتاه: کوتاه تر از قامت انسان اند و با یک دست بکار میروند و شامل: شمشیر پهن، شمشیر باریک، ساتور، چکش، چوب دستی، عصا، خنجر و سپهر هستند.

سلاح‌های نرم: از طناب، زنجیر و یا حلقه ها برای درست کردن، سلاح های متصل به هم که می توانند به دور یا نزدیک ضربه وارد کنند، استفاده می شود. اینها با یک یا هر دو دست استفاده می شوند و شامل : زنجیر نه تکه، سانچکو، چکش پرنده که عبارتند از ۲ گوی آهنی که به دو سر یک زنجیر آهنی متصل شده اند- ایپون، پنجه پرنده و نانچکو.

سلاح‌های دو قلو:

در این مورد یک جفت سلاح وجود دارد که هر یک در یکی از دست‌ها قرار می گیرد و شامل: شمشیر پهن ۲ تایی، شمشیر باریک دو تایی، قلاب های دو قلو، عصاهای دو قلو، چماق دسته خمیده دو قلو، نیزه های دو تایی، ساتورهای دو تایی، خنجر دو قلو، خنجرهای دو دو، میله های دو تایی با سر هایی به شکل مشت و تبرزین می‌باشند.

روش‌های تمرین ووشو

روش‌های زیادی برای تمرین ووشوی چینی وجود دارد. سه روش اصلی عبارتند از: روتین‌های تمرین، نبرد تن به تن و تمارین پرورش مهارت روتین‌های ووشو شامل سری کاملی از حرکات زنجیره وار بی وقفه است که گاهی به ۱۰۰ حرکت پشت سر هم می‌رسد برای هر روتین ترکیب، ترتیب و ریتم حرکات متفاوت است و تغییراتی هم در شدت دشواری تکنیکی تمارین به چشم می‌خورند.

این روتین‌های تمرینی ممکن است به صورت‌های زیر باشند:

روتین‌های تک نفره بدون سلاح، با سلاح، روتین های مبارزه تن به تن نمایشی که توسط ۲ یا ۳ نفر با یا بدون سلاح یا ترکیبی از مبارزین مسلح و با سلاح گروهی، بدون سلاح یا با سلاح که همزمان توسط چهار نفر یا بیشتر اجرا می شوند مبارزات تن به تن مبارزاتی اند که توسط ۲ مبارز انجام می شوند.

معمولی‌ترین فرم‌های آن عبارتند از:

مبارزه آزاد: مسابقاتی که دارای مبارزه تن به تن و بدون سلاح هستند ... هدف در این مسابقات زمین زدن حریف با مشت و لگد است. مبارزین در پوشیدن لباس های محافظ مختارند.

مبارزه با دست: مسابقه ای با دست خالی که در آن مسابقه دهندگان در ناحیه مچ با هم تماس مداوم دارند و هدف غلبه بر حریف از راه هل دادن یا کشیدن است. مشت، لگد و گلاویز شدن ممنوع است.

مبارزه با چوب دستی کوتاه: هر نفر چوب دست کوتاهی که پوشیده از چرم یا پنبه است در دست دارد.
هر دو لباس محافظ می پوشند و برنده کسی است که اولین ضربه را به حریف بزند.

مبارزه با چوب دست بلند:

هر مبارز میله یا چوب دستی بلندی در دست دارد و لباس محافظ پوشیده است. نفر اول که به حریف ضربه بزند برنده است.

یکی از اصول آموزش ووشو، تمارین پرورش مهارت، برای بهبود نیرو و تکنینک های پایه ای می باشد. این تمارین شامل تمرین حرکات تعادلی که در آن هنرجو برای مدتی حالت را حفظ می‌کند و تمارین پاها لگد زدن، کشش و غلتیدن است برخی از اساتید فن علاوه بر تمارین ۴ روش زیر را هم معتبر و مفید می دانند: استفاده از کیسه بوکس، کاغذ چند لایه‌ای برای تمرین ضربات، میله‌های متحرک و میله های چوبی.

ارزش ووشوی چینی

یکی از ویژگی های ووشوی چینی این است که در طول تاریخ طولانی اش، همواره به خاطر ترکیب منحصر به فرد خود از تمرین های سلامتی بخش، دفاع شصی و هنر و انضباط فردی، بوجود آمده است.

مهارت های دفاع شخصی

از نظر تاریخی، ووشو در اصل بیشتر وابسته به جنگ بود. روش تمرینی که برای دفاع از خود شکل گرفته بود. امروزه هنوز هم ویژگی های مبارزه ای خاص خود را حفظ کرده و چند سبک هنوز هم بر تمرین و توسعه فنون موثر مبارزه تاکید دارد.

قرن‌های اخیر شاهد بسیاری از اساتید بزرگ ووشو بوده‌اند. آنها گام های بلندی در راه ترکیب فنون مبارزه و روش‌های سلامتی بخش برداشته اند روش های آموزشی که برای تمرین بدن و ذهن و مهار کردن کامل توانایی های بدن طراحی شده بودند.

زیبائی ووشوی چینی

ووشو تنها راهی برای افزایش سلامتی و مهارت های فرد نیست. پیوند طولانی آن با حرکات به آن کیفیت هنرمندانه ای بخشیده است. هم زمان بر روی بدن، تعادل، تسلط بر اعصاب و روحیه تاکید دارد. تمارین زنده آن بر جسم تاثیر زیبائی بخش دارند و بر خلق و خو تاثیر مثبت می گذارند. این خصوصیات، ووشو را به «وویی» یعنی هنر رزمی تبدیل می‌کنند.

ووشو همین طور می تواند، ظاهر فرد را بهتر کند و به آن تناسب، عرض و چالاکی بدهد و روحیه اش را شاداب و متعادل می کند.

منبع مورد استفاده برای این مدخل