اما صرفا مايه حيات بودن دليل نمي‌شود كه افراد گرايش زياد به مصرف آن داشته باشند. معمولا در فصول گرم سال اين نكتارهاي كارخانه‌اي و نوشابه‌ها و نوشيدني‌هاي ديگر هستند كه گوي سبقت را از آب مي‌ربايند و اين سرآغاز يك تهديد است؛ تهديدي براي اختلال در عملكرد منظم بدن پيچيده مان. آنچه در اين صفحه مي‌خوانيد پاسخ به سوالات متداولي است كه ذهن شما را درباره آب‌هاي نوشيدني و نحوه مصرف آنها به‌خودش مشغول كرده است؛ سوالاتي كه جواب همه آنها را سعي كرديم از ليلا حقي، كارشناس ارشد يكي از شركت‌هاي معتبر آب معدني بگيريم.
يك تست ساده
تست‌هاي محاسبه ميزان مصرف آب روزانه كلا زياد نيست و مي‌توانيد آنها را در سايت‌هاي اينترنتي پيدا كنيد. در اين تست‌ها شما در مرحله اول بايد اطلاعات شخصي‌تان نظير مشخصات فيزيكي(قد، وزن و...)، نام كشور محل زندگي و ميزان فعاليت روزانه را وارد كنيد. سپس بايد تعداد ليوان يا فنجان‌هاي مصرفي انواع مايعات نظير چاي، نوشابه‌هاي انرژي‌زا، آب، قهوه و... را مشخص كنيد. اين تست در نهايت با تكميل اين مشخصات و براساس شغلي كه داريد هم ميزان آب از دست رفته روزانه بدنتان (به‌طور متوسط) را به شما اطلاع مي‌دهد و هم مي‌گويد با توجه به اين حجم آب از دست رفته چه ميزان آب خالص به بدن شما در طول روز مي‌رسد. بعد از انجام اين تست تازه مي‌فهميد همه اين نوشيدني‌هايي كه در طول روز مصرف مي‌كنيد بعضي مواقع حتي 40درصد آب مورد نياز بدنتان را هم تأمين نمي‌كند.
مغز: آيا مي‌دانستيد تقريبا ۸۰درصد مغز انسان از آب تشكيل شده است؟ مغز همچنين نقش مهمي در كنترل ميزان آب در ساير اعضاي بدن دارد.
كليه: املاح مفيد محلول در آب و همچنين سموم بدن به كمك آب از كليه‌ها منتقل مي‌شوند.
شش‌ها: با هر نفسي كه مي‌كشيد بدن شما آب در قالب بخار آب از دست مي‌دهد. اين ميزان آب از دست رفته هنگام فعاليت حتما بيشتر خواهد بود ولي نوشيدن آب، قبل، حين و بعد از فعاليت، جبران آب از دست رفته از بدن را مي‌كند.
خون: آيا مي‌دانيد سه‌چهارم خون شما در واقع آب است؟ آب به انتقال اكسيژن و مواد غذايي در سراسر بدن كمك مي‌كند.
آب بطري شده چيست؟
تعريف آب لوله‌كشي شده را همه‌مان مي‌دانيم اما آب‌هاي بطري شده كه اين روزها با مارك‌ها و برندهاي متنوع داخل يخچال هر بقالي پيدا مي‌شود چه تفاوت‌هايي دارند؟ براي فهميدن اين تفاوت كافي است توضيحات روي ليبل اين بطري‌ها را با دقت بخوانيد. توضيحاتي كه مشخصا آب‌هاي بطري شده رابه 2دسته آب آشاميدني و آب معدني تقسيم مي‌كند كه هر دو در بازار ايران عرضه مي‌شوند. مارك‌هايي مانند دماوند، واتا و... آب‌هاي معدني هستند و آب‌هايي مانند آكوا و... آب‌هاي آشاميدني كه املاح خاصي به آن اضافه شده‌اند.
چرا برخي آب‌آشاميدني و برخي آب‌معدني هستند؟
آب‌معدني، بايد يك منبع منحصر به فرد، خاص و طبيعي مختص داشته باشد كه املاح معدني در آن وجود دارد البته همه منابع آب‌هاي زيرزميني به درد نمي‌خورد. در واقع براي دريافت مجوز آب‌معدني در ابتدا آب منبع زيرزميني به آزمايشگاه فرستاده مي‌شود كه اگر كيفيت آب در حد استاندارد بوده و طي زمان اين كيفيت تغيير نكند مجوز استخراج آب‌معدني طبيعي صادر مي‌شود. براي توليدش هم اجازه اضافه كردن موادشيميايي يا فعاليت واكنش شيميايي از توليدكننده سلب مي‌شود. بنابراين توليدكننده آب معدني، فقط همان آب‌هاي سفره‌هاي زيرزميني را فيلتر فيزيكي كرده و بسته‌بندي مي‌كند. اين فيلترها تركيب آب را تغيير نمي‌دهند بلكه ميكروب و مواد اضافي آن را كاملا از بين مي‌برد. اما همه آب‌هاي بطري شده آب‌معدني نيستند و مي‌توانند آب آشاميدني باشد. كه در اين صورت آب داخل بطري مي‌تواند هر منبعي داشته باشد اين آب‌هاي آشاميدني هم با طي فرايندهايي مانند بهره‌گيري از تكنولوژي‌هاي مدرن ازون، اشعه ماوراء‌بنفش و... گندزدايي شده و به بازار ارائه مي‌شوند.
برخي ميل به آب ندارند، بايد به زور بخورند؟
حتما شما هم شنيده‌ايد وقتي كسي عصباني مي‌شود مي‌گويند: «حالا يك ليوان آب بخور». براي همين است كه الان در بعد علمي هم به زور آب خوردن تبديل به يك توصيه قطعي از سوي كارشناسان و پزشكان شده است زيرا نوشيدن آب يك عادت است و تكرار آن باعث مي‌شود افراد نتوانند از نوشيدن آن دست بكشند. حتي برخي شركت‌ها براي تشويق مردم به مصرف آب كمپين‌هاي شادآبي را تشكيل داده‌اند چرا كه آنها معتقدند مصرف آب باعث افزايش شادي و نشاط فردي مي‌شود. در خانم‌ها مصرف كم آب اثر بيشتري دارد. از عوارض آن كاهش توانايي، هوشياري بصري، تمركز و افزايش خستگي مفرط و عصبانيت است. همچنين در علم پزشكي ثابت شده كه نوشيدن منظم آب باعث افزايش فعاليت كليه، ريه و روده‌ها مي‌شود و در كاهش غلظت ادرار مؤثر است.
آب‌هاي گازدار چيست؟
اين را بايد بدانيد شركت‌هايي كه گاز به آب اضافه مي‌كنند ديگر نمي‌توانند اسم آن را آب معدني طبيعي يا آشاميدني بگذارند؛ بلكه اسمش آب گازدار است و بايد اين را حتما در برچسب بطري درج كنند. گاز داخل اين آب‌ها مثل گازي است كه نوشابه‌ها دارند با اين تفاوت كه نوشابه‌ها شكر و قند دارند ولي در اين آب‌ها ديگر خبري از قند نيست. در كشورهاي اروپايي و آمريكا علاقه به استفاده از آب گازدار بيشتر است. اما در ايران اين مزه براي مصرف‌كننده جذاب نيست و مصرف‌كننده مي‌گويد: «مي‌توانم به جاي آب گازدار از نوشابه استفاده كنم».
كداميك از اين آب‌ها سالم‌تر هستند؟
تقريبا مردم در همه جاي دنيا ترجيح مي‌دهند آب بطري شده مصرف كنند چون آب‌هاي آشاميدني لوله‌كشي شده به‌صورت عمومي تصفيه مي‌شوند و حين انتقال آب به مصرف‌كننده آلودگي‌هايي هم به آب افزوده مي‌شود. اما چون آب‌هاي بطري با نظارت دستگاه‌هاي مختلف توليد مي‌شوند مي‌توان روي كيفيت اين آب‌ها بيشتر حساب كرد. در حقيقت تفاوت آب آشاميدني لوله‌كشي شده و آب‌بطري شده در نوع املاح و كيفيت‌اش است و نمي‌توان گفت كه آب آشاميدني لوله‌كشي شده سالم نيست.
بايد تشنه بشويم بعد آب بخوريم؟
اين خيلي خطرناك است. سيستم بدن طوري است كه وقتي احساس تشنگي مي‌كني يعني بدن بي‌آب است. تشنگي يك هشدار است كه خداوند در بدن گذاشته است. بي‌آبي اثرات منفي دارد. نارسايي و سنگ كليه يكي از آن اثرات است. بايد قبل از اينكه احساس تشنگي كنيم آب بخوريم.
از نيترات بايد بترسيم؟ آب تهران آلوده است؟
شما هم شايد بحث آلودگي آب لوله‌كشي شهر تهران و افزايش ميزان نيترات در آن را شنيده باشيد ولي همه اين سر و صداها براي مدت كمي است و هيچ‌وقت مورد تأييد قرار نگرفته است. در اين موارد شنونده بايد عاقل باشد. چون مثلا در ايتاليا نيترات براي مردم اهميت ندارد و همه روي سديم آب‌ها تمركز كرده‌اند و اعتقاد دارند خوردن آن در خانم‌ها سلوليت ايجاد مي‌كند. واقعيت اين است كه در استاندارد ايران ميزان نيترات بايد زير 50ميلي‌گرم در روز باشد. براساس اعلام شركت‌هاي توليدكننده آب‌هاي بطري، نيترات همه آب‌هاي بطري شده كه در بازار ايران وجود دارند زير 10ميلي‌گرم است و سالم هستند. حتي آب لوله‌كشي تهران هم با وجود آنكه نيترات بيشتري از آب بطري شده دارد سالم است. بنابراين در اين مدت با خيال راحت و بدون واهمه آب بخوريد و مطمئن باشيد هيچ وقت با سلامت جامعه و چيزي كه به اين وسعت است و اهميت زيادي دارد كسي بازي نمي‌كند.
ظرف‌هاي يك‌بار مصرف آب‌هاي بطري مضر است؟
اين يكي از تكراري‌ترين سوالات رايج بين مردم است ولي بايد بدانيد كه آب‌هاي بطري يكي از سالم‌ترين نوع بسته‌بندي مايعات در دنيا را دارند كه با ظرف‌هاي پلاستيكي معمولي كاملا متفاوت است. پت (ماده‌اي كه از آن ظرف نگهداري آب بطري شده توليد مي‌شود) خودش ضرري براي بدن ندارد ولي مثل هر ماده بسته‌بندي خوراكي ديگر بايد از آن درست نگهداري شود. بنابراين مايع داغ را نمي‌توان داخل اين ظرف‌ها ريخت زيرا فعل و انفعالاتي در آن صورت مي‌گيرد ولي در كل اگر اين بطري‌ها در اثر گرماي تابستان يا سرماي زمستان گرم يا سرد شوند چندان مهم نيست اما نبايد زير تابش مستقيم نور آفتاب باشند. براي خنك شدن آنها هم مي‌توان از دماي معمولي يخچال استفاده كرد اما حواستان باشد به هيچ عنوان آب درون بطري نبايد يخ بزند.
تاريخ مصرف چقدر مهم است؟
يكي از سوال‌هايي كه به‌تازگي مردم با آن روبه‌رو شده‌اند اين است كه «مگر مي‌شود يك محصول يكسال تاريخ مصرف داشته باشد بدون آنكه مواد نگهدارنده داشته باشد؟» دليلش هم اين است كه هميشه مواد نگه دارنده مصرف‌كننده‌ها را اذيت كرده‌اند. اما هيچ كدام از آب‌هاي معدني بطري شده حاوي مواد نگهدارنده نيستند. به‌دليل اينكه تمام اين آب‌ها ميكروب‌زدايي شده‌اند و چون ميكروبي در آن وجود ندارد بنابراين محصول خراب نمي‌شود. به شرطي كه درست نگهداري شود. چون آب بسيار ماده حساسي است و با كوچك‌ترين تغييرات، سريع بو مي‌گيرد.
چطور مي‌توان تشخيص داد آب بطري شده تقلبي نيست؟
خب دزدي كه شاخ و دم ندارد.ممكن است عده‌اي هم پيدا شوند در اين فصل گرما آب معمولي بطري شده دست مردم مي‌دهند. براي همين مردم بايد توجه داشته باشند كه حتما از محصولات شركت‌هاي معتبر استفاده شود. زيرا مي‌توان مطمئن بود كه يك برند هيچ وقت اعتبار خود را زير سوال نمي‌برد. شركت‌هاي معتبر علاوه بر آنكه زيرذره‌بين هستند، خود نيز نسبت به مواد و كيفيت وسواس بيشتري به خرج مي‌دهند. وقتي يك محصول را انتخاب مي‌كنيد بايد به سابقه آن، مواردي كه روي آن درج شده و نحوه بسته‌بندي آن توجه كنيد. ضمن آنكه به ظاهر كالا نيز توجه كنيد. ظاهر بطري بايد سالم باشد زيرا از ظاهر و بسته‌بندي توليد مي‌توان فهميد كه يك توليدكننده چقدر به كالاي توليدي خود اهميت مي‌دهد. همچنين آب بطري شده نبايد زيرآفتاب مانده يا يخ زده باشد. اين موارد از كيفيت آب كم مي‌كند چون تغييرات شيميايي در آن به‌وجود مي‌آورد.
طبق تحقيقات پزشكي يك انسان با وزن متوسط 70كيلوگرم و با قد و فعاليت متوسط، روزانه 2ليتر آب (از طريق مدفوع، ادرار، تعرق و تنفس) از دست مي‌دهد. براي جبران اين آب از دست رفته بايد هر روز 8ليوان آب سالم نوشيده شود كه همان 2ليتر خودمان مي‌شود.
نظر شما