اسماعیل، نام شخصیت اول این داستان است که در سالهای انقلاب به نهضت اسلامی مردم علاقهمند شده و وارد روند انقلاب میگردد.
از آثار این نویسنده 58 ساله کشورمان میتوان به آشیانه در مه، سیاه چمن، یک دنیا پروانه و کوچک جنگل اشاره کرد. امیرحسین فردی هماکنون علاوه بر نویسندگی به مدیریت کیهان بچهها مشغول است.
احمد شاکری
احمد شاکری، نقد کلی یک کتاب به صورت اجمالی را دوست ندارد؛ اما ویژگیهای اسماعیل امیرحسین فردی را در چند محور بیان میکند: «اسماعیل، از معدود رمانهای مسلمانی در مورد انقلاب است و این رمان و شخصیت اول آن، بیانگر شخصیت امیرحسین فردی است.»
شاکری، دیگر ویژگی اسماعیل را تجربهگرایی نویسنده میداند: «تجربهگرایی و علاقه به طبیعت و فضای انقلابی در شکلگیری شخصیت اسماعیل در این رمان تاثیر بسزایی داشته است.»
همچنین او دلیل عمیق نشدن حوزههای فکری انقلاب در رمان را، سطح نازل شخصیتهای رمان که عادی و غیرمتفکر هستند میداند و اعتقاد دارد شخصیتهای آن، بیانگر چند بعدی بودن واقعیت انقلاب نیستند.
احمد شاکری در کل، اسماعیل را از نظر فنی، رمانی روان، خواندنی و در سطح متوسط میداند.
منیژه آرمین
«یکی از ویژگیهای رمان اسماعیل، زبان صمیمی است و به نظر من، نویسنده با این زبان صمیمی توانسته است سلسله وقایع را به خوبی پیش ببرد.»منیژه آرمین، اسماعیل را شخصیتی میداند که از این نوع شخصیت در زمان انقلاب زیاد وجود داشته است و در ادامه ارزش کار فردی را مشخص میکند: «نویسنده، یکی از وقایع اتفاق افتاده در انقلاب را به صورت زیبا به ثبت رسانده و این به نظر من با ارزش است.»
مصطفی فعلهگری
مصطفی فعلهگری معتقد است با نوشتن اسماعیل، یک گام بزرگ و ارزنده در راه نوشتن داستانهای وقایع مهمی مانند انقلاب برداشته شد که باید این رمان، در این زمینه سنجیده و ستایش شود: «رمان اسماعیل مانند یک آینه برای نمایش دادن رخدادهای بزرگی مثل انقلاب است و به نظر من یک گام مهم و ارزنده در این راه توسط نویسنده برداشته شد.»
فعلهگری بررسی ساختاری و محتوایی اسماعیل را نیازمند نقدهای مفصل میداند و به طور کل اسماعیل را یک اثر باارزش تلقی میکند.
محمد ناصری
محمد ناصری، از نویسندگانی بود که در مراسم رونمایی اسماعیل، حضور داشت. او اسماعیل را در نوع خود و در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی بینظیر میخواند و با اشاره به زحمتهای حدود 10 ساله امیرحسین فردی، این رمان را اینگونه ارزیابی میکند: «متن بسیار روان، با شخصیتهایی که پرداخت آنها به صورت بسیار عالی انجام گرفته است. به نظر من این اثر، یک اثر کاملاً انسانی و به دور از هر گونه شعار و اغراق است.»
ناصری، رشد و نمو شخصیت اسماعیل را در این رمان، بسیار قابل قبول و منطقی میداند و به طور کل، اسماعیل را یک اثر ارزشمند و جزو ادبیات فاخر کشور قرار میدهد.