زندگینامه: آلن رنه (۱۹۲۲ - ۲۰۱۴)

این کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس برجسته با بیش از شش دهه پیشینه حرفه‌یی، یکی از پیشروان موج نوی فرانسه به شمار می‌رفت.

• مجله سینما

وی نخستین فیلم کوتاهش را در ۱۴ سالگی ساخت اما از اواسط دهه ۴۰ به طور جدی وارد سینما شد.

رنه در ابتدا در کنار کارگردانی به تدوین و فیلمبرداری (اکثراً در فیلم‌های کوتاه) هم مشغول بود. علی‌رغم این که رنه در دوران اوج کارش، محبوب جشنواره‌های روشنفکری اروپایی بود، برای اولین بار توسط داوران یک مراسم آمریکایی مورد توجه قرار گرفت؛ زمانی که برای ساخت یکی از اپیزودهای مستندی به نام «تصویر» (PICTURA) به همراه سه کارگردان دیگر، جایزه ویژه‌ای از جوایز تازه‌تأسیس گلدن‌گلوب دریافت کرد.

شهرت رنه با ساخت مستند کوتاه «شب و مه» (۱۹۵۵) آغاز شد که به تاریخچه اردوگاه‌های مرگ نازی‌ها می‌پرداخت.

وی در اواخر دهه ۱۹۵۰ و اوایل دهه ۱۹۶۰ با ساخت سه فیلم پیاپی، غوغایی به پا کرد: «هیروشیما، عشق من» (۱۹۵۹)، «سال گذشته در مارین‌باد» (۱۹۶۱) و «موریل» (که با نام «زمان بازگشت» هم شناخته می‌شود). رنه برای «هیروشیما، عشق من» جایزه ویژه سازمان ملل را از جوایز بفتا دریافت کرد و نامزد جایزه بفتای بهترین فیلم به مفهوم مطلق شد و همچنین یکی از شرکت‌کنندگان بخش مسابقه جشنواره کن بود. ارتباط میان رنه و جشنواره کن که با این فیلم شروع شد، در دهه‌های بعد هم ادامه یافت و حاصل آن دو جایزه از جشنواره کن برای فیلم «عموی آمریکایی من» در سال ۱۹۸۰ و جایزه یک عمر فعالیت هنری در سال ۲۰۰۹ بود.

«هیروشیما، عشق من» همچنین رنه را نامزد جایزه بهترین کارگردانی سال از انجمن کارگردانان فیلم آمریکا کرد. رنه با فیلم «سال گذشته در مارین‌باد» موفق شد جایزه شیر طلایی بهترین فیلم را از جشنواره ونیز دریافت کند و با فیلم «موریل» نامزد شیر طلایی شد.

رنه که آشکارا به نمایش مضامینی چون خاطرات گذشته، تقدیر و تأثیراتی که گذر عمر بر انسان می گذارند علاقه داشت در برخی از مهم‌ترین فیلم‌هایش، ابهام را نه در قالب یکی از عناصر مضمونی فیلم، که به عنوان اصلی‌ترین عنصر در جهان فیلم و شکل‌دهنده شیوه روایی یک اثر سینمایی به کار گرفت و این دیدگاه او، پیشنهاد جدیدی برای سینما بود.

رنه با فیلم سال گذشته در مارین‌باد در سال ۱۹۶۰ جایزه شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز را به دست آورد. او در ۱۹۸۰ برای فیلم «عموی آمریکایی من» برنده جایزه بزرگ داوران جشنواره فیلم کن شد و در سال ۲۰۰۹ نیز جایزه یک عمر دستاورد این جشنواره را دریافت کرد.

آلن رنه مارس سال ۲۰۱۴ در سن ۹۱ سالگی به علت کهولت سن درگذشت.

برخی از آثار آلن رنه:

• گوگن (کوتاه، ۱۹۵۰)
• گرنیکا (کوتاه، ۱۹۵۰)
• شب و مه (کوتاه، ۱۹۵۵)
• تمام خاطرات دنیا (مستند ۱۹۵۶)
• هیروشیما عشق من (۱۹۵۹)
• سال گذشته در مارین‌باد (۱۹۶۱)
• موری‌یل (۱۹۶۳)
• جنگ تمام شده‌است (۱۹۶۶)
• دوستت دارم دوستت دارم (۱۹۶۸)
• استاویسکی (۱۹۷۴)
• پروویدانس (۱۹۷۷)
• عموی آمریکایی من (۱۹۸۰)
• زندگی یک رمان است (۱۹۸۳)
• عشق تا مرگ (۱۹۸۴)
• ملو (۱۹۸۶)
• می‌خواهم به خانه بروم (۱۹۸۹)
• دود کردن، دودنکردن (۱۹۹۳)
• همان ترانه آشنا (۱۹۹۷)
• نه روی دهان (۲۰۰۳)
• قلب‌ها (۲۰۰۶)
• علف‌های وحشی (۲۰۰۹)
• هنوز هیچی ندیده‌ای (۲۰۱۲)
• زندگی ریلی