سولماز احدي، كارشناس شركت كنترل كيفيت هواي تهران در اين‌باره گفت: براساس مطالعه انجام‌شده دكتر مارك ميلر از دانشگاه ادينبورگ، ذرات معلق با ورود به رگ‌هاي خوني عامل بيشترين آسيب و ايجاد پلاك‌هاي شرياني مرتبط با بيماري‌هاي قلبي و عروقي مي‌شوند. اين مطلب در مقاله منتشرشده در بخش علم و فناوري سايت اقتصاددانان در‌ماه مي 2017 درج شده كه به بررسي ارتباط ابتلا به بيماري‌هاي قلبي و ريوي و آلودگي هوا پرداخته است.
به گفته احدي، يكي از دلايل اثبات فرضيه انتقال ذرات معلق در بدن انسان، بررسي ردپاي آن در بافت‌هاي مختلف است. دوده سياه از كربن ساخته‌شده و در غلظتهاي كم و سايزهاي كوچك قابل جداسازي و تشخيص از بافت‌ها و مواد بيولوژيكي نيست. دكتر ميلر و همكارانش از ذرات طلاي هم‌سايز كربن سياه براي مطالعه خود استفاده كردند كه اين ذرات در غلظتهاي كم نيز به‌راحتي قابل‌شناسايي بوده و همچنين از نظر شيميايي كاملاً بي‌اثر است.
بي‌اثر بودن اين ماده جهت انجام مطالعات انساني حائز اهميت بوده و نخستين گروه مورد آزمايش شامل 14مرد سالم بودند كه اين افراد در طول آزمايش و در حال انجام فعاليت بدني سنگين، به‌مدت 2ساعت در معرض غلظت مشخصي از ذرات طلا در هواي تنفسي قرار گرفتند. دكتر ميلر و همكارانش، نمونه خون و ادرار اين داوطلبان را 24ساعت بعد از انجام آزمايش و بعد از 3ماه بررسي كردند. همانگونه كه انتظار مي‌رفت، پيش از قرار‌گرفتن در معرض ذرات طلا، در خون و ادرار افراد تحت آزمايش نشانه‌اي از اين ماده وجود نداشت. درحالي‌كه پس از 24ساعت، ذرات طلا در بدن تمامي اين افراد (به‌جز 2نفر) رديابي شد.
اين مطالعه نشان داد كه ذرات ريز طلا از طريق بافت ريه جذب‌شده و به‌وسيله سيستم گردش خون در بدن حركت مي‌كنند. همچنين در آزمايش انجام شده در 3ماه بعد از مواجهه نيز، تغيير محسوسي در غلظت اين ماده در بافت‌ها و خون مشاهده نشد كه نشانگر اين واقعيت است كه ذرات طلا با يك‌بار تنفس در بافت‌هاي بدن محبوس شده و باقي مي‌مانند. بااين‌وجود، اين مطالعه نشانگر چگونگي تأثير ذرات معلق بر ايجاد بيماري‌هاي قلبي نبود. دكتر ميلر و همكارانش به سلول‌هاي سيستم ايمني بدن (ماكروفاژها) به‌عنوان مقصر اصلي مشكوك بودند. اين سلول‌ها وظيفه بلع و دفع اجسام خارجي مانند باكتري‌ها را بر عهده دارند كه اين مطالعه نشان داد اين سلول‌ها قادر به دفع ذرات كوچك كربن سياه و طلا نبودند.
در آزمايش ديگر اين گروه، موش‌هاي آزمايشگاهي مستعد ابتلا به بيماري‌هاي قلبي را در معرض ميزان مشخصي از طلا قرار دادند. پس از انجام دوره مطالعه، ميزان طلاي رديابي شده در رگ‌هاي خوني موش‌هاي مبتلا به بيماري‌هاي قلبي بيش از 5برابر موش‌هاي سالم بود. همچنين اين گروه، مطالعات مشابهي بر گروهي از افراد مبتلا به بيماري‌هاي تنگي عروق خوني انجام دادند و در زمان انجام عمل جراحي عروق قلب اين افراد، بافت‌ها و پلاك‌هاي خوني آنها را به‌منظور رديابي ميزان طلا موردمطالعه قرار دادند.
تنها نكته باقيمانده در اين مطالعه ميزان تشابه رفتار ذرات كربن سياه نسبت به ذرات طلا در بدن است. واكنش‌پذيري بالاي كربن سياه نسبت به طلا نشان مي‌دهد كه احتمال عكس‌العمل بيشتر ماكروفاژها به اين ذرات بيشتر خواهد بود. اين مطالعه هرچندكه درماني براي بيماري‌هاي قلبي و عروقي ناشي از آلودگي هوا ارائه نكرده، استدلالي براي افزايش توجه به بحث تأثير آلودگي هوا بر بروز بيماري‌هاي قلبي و عروقي است.
نظر شما