اما 31 اردیبهشت در نکوداشت استاد دکتر محمدعلی موحد این اتفاق رخ داد و جمعیتی فراهم آمد که کوچکی فضای این مکان قدیمی را به دست اندرکاران آن یاد آور شد
به گزارش همشهری آنلاین در ابتدای مراسم دکتر مهدی محقق رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با اشاره به ابعاد گوناگون شخصیت علمی دکتر موحد گفت: دکتر موحد علاوه بر این که در حوزه حقوق چهرهای شناخته شدهاند، مولوی شناس وشمس شناسی صاحب نظرند که اثری چون مقالات شمس را تصحیح کرده که شان و جایگاه این اثر در داخل و خارج برهمگان روشن ومبرهن است
دکتر محقق با یاد کردن از سلمان فارسی به عنوان نخستین مترجم زبان فارسی در حوزه علوم اسلامی گفت:پیامبر اسلام اجازه داد ایرانی ها عربی را تمرین کنند و تا زمانی که به قرائت صحیح سوره حمد مسلط نشده اند معانی را به فارسی بخوانند.
این محقق و مصحح با اشاره به این که زبان فارسی زبانی است که هر مطلبی را می توان با آن بیان کرد واین زبان ظرفتیهای فراوانی دارد گفت:ایرانیان ثابت کردند به این زبان می توان هر مطلب علمی را هم بیان کرد. ایرانی ها همواره ترجمه های گویا، موجز و فصیح تری از ترجمه های عربی در باب مسائل علمی به دست داده اند.
وی سپس به شرح مکاتب ترجمه ای در اسلام و ویژگی های آنها پرداخت و گفت: یک سبک ترجمه لغت به لغت بوده و سبگ دیگر ترجمه به مضمون. مترجمان نوع دوم متوجه شده بودند که باید نقل به مضمون کنند تا اشکالی در امر ترجمه ایجاد نشود.
وی درپایان از دکتر موحد به عنوان فردی یاد کرد که جمع میان شوریدگی و متانت است و گفت که دلبستگی به ایران و ایران و هویت ملی از ویژگی های اصلی کار های آقای موحد به شمار می رود.
درادامه این مراسم دکتر عبدالمحمد آیتی ، محقق و ادب پژوه و مترجم قران ونهج البلاغه درحالی که به زحمت راه می رفت به جایگاه رفت و باخواندن ابیاتی از ملک الشعرای بهار به انتشار ترجمه و شرح فصوص الحکم دکتر موحد اشاره کرد و گفت: این شرح و مقدمه دکتر موحد برآن که ارزشی قابل اعتنا به این کتا ب بخشیده است ، در همین روزهایی انتشار یافت که مراسم ایشان هم در دستور کار انجمن آثار و مفاخر فرهنگی قرار گرفت.
سپس دکتر بهاء الدین خرمشاهی ، حافظ پژوه ومترجم قرآن نیز به انتشار این کتاب اشاره کرد و آن را اتقاقی مبارک درعرصه ابن عربی شناسی دانست و گفت : ایرانیان نزدیک به 100 شرح بر فصوص ابن عربی نوشته اند و مقدمه ای که آقای موحد در ابتدای کتاب خود آورده اند که بیش از صد صفحه را شامل می شود، نیز به خوبی و سادگی ابن عربی و کارهایی که درباره کتاب فصوص صورت گرفته را برای ما شرح می دهد.
وی ابن عربی را قهرمان تاویل خواند و گفت که وی بزرگترین تاویل گر جهان اسلام است و سپس به آیه هفت سوره آل عمران اشاره کرد و گفت: این آیه معرکه آرائ مفسرین است برای گشایش باب تاویل و برای همین هم نزدیک به 2500 تفسیر د رتاریخ برای قرآن نوشته شده است که تنها 500نسخه آن انتشار عمومی یافته است و 2000 عنوان دیگر به صورت نسخه خطی موجود است و فهرستهای مختلف از این تنوع و تکثر د رتفسیر قران حکایت می کند.
وی درپایان گفت: اگر تاویل قرآن را فقط خدا بداند چه پیش می آید؟ یک اشکال آن این است که فکر می کنیم مفاهیم قرآن تا ابد سربه مهر است و فقط خدا آن را می داند. دیگر اینکه این همه تفسیر که بر قرآن نوشته شده برای حل مشکلات خوانش قرآن است. حال اگر قرآن به تمام سرراست است پس چرا اینها نوشته شده؟
سپس محسن محبی ، معاون دبیر کل مرکز داوری اطاق بازرگانی درباره آثار حقوقی دکتر موحد سخن گفت و افزود: دکتر موحد چند کتاب حقوقی نوشته اند که عبارتند از «مختصر حقوق مدنی»،«درس هایی از داوری های نفتی»،« ملی کردن و غرامت » و کتاب مهم « در هوای حق و عدالت » که بحثی مفصل و مبسوط در فلسفه حقوق است و از معدود کتابهایی است که به جای رسیدن از مقصد به مبداءاز مبداء شروع کرده و مسائل مهم مربوط به عدالت دردنیای امروز ، حتی نظر فیلسوفان هنجار گرایی چون جان راولز را انعکاس داده است.
وی ادامه داد: معمولا حقوقدان ها در چشم مردم چهره های بسیار گرفته و مقید به آداب هستند و این تا اندازه ای هم اقتضای این رشته است.
محبی تصریح کرد: یکی از آثار شاخص موحد«مختصر حقوق مدنی» اوست. شاخص بودن این کتاب به خلاصه بودن آن است. کتاب در سه بخش نوشته شده که مقولاتی مهم درباره حقوق مدنی را دربرگرفته است. این اثر نثری روان و شیوا دارد. واین از ویژگی های دکتر موحد است ، درحالی که موجز نوشتن دانش های عمیق هنوز چندان در ایران مرسوم نیست.
این پژوهشگر کتاب «درس هایی از داوری های نفتی» که از سوی انتشارات کارنامه ، ناشر آثار دکتر موحد به بازار کتاب عرضه شده است ، را هم از بهترین آثار درباره حقوق نفتی دانست و اضافه کرد: اهمیت این کتاب در آن است که تنها موحد به این کار همت گماشت و به مقوله ملی کردن صنعت نفت توجه کرد.
مسئله غرامت قابل پرداخت هم همواره محل چالش بوده است. این اثر مروری کامل درباره تمام رویه های داوری های نفتی است. اساسا طبیعت وجود نفت در کشورها ارتباط با کشورهای خارجی برای استفاده از دانش و امکانات آنها بوده است.
وی موحد را از معدود حقوق دانانی دانست که یک گام دروادی عرفان و گامی دیگر دروادی حقوق وعقل دارند و به نوعی آشتی بین عقل وعرفان وعشقاند.
در ادامه دکتر غلامعلی حداد عادل ، ریاست مجلس شورای اسلامی و رئیس پیشین فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جایگاه رفت.ریئس مجلس شورای اسلامی ضمن ابراز خرسندی از حضور در مراسم نکوداشت محمدعلی موحد گفت: بسیار علاقمندم که در این جلسات شرکت کنم ولی تنگی زمان مانعم می شود. وقتی دیدم دعوتنامه برای مراسم موحد است برنامه های خود را تغییر دادم تا در این جلسه شرکت کنم. در راه فکر میکردم که چه بگویم که دریافتم که موحد به قدری شناخته شده است که آدمی برای گفتن درباره او نیازی به مطالعه از پیش ندارد.
موحد آنقدر بزرگوار و صاحب دانش است که ما بی مطالعه هم می توانیم راجع به او صحبت کنیم.
وی درباره دکتر موحد گفت : باید برای شناخت او آذربایجان 80 سال پیش را درنظر بیاوریم. آذربایجانی که قلب تپنده مفاهیم و معارف بوده است. این خطه چون دروازه ارتباط ما با اروپا بوده، خصوصیتی داشته که الهام بخش بسیاری اندیشه ها در ایران بوده و مردانی بزرگ در جریان مشروطه تربیت کرده است. مدارسی که در آذربایجان تاسیس شده حکایت از پدیدآمدن جریان نوین تعلیم و تربیت در آذربایجان می کند. موحد هم در چنان سال هایی در تبریز به دنیا آمده و در خانواده ای رشد کرد که در کانون فعالیت های علمی و فرهنگی بوده اند.
حدادعادل سپس صفحاتی از کتاب ویژه ای که انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به همین مناسبت انتشار داده بود را برای حاضران خواند که در آن به زندگی دوران کودکی و جایگاه خانواده و پدر آقای موحد مربوط بود.
وی پس از خواندن این دوصفحه گفت :او با این پیشینه بعدها به دانشگاه می رود و تلاش می کند و از طریق روشمندی و معلومات و استعداد شخصی ترقی می کند. جامعیت و ذوالفنون بودن او بارزترین ویژگی اوست. این ویژگی نادر حقوقدان هایی است که بینش و بصیرت لازم برای حقوقدانی را در خود جمع کرده اند.
رئیس مجلس تاکید کرد: موحد در حقوق، تاریخ، ادبیات، عرفان و سیاست قلم زده و در هر حوزه ای که اندیشیده یک یا چند کتاب خواندنی، ماندنی و مورد وثوق برجا گذاشته است.
وی ادامه داد: آنچه این فضایل را درخشانتر می کند غیرت ملی موحد است. او همه جا از ملیت ایرانی دفاع می کند. عشق به ایران در همه آثار موحد موج می زند و همواره از حقوق و سرزمین ایران دفاع می کند. دلبستگی به ایران زمین خصوصیت مشترک آثار اوست. این غیرت، خصلتی ضد استعماری و ضد استکباری به نوشته های او بخشیده که خصوصا برای جوانان راهگشاست. او نه تنها فرزند خلف آذربایجان بلکه فرزند خلف ایران و مایه افتخار آن است.
حداد عادل سپس به دیدارش از دکتر موحد در 35 سال قبل در منزل دکتر بزگمهر اشاره می کند که د رهمان دیدار اول مجذوب شخصیت وی شدو سپس گفت که در نشستی که در انتشارات فرزان روز برگزار شده بود و دکتر موحد سخنران آن بود ، وقتی فصاحت بیان ایشان را دید در نشست بعدی فرهنگستان پیشنهاد عضویت دکتر موحد را به عنوان عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی مطرح کرد که جمیعا توافق کردند وایشان به عضویت فرهگستان درآمد.
پس از رئیس مجلس دکتر صفدر تقی زاده به جایگاه رفت و با اشاره به تجربه سی سال زندگی و رفت و آمد با دکتر موحد ضمن بیان خاطراتی ازایشان به بررسی زندگی و آثارش پرداخت.
انجمن آثار ومفاخر فرهنگی اگرچه برای این مراسم سنگ تمام گذاشت اما مکان نامناسب و ترافیک وحشتناکی در مسیر وجود دارد موجب انتقاد بسیاری از صاحب نظران و حاضران قرار گرفته بود به نحوی که بسیاری از آنها معتقد بودند که این گونه مراسم اگر درمکانهای بزرگتر و در دسترس تری صورت بگیرد اقبال بیشتری به آن می شودو کارکردهای افزونتری هم خواهد داشت .
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کتابی از زندگی و خدمات علمی دکتر موحد انتشار داد که در آن گفت و گوی بلندی از سیروس علی نژاد و دکتر صفدر تقی زاده با استاد موحد آمده بود.
در نهایت پس از اهدای جایزه ویژه انجمن آثار ومفاخر فرهنگی دکتر موحد سخنان کوتاهی بیان کردو ازحاضران قدردانی کرد وگفت که خود رالایق این همه محبت نمی داند .
گزارش همشهری آنلاین حاکیست که در هشتادو سومین مراسم انجمن آثار و مفاخر فرهنگی قراراست از استاد کامران فانی تقدیر به عمل آید.