سینوس‌ها فضاهای خالی درون استخوان پشت بینی در معرض عفونت به‌وسیله انواع میکروارگانیسم‌ها هستند.
در شرایط معمول سلول‌هایی مویی که در این بافت پوششی قرار دارند، ترشحات مخاطی را به طرف بیرون از سینوس‌ها می‌رانند و در نهایت این ترشحات از راه منافذ کوچکی در حفره بینی تخلیه می‌شوند.
سینوزیت در واقع وقتی شروع می‌شود که این سیستم تخلیه ترشحات مختل می‌شود که معمولاً ناشی از تورم به علت التهاب ناشی عفونت یا آلرژی است. افزایش تولید ترشحات مخاطی در سینوس و انسداد راه خروجی آن‌ها باعث می‌شود سینوس از این ترشحات پر شود.
این وضعیت محیطی عالی برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌شود و رشد بیش‌ازحد آن‌ها باعث ایجاد عفونت و به دنبال پاسخ التهابی دستگاه ایمنی می‌شود. نتیجه ایجاد تورم پوشش داخلی سینوس است که به سردرد و درد صورت می‌انجامد؛ تجمع ترشحات مخاطی که باعث ایجاد احتقان و گرفتگی بینی می‌شود؛ هجوم سلول‌های سفید خون که برای مبارزه با باکتری‌ها به محل آمده‌اند، باعث غلیظ شدن ترشحات مخاطی و زرد یا سبز شدن آن‌ها می‌شود.
علائم ابتدایی سینوزیت ممکن است شبیه سرماخوردگی معمولی باشد و بعد علائم تشدید شود. ممکن است دچار خستگی، سرفه، اختلال حس بویایی، پری و فشار در صورت و گوش‌ها و سردرد شوید و ترشحات غلیظ مخاطی بینی‌تان را ببندند.
گاهی مبتلایان به سینوزیت فوری به نزد دکتر می‌روند تا آنتی‌بیوتیک دریافت کنند، اما اکنون می‌دانیم که این کار معمولاً اتلاف وقت است. اغلب موارد سینوزیت مربوط به عفونت‌های ویروسی است که آنتی‌بیوتیک‌ها بر آن‌ها تأثیری ندارند.
معقولانه‌ترین کار در این موارد، انجام اقدامات ساده‌ای برای تسکین دادن علائم است تا خود بدن در اغلب موارد عفونت را برطرف کند.
یک بازبینی پژوهش‌ها درباره سینوزیت‌ها نشان داده است که 80 درصد از افراد مبتلا به سینوزیت در طول دو هفته بدون دریافت آنتی‌بیوتیک بهبود پیدا می‌کنند. برخلاف تصور عمومی که آنتی‌بیوتیک‌ها را درمانی جادویی در این موارد می‌پندارد، اغلب بیماران بدون اینکه تجویز آنتی‌بیوتیک مدنظر قرار گیرد، بهبود پیدا می‌کنند.
- در چه هنگامی باید دکتر را ببینید
آخرین اصول راهنمای بالینی از انجمن متخصصان گوش و حلق و بینی و بنیاد جراحی سر و گردن آمریکا که در آوریل 2015 منتشر شد، این قواعد را برای استفاده از آنتی‌بیوتیک در سینوزیت حاد بیان کرده است:
- علائم طول می‌کشند. اگر همه اقدامات مراقبت شخصی پایه برای 10 روز انجام دادید و علائمتان برطرف نشد، معقول است که به نزد دکتر بروید تا برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
- علائم شدید هستند. نشانه‌های هشداردهنده معمول عفونت باکتریایی سینوس شامل درد شدید در گونه‌ها یا دندان‌ها به همراهی تب است.
- علائم بدتر می‌شوند. اگر علائم شبیه سرماخوردگی دارید که برطرف شده‌اند و بعد دچار درد شدید و تب بشوید، ممکن است لازم باشد آنتی‌بیوتیک مصرف کنید
- کارهایی که می‌توانید برای تسکین دادن سینوزیت انجام دهید
مراقبت‌های شخصی پایه که برای تسکین علائم می‌توانید انجام دهید، این‌ها هستند:
- شستشو با آب‌نمک می‌تواند بسیار تسکین‌دهنده باشد. راحت‌ترین گزینه برای انجام این کار اسپری‌های آماده برای بینی است.
اسپری کردن مکرر آب‌نمک به درون بینی و بالا کشیدن بینی به‌طور ملایم می‌توانند به شل شدن ترشحات مخاطی کمک کند.
وسایل مخصوص شستشوی بینی هم بسیار خوب عمل می‌کنند. این وسایل معمولاً شامل یک محفظه کوچک با یک لوله شبیه لوله قوری هستند. درون محفظه را باید با آب‌نمک گرم استریل پر کنید (می‌توانید از آب مقطر یا آب جوشیده سرد شده با اضافه کردن نمک استفاده کنید). مایع را به درون یک سوراخ بینی بریزید و بگذارید ترشحات از سوراخ بینی دیگر خارج شوند.
- داروهای ضداحتقان به‌صورت اسپری بینی یا قرص را می‌توانید برای کاهش گرفتگی بینی استفاده کنید:
1- اسپری‌ها یا قطری‌ها بینی ضداحتقان حاوی ماده فعال اوکسی‌متازولین هستند و با نام‌های تجاری متفاوت در بازار موجودند. در هر روز بیشتر از دو دوز در هر سوراخ بینی استفاده نکنید و حداکثر تا 5 روز از این دارو استفاده کنید.
2- قرص‌های ضداحتقان. اشکال متفاوتی از این قرص‌ها وجود دارد ازجمله می‌توانید از قرص‌های حاوی یک فرمولاسیون سودوافدرین آهسته رهش 12 ساعته استفاده کنید. عارضه جانبی شایع این قرص‌ها عصبی شدن خفیف است و اگر فشارخون بالای کنترل نشده یا مشکل قلبی دارید، نباید از این قرص‌ها استفاده کنید.
- مسکن‌ها: می‌توانید از هر نوع مسکنی استفاده کنید، اما داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا آسپیرین علاوه بر تسکین درد التهاب را کاهش می‌دهند. اگر این داروها باعث درد معده شما می‌شوند، نباید آن‌ها را مصرف کنید.
- انتظار زیادی از آنتی‌بیوتیک‌ها نداشته باشید
کارآزمایی‌های بالینی که به مقایسه آنتی‌بیوتیک‌ها با قرص‌های دارونما برای درمان سینوزیت باکتریایی ثابت‌شده پرداخته‌اند، نشان می‌دهد که آنتی‌بیوتیک اثر چندانی بر این بیماری ندارد. این بررسی‌ها نشان می‌دهند که حتی اگر سینوزیت باکتریایی داشته باشید، معمولاً آنتی‌بیوتیک به شما کمکی نمی‌کنند.
از طرف دیگر استفاده غیرضروری از آنتی‌بیوتیک‌ها به ایجاد گونه‌های باکتری مقاوم به آنتی‌بیوتیک می‌انجامد که برای همه ما خطرناک است.
Harvard Health letter
نظر شما