این تورنمنت که از سال ۱۹۵۷ متولد شد، از سال ۱۹۶۸ به این سو، هر دو سال یک بار برگزار می‌شود. هر بار این که مسابقات با رقابت‌های جام کنفدراسیون‌ها در یک سال برگزار شود، قهرمان آن دوره قاره آفریقا به نمایندگی از فوتبال این قاره در جام کنفدراسیون‌ها شرکت خواهد کرد.
در اولین دوره این رقابت‌ها در سال ۱۹۵۷ تنها سه تیم حضور داشتند: مصر، سودان و اتیوپی. کشور آفریقای جنوبی هم قصد شرکت در این دوره را داشت که به دلیل سیاست‌های آپارتاد از مسابقات کنار گذاشته شد. از آن زمان این تورنمنت پیوسته گسترش یافت تا جایی که به ناچار مسابقات انتخابی برای آن در نظر گرفته شد. در سال ۱۹۹۸ برای اولین بار ۱۶ تیم در مسابقات قهرمانی آفریقا حضور یافتند. از آن زمان این شیوه برگزاری متداول شد: تیم‌ها در چهار گروه چهار تیمی مرحله مقدماتی را برگزار می‌کنند. دو تیم اول هر گروه به مرحله نهایی می‌رسند که با مرحله یک چهارم نهایی (به صورت حذفی) شروع می‌شود.
پرافتخارترین تیم در تمامی دوره‌های برگزاری این رقابت‌ها تیم مصر می‌باشد که در مجموع هفت بار به قهرمانی قاره آفریقا رسیده است که در این میان سه دوره آن در سال‌های ۲۰۰۶، ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰ پشت سر هم بوده است. غنا و کامرون هرکدام چهار بار قهرمان شده‌اند.
در ۱۵ مه سال ۲۰۱۰ کنفدراسیون فوتبال آفریقا تصمیم گرفت که از سال ۲۰۱۳ این رقابت‌ها را در سال‌های فرد برگزار کند تا با مسابقات جام جهانی و جام ملت‌های اروپا هم‌زمان در یک سال نباشد. لیبی، میزبان رقابت‌های سال ۲۰۱۴ اعلام آمادگی کرده که این مسابقات را در سال ۲۰۱۳ میزبانی و برگزار کند.
- جام قهرمانی
تاکنون سه جام قهرمانی در این رقابت‌ها استفاده شده است. هر دو جام اول را تیم‌هایی که هرکدام سه بار به قهرمانی رسیده بودند، برای همیشه از آن خودشان کردند. اولین جام به نام اولین رئیس کنفدراسیون فوتبال آفریقا که یک مصری بود، جام "عبدالعزیز عبدالله سالم" نام داشت که پس از سه دوره قهرمانی در سال ۱۹۷۸ به کشور غنا رسید.
دومین جام که از سال ۱۹۸۰ به نام "جام وحدت آفریقا" مورد استفاده قرار گرفت، در سال ۲۰۰۰ پس از سه دوره قهرمانی به کشور کامرون رسید. هردوی این جام‌ها از جنس نقره بودند.
از سال ۲۰۰۱ جام سوم به نام "جام ملت‌های آفریقا" که در ایتالیا از جنس طلا طراحی و ساخته شده است، به تیم‌های قهرمان اهدا می‌شود.
براساس قانون جدید جام ملت‌های آفریقا، این جام دیگر پس از سه دوره قهرمانی در اختیار دائم هیچ کشوری قرار نخواهد گرفت و در هر دوره به تیم قهرمان کپی این جام داده می‌شود. تیم مصر به عنوان پرافتخارترین تیم این قاره در سال ۲۰۱۰ برای سومین قهرمانی، کپی‌ای از این جام در اندازه واقعی آن دریافت کرد.
- قهرمانان ادوار مختلف جام ملت‌های آفریقا
۱۹۵۷ - مصر
۱۹۵۹ - مصر
۱۹۶۲ - اتیوپی
۱۹۶۳ - غنا
۱۹۶۵ - غنا
۱۹۶۸ - جمهوری دموکراتیک کنگو
۱۹۷۰ - سودان
۱۹۷۲ - کنگو- برازاویل
۱۹۷۴ - زئیر
۱۹۷۶ - مغرب
۱۹۷۸ - غنا
۱۹۸۰ - نیجریه
۱۹۸۲ - غنا
۱۹۸۴ - کامرون
۱۹۸۶ - اتیوپی
۱۹۸۸ - کامرون
۱۹۹۰ - الجزایر
۱۹۹۲ - ساحل عاج
۱۹۹۴ - نیجریه
۱۹۹۶ - آفریقای جنوبی
۱۹۹۸ - اتیوپی
۲۰۰۰ - کامرون
۲۰۰۲ - کامرون
۲۰۰۴ - تونس
۲۰۰۶ - مصر
۲۰۰۸ - مصر
۲۰۱۰ - مصر
۲۰۱۲ - زامبیا
۲۰۱۳ - نیجریه
۲۰۱۵ - ساحل عاج
۲۰۱۷ - کامرون
