او فرزند قاسم رفعتی است که آوازش با عنوان « سحرگهان» شهرتی ملی برایش به ارمغان آورده است. این گفت وگو چندی قبل و همزمان با انتشار نخستین آلبوم امیر رفعتی به آهنگسازی ارشک رفیعی انجام شد که از نظر شما گرامیان می‌گذرد.
- ابتدا از کارنامه هنری خود این که از چه زمانی به موسیقی علاقه‌مند شدید و چه فعالیت‌های موسیقایی داشتیدو نزد چه استادانی رفتید بگویید؟
موسیقی جزوی از خانواده ما بوده همیشه. نمی‌شود که پسر قاسم رفعتی بود و موسیقی را دوست نداشت یا به آن کم توجه بود. آموزش مقدماتی من در محضر سرکار خانم فریبا داوودی سپری شد و بعد از آن پدرم قبول زحمت کردند و ردیف عالی و بداهه خوانی را پیش ایشان در حال آموزش هستم. با پذیرشم توسط استاد شجریان چند وقتی هم خدمت ایشان رسیدم که متاسفانه ادامه‌اش برایم ممکن نشد. با همکاری ارشک رفیعی دو البوم خزانی و صبح دریا با صدای من منتشر شده و دو کنسرت هم در طول این چند ماه با هم اجرا کرده ایم.
- خود شما ْآینده موسیقی آوازی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ارزیابی آینده برای من بسیار سخت است. صداها و استعدادهای خوبی را می‌بینم و می‌شنوم ،اما شاید سوالتان را باید از اساتید با تجربه بپرسید که جوابشان به پشتوانه‌ی تجربه‌ای که از سر گذراندند، کم اشتباه‌تر است.
- در میان مکتب‌های آوازی( اگر به این دسته بندی معتقدید؟) از نظر شما کدام یک از مکاتب آوازی تبریز، اصفهان و تهران از ظرفیت‌های بیشتری برخوردارند؟
هر کدام از این مکاتب ظرافت‌های خودشان را دارند. مثلا استاد صالح عظیمی مکتب تبریز می‌خوانند استاد هنگامه اخوان برای من معرف مکتب اصفهانند و پدر مکتب تهران را اجرا می‌کند . خیلی‌ها اصفهان را شیوه کاری خود قرار داده‌اند اما کمتر کسی به وافعیت بیانی طاهر زاده حتی نزدیک هم شد.
فکر می‌کنم این دسته‌بندی‌ها بیشتر برای این بوجود آمده‌اند که بشود تحت قالب مشخصی آموزششان داد وگرنه هر کسی هر مکتبی را خوب اجرا کند آن مکتب موفق‌ترین مکتب موسیقی می‌شود.
- استاد شجریان با تسلط بر قالب فرم‌های آوازی تحت فاعده ای چه مکتبی در میایند؟
به نظر من کار ایشان ترکیبی‌ست از زیبائی‌های موسیقی سنتی و بسیار مثبت و تاثیرگذار.
- از میان خوانندگان موسیقی آوازی قدیم و جدید ایران با کدامیک احساس نزدیکی بیشتری می‌کنید؟
قمر را بسیار دوست دارم و آوازهای پدرم را هم زیاد گوش می‌دهم. اما به نظر اساتید کارم شباهت بیشتری به پدرم دارد تا سایرین
- در تمرینات آیا به صداسازی در آواز اعتقاد دارید و آیا تا کنون از شیوه صداسازی که آقای شجریان عنوان میکنند و برخی ازشاگردانش هم درکلاس‌ها آموزش می‌دهند بهره برده‌اید؟
من بدلیل مشکلات و دغدغه های تحصیلی سعادت این را نداشتم که کلاسهای استاد محمدرضا شجریان را ادامه بدهم اما اگر کاری را ایشان میکنند صددرصد برخاسته از تجربه و تفکری است که برای من قابل احترام است. من خودم هیچوقت صدا سازی کار نکرده‌ام اما اگر ضرورت ایجاد کند یا استاد شجریان دستور بدهند اصراری بر عدم استفاده از این آموزش ندارم.[درباره خوبی و بدی صداسازی سخن نمی‌گویم؛گفت وگو با قاسم رفعتی]
- شما علاوه بر آواز تمبک هم می‌نوازید. فکر می‌کنید نواختن تمبک چه تاثیری در رشد یک اهل موسیقی و به خصوص خواننده آواز دارد؟
من تنبک را از همایون شجریان یاد گرفته‌ام. یعنی استاد تنبک من خودش خواننده بوده است. درک ریتم و البته شناخت حالات درونی ریتم از نظر شدت و آکسانهای ضرب‌های ترکیبی و شکسته بزرگترین کمکی ست که نوازندگی تنبک به خواننده می‌کند. آنوقت پیدا کردن ریتم درونی یک آواز یا رعایت ریتم یک تصنیف کار خیلی سختی نیست.
- چندی قبل ردیف‌آوازی استاد زنده‌یاد رضوی سروستانی منتشر شد، خواستم نظرتان را درباره این ردیف بدانم ، البته اگر این اثر را شنیده‌اید؟
اثر را شنیده ام اما در حدی نیستم که بتوانم تحلیلی از آن ارائه کنم
- به نظر شما یک هنرجوی آواز باید تنها با یک استاد کار کند یا اینکه به نزد استادان دیگری هم برود؟
بستگی دارد. انسان برای آموزش نیاز به مربی دارد. من تا زمانی که خواسته ام را در آموزش استاد قاسم رفعتی پیدا می‌کنم ضرورت وجود استادی دیگر را برای خودم درک نمیکنم. اما اگر کسی باشد که چیزی ورای بینش من را داشته باشد و یا کاری را انجام بدهد که در تخصص یا در سبک کاری پدر من نیست ،خوشحال می‌شوم که کنارش بنشینم و یاد بگیرم.
- نظرتان درباره فعالیت جوانانی که در موسیقی سنتی فعالند چیست و به نظر شما دولت و وزارت ارشاد تا کنون چه کمک‌هایی به جوانان موسیقی کردند، و شما ( جوانان) چه مشکلاتی دارند؟
من به خاطر حمایت‌های موسسه ترانه سمان هیچوقت ارشاد نرفته‌ام حتی یک بار. خیلی برای من مراحل اداری کارها شناخته شده نیست. نیازی هم به حمایت ارگانی دولتی برای پیشرفت کارم حس نمیکنم. فکر می‌کنم که اگر ارشک رفیعی خوب ساخته و من هم خوب خوانده م اسمش می‌شود کار خوب و کار خوب هم خودش راهش را پیدا می‌کند. اما کسی را نمی‌شناسم که از نحوه برخورد ارشاد راضی باشد. ظاهرا در ایران موسیقی یک تفریح زشت و یک هنر دست چندمی ست. با این نگرش من توقع حمایت از هیچ مرکز دولتی نداشته و ندارم. این‌همه خواننده و آهنگساز جوان داریم که در جوانی دارند کارهای بزرگ انجام می‌دهند. فکر نمیکنم کسی از آنها حمایت کرده باشد. مثلا آقای رفیعی را که از نزدیک می‌شناسم مطمئنم که هیچ وقت به جز محدودیت نصیب دیگری از طرف مسئولان شامل حالش شده باشد. مشکلی هم نیست و گله‌ای هم ندارم.
- بازتاب کار نخستین شما در میان اهالی موسیقی چگونه بود؟
کارهای من چون بیشتر بر پایه‌ی اشعار نو ساخته شده مخاطب خاص خودش را دارد. بعد از کنسرتمان برخی می‌گفتند ما اصلا نفهمیدیم چه خواندی بعد دفترچه اشعارشان را که در دست داشتند باز می‌کردی و می‌دیدی که از روی نوشته هم نمی‌توانند شعر نیما را بخوانند. اما اهل فن بسیار با تشویقهایشان به من دلگرمی دادند که در همین جا از انها سپاسگذاری می‌کنم.
