آمنوره را مىتوان به انواع اولیه و ثانویه تقسیم کرد:
آمنوره اولیه: فقدان قاعدگى از آغاز وجود دارد و معمولاً براى تمام طول عمر ادامه مىیابد. در این حالت خونریزى قاعدگى دوران بلوغ هرگز اتفاق نمىافتد.
آمنوره ثانویه: معمولاً به دلیل یک عامل جسمى اتفاق مىافتد و نسبت به آمنوره اولیه، دیرتر آغاز مىشود. در این حالت دورههاى عادت ماهیانه که در آغاز طبیعى و منظم بودهاند، به تدریج غیرطبیعى، نامنظم و یا قطع مىشوند.
چه عواملى آمنوره را ایجاد مى کنند؟
آمنوره (قطع قاعدگى) علل متعددی دارد از جمله موارد زیر:
حاملگى: خانم ها در دوران باردارى، تخمک گذارى ندارند. بنابراین عادت ماهیانه به طور موقت قطع مىشود.
اختلال در تخمک گذارى: اختلال در تخمک گذارى معمولاً بى نظمى شدید عادت ماهیانه یا قطع مکرر خونریزى ماهیانه را سبب مىشود.
نقص هاى زمان تولد، اختلالات کالبدى و سایر بیمارىها: در صورتى که خونریزى ماهیانه در یک نوجوان ۱۶ ساله آغاز نشده باشد، باید به وجود نقایص زمان تولد، اختلالات کالبدى و سایر بیمارى ها شک کنیم.
اختلالات غذا خوردن: زنانى که به بى اشتهایى عصبى یا پرخورى عصبى دچار هستند، به آمنوره (قطع قاعدگى) مبتلا مى شوند. علت این امر آن است که به دلیل پایین نگه داشتن وزن بدن، بدن آمادگى حامله شدن را نخواهد داشت. در نتیجه، دستگاه تولید مثلى به منظور حمایت بدن از کار مىافتد، چرا که بیش از اندازه تحلیل رفته است.
ورزش بیش از اندازه یا ورزش هاى سنگین: بسیارى از زنان جوان ورزشکار، دچار قطع عادت ماهیانه مى شوند زیرا مقدار چربى بدن آنها بسیار کم است.
اختلال کارکرد تیروئید: در بسیارى موارد کم کارى غده تیروئید (که به هیپوتیروئیدى معروف بوده و به معنى تولید مقدار ناکافى هورمون تیروئید است)، یا پرکارى غده تیروئید (که به هیپوتیروئیدى معروف بوده و به معنى ترشح بیش از حد هورمون است. و در آن مقدار زیادى هورمون تیروئید وارد جریان خون شده و متابولیسم بدن را افزایش مى دهد) مسئول قطع عادت ماهیانه است.
چاقى: زنان چاق معمولاً به آمنوره (قطع قاعدگى) دچار هستند. زیرا وجود مقدار زیاد چربى در بدن در فرآیند تخمک گذارى اختلال ایجاد مى کند.
چگونه مىتوان آمنوره را تشخیص داد؟
تشخیص توسط پزشک متخصص زنان و با گرفتن تاریخچه پزشکى و معاینه جسمى از جمله معاینه لگنى انجام مى شود.
با رد کردن سایر اختلالات قاعدگى، بیمارىهاى داخلى و نقش داروهایى که مىتوانند بیمارى را سبب شده یا آن را بدتر کنند، تشخیص آمنوره قطعى است.
به علاوه، براى تشخیص آمنوره لازم است قطع خونریزى ماهیانه براى سه دوره متوالى و زمانى که زن باردار نباشد ادامه یابد.
دختران نوجوانى که در سن ۱۶ سالگى هنوز قاعده نشده اند، باید بلافاصله مورد بررسى قرار بگیرند. چرا که تشخیص و درمان به موقع بسیار ضرورى است.
درمان آمنوره
درمان خاص آمنوره (قطع قاعدگى) براساس موارد زیر توسط پزشک تعیین مى شود:
- سن، وضعیت سلامتى و تاریخچه پزشکى بیمار.
- وسعت بیمارى.
- علت بیمارى (اولیه یا ثانویه).
- تحمل بیمار نسبت به دارو ها، روش ها و درمان هاى خاص.
- انتظارات ما نسبت به دوره بیمارى.
- دیدگاه یا انتخاب بیمار.
درمان آمنوره (قطع قاعدگى) ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ترکیبات پروژسترون (درمان هورمونى).
- قرص هاى خوراکى ضد باردارى (که مانع از تخمک گذارى مى شوند).
- رژیم غذایى مناسب (شامل غذا هاى حاوى چربى و کالرى بالا).
در بیشتر موارد، پزشکان با تجویز دارو، در خانم هایى که باردار نیستند و دو دوره یا بیشتر قطع قاعدگى داشته اند، خونریزى مصنوعى ایجاد مىکنند.