همشهری آنلاین - محمد ملاحسینی: پس از اشغال بوشهر در رمضان سال 1333 قمری، نیروهای انگلیسی قصد تصرف دلوار را کردند؛ محلی که پیش از آن، چند بار سربازان انگلیسی به آنجا یورش برده و هر بار طعم تلخ شکست را چشیده بودند.
رئیسعلی دلواری همراه با یاران خود، علیه اشغالگران وارد نبرد شد و نیروهای متجاوز را که قریب به 5 هزار نفر بودند، تار و مار کرد. قیام مردم تنگستان روی هم 7 سال به طول انجامید.
تصویری از محل شهادت رئیسعلی دلواری / خانه رئیسعلی دلواری
وی هنگام مبارزه با دشمنان در 12 شهریور 1294 شمسی برابر با 23 شوال 1333 قمری در سن 33 سالگی، از پشت سر هدف گلوله یکی از همراهان خائنش قرار گرفت و به شهادت رسید، اما نهضتی که او در جنوب ایران به راه انداخت تا سالها مایه وحشت انگلیسیها بود.
جنازه رئیسعلی دلواری مدتی در روستای کله بند در نزدیکی امامزادهای دفن شد اما چندی بعد بنا بر وصیت او، به نجف اشرف انتقال یافت و در قبرستان وادیالسلام مجددا دفن شد.
روی سنگ قبر وی به فارسی نوشته شده است: «مرقد مطهر مرحوم رئیسعلی دلواری که در مبارزه با استعمار انگلیس به شهادت رسید. فوت 1318 هجری».
تاریخ ذکر شده روی سنگ قبر درست نیست. وی در سال 1294 شمسی مصادف با 1333 قمری به شهادت رسید.