هاروارد در کمبریج ماساچوست واقع شده و شدت نفوذ و قدرتی که دارد آن را به یکی از مشهورترین دانشگاه‌های جهان تبدیل کرده‌است. هاروارد در سال ۱۶۳۶ توسط نهاد هیات قانونگذار ایالت ماساچوست ایجاد شد و کمی بعد از آن نام اولین حامی و پشتیبان مالی این دانشگاه، جان هاروارد برای آن انتخاب شد.
دانشگاه هاروارد قدیمی‌ترین موسسه آموزش عالی در آمریکا محسوب می‌شود. بدنه دانشجویی و برنامه‌های آموزشی این دانشگاه در قرن هجدهم به تدریج از وضعیت صرفا روحانی و مذهبی به حالت عمومی‌تر درآمد و در قرن نوزدهم، این دانشگاه به بنیادی‌ترین مرکز فرهنگی در میان روشنفکران و نخبگان بوستون تبدیل شد. از سال ۱۸۶۹ تا ۱۹۰۹ در میانه جنگ‌های داخلی آمریکا، تصدی طولانی‌مدت چارلز ویلیام الیوت براین دانشگاه آن را به مرکز تحقیقاتی مدرن و حرفه‌ای تبدیل کرد. دانشگاه هاروارد در سال ۱۹۰۰ به عضو بنیانگذار انجمن دانشگاه‌های آمریکا تبدیل شد. ریاست این دانشگاه در دوران رکود اقتصادی بزرگ آمریکا و جنگ جهانی دوم به عهده جیمز بریانت کونانت بود، فردی که تلاش کرد پس از پایان جنگ ساختار آموزشی این دانشگاه را متحول ساخته و ورود به این دانشگاه را برای همه آزاد کند.
تاکنون هشت رئیس‌جمهور آمریکا، جان آدامز، جان کوئینکی آدامز، تئودور روزولت، فرانکلین روزولت، جان. اف. کندی، جورج بوش، رادرفورد بیرچارد هیز و باراک اوباما در این دانشگاه تحصیل کرده‌اند و ۱۵۰ برنده نوبل در این دانشگاه به عنوان دانشجو یا عضو هیات علمی و یا محقق حضور داشته‌اند. کتابخانه این دانشگاه نیز به عنوان یکی از بزرگترین کتابخانههای آکادمیک جهان و بزرگترین کتابخانه آمریکا از دیگر ارزش‌های آن به‌شمار می‌رود. هاروارد در میان تمامی موسسات آموزش عالی در جهان از بزرگترین پشتوانه مالی برخوردار است، پشتوانه‌ای که در ژوئن سال گذشته ارزشی برابر ۳۲.۳ میلیارد دلار داشت.
تاریخچه
هاروارد در سال ۱۶۳۶ به رای دادگاه عالی خلیج کلونی ماساچوست با نام ابتدایی کالج جدید یا کالج شهر جدید تاسیس شد. در سال ۱۶۳۹، پس از اینکه یکی از اعضای هیات علمی دانشگاه کمبریج ۴۰۰ جلد کتاب و ۷۷۹ پوند استرلینگ را به این دانشگاه بخشید، به هاروارد تغییر نام داد. بسیاری از فارغ‌التحصیلان اولیه این دانشگاه به عنوان کشیش و روحانی در کلیساها و یا مجلس در سرتاسر نیوانگلند مشغول به‌کار شدند. انکریز ماتر اولین رئیس دانشگاه هاروارد بود که از سال ۱۶۸۵ تا ۱۷۰۱ ریاست این مرکز را به عهده داشت. پس از وی جان لورت اولین رئیس غیرکشیش هاروارد به‌شمار می‌رود.
جیمز بریانت کننانت یکی از مهمترین روسای هاروارد به شمار می‌رود که از سال ۱۹۳۳ تا ۱۹۵۳ هدایت آن را به عهده داشت و در این دوران توانست هاروارد را از حق مسلم ثروتمندان به فرصتی برای نخبگان تبدیل کند. وی برنامه‌ای را برای شناسایی و جذب و پشتیبانی از جوانان نابغه آغاز کرد و در سال ۱۹۴۵ با انتشار گزارشی درباره چگونگی تحصیلات عمومی توانست یکی از تاثیرگذارترین بیانیه‌های تاریخ آموزش و پرورش آمریکا را از خود به‌جا بگذارد.
از سال ۱۹۴۵ تا ۱۹۶۰ امکان ورود افراد طبقه متوسط جامعه به این دانشگاه ایجاد شد و محدودیت‌های مذهبی برای ثبت‌نام در هاروارد کاهش پیدا کرد، اما محدودیت‌های نژادپرستانه همچنان بر هاروارد سایه افکنده بود. در این دوران زنان تنها در دانشکده ردکلیف که در سال ۱۸۷۹ تاسیس شده و به یکی از مهمترین دانشکده‌های زنان در ایالات متحده آمریکا تبدیل شد، مشغول به تحصیل بودند و اکثریت دانشجویان این دانشگاه را مردها تشکیل می‌دادند. اما درسال ۱۹۷۷ با تلفیق پذیرش دانشجوی این دانشکده با هاروارد، میزان پذیرش دانشجویان زن نیز افزایش یافت. درو گیلپین فاوست اولین زنی است که در سال ۲۰۰۷ به عنوان رئیس هاروارد انتخاب شد و تاکنون نیز پست خود را در سمت ریاست این دانشگاه حفظ کرده‌است.
دانشکده‌ها و ساختمان‌های مربوط به آن
هاروارد از ۱۱ واحد آکادمیک مجزا، ۱۰ دانشکده و موسسه مطالعات پیشرفته ردکلیف تشکیل شده که در سرتاسر کلان‌شهر بوستون پراکنده هستند: دانشگاه اصلی هاروارد در هارواردیارد در کمبریج واقع شده و وسعتی برابر ۸۵ هکتار دارد. دانشکده اقتصاد و مجموعه‌های ورزشی هاروارد از جمله استدیوم هاروارد در منطقه جارلزریور در آلستون قرار گفته‌اند، منطقه‌ای به وسعت ۱۴۵ هکتار که در برابر دانشکده کمبریج در آلستون واقع شده‌است. دانشکده پزشکی، دندانپزشکی و سلامت عمومی هاروارد نیز در منطقه‌ای به وسعت ۸.۵ هکتار در منطقه پزشکی و آکادمیک لانگ‌وود در فاصله ۵.۳ کیلومتری از بوستون واقع شده‌اند.
هاروارد جدا از مناطقی که گفته شد، در منطقه جامائیکا پلین بوستون دارای باغ گیاه‌شناسی به نام باغ گیاه‌شناسی آرنولد است و همچنین در شهرهای مختلفی از جمله واشنگتن، پیترشام، کنکورد، فلورسان ایتالیا و شانگهای چین از مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی متعددی برخوردار است.
آموزش و تحصیلات
دانشگاه هاروارد ۴۶ رشته در مقطع لیسانس، ۱۳۴ رشته در مقطع فوق لیسانس و ۳۲ رشته در مقاطع بالاتر را برای دانشجویانش عرضه کرده‌است. هاروارد در سال تحصیلی ۲۰۰۸-۲۰۰۹ درحدود هزار و ۶۶۴ مدرک کارشناسی، ۴۰۰ مدرک کارشناسی ارشد، ۵۱۲ مدرک دکترا و چهار هزار و ۴۶۰ مدرک تخصصی اهدا کرده‌است.
از سال ۱۹۷۸ تا ۲۰۰۸ ورود به این دانشگاه مستلزم تکمیل دوره‌ای متشکل از هفت کلاس آموزشی خارج از رشته مورد نظر دانشجویان بود اما از سال ۲۰۰۸ به بعد دانشجویان کارشناسی باید دوره‌هایی را در هشت رشته عمومی درک زیبایی‌شناختی و تفسیری، فرهنگ و اعتقادات، استدلال تجربی و ریاضی، استدلال اخلاقی، علوم سیستم‌های زنده، علوم جهان فیزیکی، جوامع جهانی و ایالات متحده در جهان تکمیل کنند. هاروارد یکی از جامع‌ترین برنامه‌های دکترا را در جهان ارائه می‌کند.
دوره‌های تحصیلی هاروارد براساس سیستمی ترمیک بوده و از اوایل سپتامبر آغاز می‌شود و تا اواسط می به‌پایان می‌رسد. در سال تحصیلی ۲۰۱۲-۲۰۱۳ شهریه سالانه هاروارد ۳۸ هزار دلار و هزینه کلی تحصیل در این دانشگاه ۵۷ هزار دلار اعلام شد. از سال ۲۰۰۷ به بعد خانواده‌هایی که درآمد سالانه آنها کمتر از ۶۰ هزار دلار بود از پرداخت هزینه های مربوط به تحصیل در هاروارد، از جمله هزینه اقامت و تغذیه معاف شدند، خانواده‌هایی با درآمد سالانه ۶۰ هزار تا ۸۰ هزار دلار تنها چند هزار در سال پرداخت کرده و خانواده‌هایی با درآمد سالانه ۱۲۰ هزار تا ۱۸۰ هزار دلار نباید بیشتر از ۱۰ درصد از درآمد سالانه خود را پرداخت کنند.
اداره هاروارد به عهده ترکیبی از دو هیات مدیران است: هیات ناظران و هیات مدیره که این دو شامل ۱۶۰ هزار کارمند و عضو هیات علمی هستند. هاروارد همچنین دوهزار و ۴۰۰ استاد، هفت‌هزار و ۲۰۰ دانشجوی کارشناسی و ۱۴ هزار دانشجوی کارشناسی ارشد دارد. رنگ منصوب به این دانشگاه که رنگ تیم ورزشی هاروارد نیز هست، قرمز سیر بوده و از سال ۱۸۵۸ به صورت غیررسمی به این دانشگاه نسبت داده شد. در آن سال چارلز ویلیام الیوت جوان برای اعضای تیم قایق‌رانی خود سربندهای سرخ رنگی خرید تا تماشاگران مسابقه به‌راحتی بتوانند تیم هاروارد را تشخیص دهند.
کتابخانهها و آزمایشگاه‌ها
سیستم مرکزی کتابخانه هاروارد در کتابخانه وندرنر در هارواردیارد واقع شده‌است که شامل ۸۰ کتابخانه مستقل حاوی ۱۵ میلیون نسخه کتاب است. به این شکل هاروارد به گفته انجمن کتابخانههای آمریکا، مالک بزرگترین کتابخانه آکادمیک آمریکا و یکی از بزرگترین کتابخانههای جهان است.
محبوب‌ترین این مجموعه در میان دانشجویان کارشناسی، کتابخانههای کابوت، لامونت و ویدنر هستند. در این مراکز کتاب‌های کمیاب و دستنوشته‌های تاریخی و دیگر انواع مجموعه‌های ارزشمند یافت می‌شوند. قدیمی‌ترین مجموعه نقشه‌ها، اطلس‌ها و فرهنگ‌های جغرافیای آمریکا در این کتابخانهها یافت می‌شوند و دسترسی به آنها برای عموم آزاد است. همچنین بزرگترین مجموعه زبان آسیای شرقی خارج از آسیای شرقی در کتابخانه هاروارد-ینچینگ موجود است.
هاروارد همچنین مالک چندین موزه علمی، هنری و فرهنگی است، موزه هنر هاروارد تشکیل شده از سه موزه جداگانه‌است که در آنها می‌توان مجموعه‌هایی باستانی از هنرهای اسلامی، چینی، هندی اروپایی را یافت.
رتبه‌بندی هاروارد
دانشگاه هاروارد بارها توسط معتبرترین موسسه‌های رتبه‌بندی جهانی به عنوان برترین دانشگاه جهان انتخاب شده‌است. این دانشگاه از سال ۲۰۰۳ به بعد در رتبه‌بندی ARWU به عنوان برترین دانشگاه جهان انتخاب شده‌است و همچنین این دانشگاه در رتبه‌بندی مشترک QS و تایمز از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ به عنوان برترین دانشگاه جهان انتخاب شد. این دانشگاه در رتبه‌بندی عملکرد آکادمیک دانشگاه‌ها سال ۲۰۱۲ برترین دانشگاه جهان انتخاب شد و در رتبه‌بندی ۲۰۱۳-۲۰۱۴ PayScale به عنوان هشتمین دانشگاه برتر جهان انتخاب شد.
مشهورهای هاروارد
از مشهورترین دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه هاروارد می‌توان به بان‌کی‌مون، تئودور روزولت، جان. اف. کندی، ال گور، جورج واکر بوش، باراک اوباما، بینظیر بوتو، فردریک پرنسس دانمارک، بیل گیتس و مارک زاکربرگ اشاره کرد.
هاروارد از دانشکده‌هایی مانند هنر و علوم، کالج هاروارد، دانشکده کارشناسی ارشد هنر و علوم، موسسه رادکلیف، دانشکده اقتصاد، دندانپزشکی، طراحی، دانشکده کندی، حقوق، پزشکی، آموزش، مهندسی و علوم کاربردی و سلامت عمومی برخوردار است.
