یک دارونما یا پلاسبو معمولا به صورت یک قرص شکر است در هنگام بررسی اثرات یک دارو به گروه شاهد یا کنترل داده می‌شود، تا اثرات "درمان نکردن" را با اثرات یک درمان واقعی مقایسه کنند. اما بررسی‌ها در گذشته نشان داده‌اند، به نحوی غیرقابل توضیح دارونماها ممکن است اثرات مثبتی نشان دهند.
دانشمندان دریافته‌اند هنگامی که افراد پس از مصرف دارونما دچار کاهش درد می‌شوند، ترکیبات معینی به نام افیون‌های درون‌زا در مغزهای‌شان آزاد می‌شود. در واقع بر اساس یک بررسی که در سال 2010 در دانشکده پزشکی هاروارد انجام شد، این بیماران حتی هنگامی می‌دانند دارند دارونما مصرف می‌کنند، واکنش مثبتی به این درمان نشان می‌دهند.
پژوهشگران به هشتاد بیمار مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر دو نوع درمان ارائه کردند. یک گروه،گروه شاهد یا کنترل، تنها از دکترها و پرستارها مشاوره گرفتند. گروه دوم همان مشاوره‌ها را به همراه قرص‌هایی که به طور واضح برچسب "دارونما" روی آنها زده شده بود، دریافت کردند.
در 59 درصد بیمارانی که می‌دانستند قرص بی‌اثر دریافت می‌کنند، علائم بیماری به طور قابل‌توجهی پس از سه هفته کاهش یافت، در حالیکه در گروهی قرص دریافت نمی‌کردند، تنها 35 افراد تسکین علائم‌شان را گزارش کردند.
برخی از دانشمندان این نظریه را ابراز می‌کنند که دریافت مرتب هر قرصی می‌تواند بر سلامتی اثر مثبت داشته باشد.
یک بررسی در سال 2006 بوسیله پژوهشگران در دانشگاه آلبرتا نشان داد افرادی که به طور مرتب قرص می‌خورند، حتی اگر این قرص‌ها بی‌اثر باشند، نسبت به افرادی که دارو نمی‌خورند کمتر در معرض خطر مرگ قرار دارند. این پژوهشگران معتقدند که دلیل این یافته‌ها ممکن است این باشد که افرادی که داروهای‌شان را مرتب می‌خورند، به طور کلی در حفظ رفتارهای سالم نیز بهتر هستند.
همچنین ممکن است که افرادی که داروهای‌شان را مرتب نمی‌خورند، بدون توجه به اینکه این دارو موثر است یا نه، بیماری زمینه‌ای مانند افسردگی داشته باشند که بر سلامتی کلی آنها اثر می‌گذارد.
بتی چوینگ از دانشگاه ویسکانسین- مدیسن می‌گوید شفا یافتن ممکن است نه از درمان تجویزشده بلکه از فرآیند عاطفی و شناختی "احساس تحت مراقبت قرار گرفتن" و "مراقبت کردن از خود" استوار منشا بگیرد.
LiveScience
