بطوری که حومه شهرها با هم تلاقی پیدا میکنند و نمیتوان مشخص کرد که حومه یا یک شهر اقماری، جزء کدام «مادر شهر» است.
هر یک از «مادر شهرهای» این ناحیه بسیار عظیم هستند. جالب این که کلانشهر ذکر شده پیچیدهترین سیستم اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را در خود جای داده است.
به قول جامعه شناسان آلمانی، کلانشهرها مرکز پیچیدهترین مسائل زندگی مدرن هستند که شخصیت فردی را شدیدا تحت فشار قرار میدهد و او را از این سو به آن سو میکشاند.
گاتمن سالها پیش اصطلاح کلان شهر را برای رجوع به تحولی جدید در شمال شرقی آمریکا بکار میبرد. او معتقد بود که شمال شرق آمریکا شاهد یک توسعه عجیب است؛ مجموعه به هم پیوستهای از «مادر شهرها» حومهها و مناطق وابسته به آنها، از جنوب نیوهمشایز تا شمال ویرجینیا، از ساحل اتلانتیک تا کوههای آپالاچی گسترش مییابد.
- شهرهای بزرگ جهان پرجمعیتتر خواهند شد | کلانشهر، ثروتمند فقیر | تهران؛ نخستین کلانشهر ایمن | دو بحران شهرهای بزرگ جهان | گرانترین شهرهای آسیا را بشناسید |
این مجموعه متشکل از شهرهای بزرگی مثل بوستن، نیویورک، واشنگتن، فیلادلفیا و بالتیمور میشود که از طریق خطوط زمینی، آبی و هوایی به هم مربوطاند. این جدیدترین شکل سکونت شهری است که در قرن بیستم پدید میآید و تمایز شهر و روستا از بین میرود.
بنیاد شناختی فرد نوع کلانشهری در شدت یافتن تحریکات عصبی نهفته است که خود ناشی از تغییر سریع و بدون وقفه محرکهای بیرونی و درونی است.
کلان شهر از آدمی به منزله موجودی تمیز گذار، آگاهی به مراتب بیشتری را طلب میکند تا زندگی روستایی. در روستا آهنگ حرکت زندگی و تصاویر ذهنی حسی آشناتر و موزونتر است. حیات انسان در کلان شهر خصلت پیچیدهای پیدا میکند. او با مفر خود واکنش نشان میدهد نه با عواطف و احساسات خود.
کلانشهر که با عنوان مادرشهر یا متروپولیس (metropolis) هم شناخته میشود عنوانی است که در مورد شهرهای بزرگ و پرجمعیت بهکار میرود.
یک کلانشهر معمولاً از یک شهر مرکزی و تعدادی شهر اقماری تشکیل شدهاست. کلانشهرها معمولاً از اهمیت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور بهحساب میآیند.
همچنین کلانشهرها، دارای امکانات ورزشی، فرهنگی، آموزشی و گردشگری زیادی هستند و بههمین علت، پذیرای مسافران دیگر شهرها و کشورها هستند.
در مطالب زیر کلانشهرها و شهرهای مطرح جهان معرفی شدهاند.