براساس گزارش CNN، اين برخورد اولين لحظه قابل مشاهده از يك منبع ساطع‌كننده تلاطمي در فضا‌زمان كه به امواج گرانشي مشهورند، و نور حاصل از ناشي از انفجار گامايي دو ثانيه‌اي است. لارا كاندوناتي سخنگوي پروژه لايگو و استاد دانشگاه جورجيا مي‌گويد اكنون مي‌توانيم چند قطعه جديد از پازل داستان جهان هستي را كنار هم قرار بدهيم.
اين برخورد همچنين عناصر سنگيني مانند طلا،پلاتين و سرب ايجاد كرده و آنها را به فضاي اطراف خود پراكنده ساخته و يك كيلونوا، نوعي از ابرنواخترها را تشكيل داده‌است.
اين لحظه به عنوان اولين لحظه شناخته شده از فيزك‌اخترشناسي چند‌منظوره شناخته شده‌است: يك منبع در جهان دو نوع از امواج را ساطع كرده‌است،امواج گرانشي و الكترومغناطيسي. اين رويداد جديد و بزرگ توسط تلسكوپ‌هاي زميني مجموعه لايگو و ويرگو در 17 آگوست 2017 رصد شده‌است.
امواج گرانشي اولين‌بار دو دهه پيش رصد شدند، و نظريه نسبيت عام البرت اينشتين را به اثبات رساندند و به تازگي سه دانشمند به خاطر رصد اين امواج نوبل فيزيك را به دست آورده‌اند. اين امواج گرانشي حاصل برخورد دو سياهچاله بود و سيگنال‌هاي آن تنها براي كسري از ثانيه دوام داشت. از آنجايي كه سياهچاله‌ها نور ساطع نمي‌كنند اين امواج قابل مشاهده نبوده و تنها امكان شنيدن آنها وجود دارد.
به گفته مايكل سوارس سانتوس استاديار دانشگاه برانديس و محقق مركز فيزيك‌اخترشناسي ذره‌اي لابراتوار فرمي، اكنون مي‌توانيم از اين نوع رويداد‌ها براي محاسبه وسعت جهان هستي استفاده كنيم.
ويكي كالوگرا يكي از فيزيك‌اخترشناسان ارشد رصدخانه لايگو رصد‌هاي پيشين امواج گرانشي را با به نسبت كشف جديد، به تجربه احساس توفان در اتاقي بدون پنجره توصيف مي‌كند، كه تنها مي‌توان صداي رعد را از اين توفان احساس كرد. به گفته وي اثري كه اين اكشف روي دانش فيزيك‌اخترشناسي مي‌گذارد مشابه روند انتقال تصاوير سياه و سفيد ساده و ثابت به تصاوير متحرك سه‌بعدي و رنگي است،اين يك تجربه چند‌حسي از جهان هستي است.
براساس اين رصد جديد، نظريه‌ها و معماهاي بسياري مورد آزمايش قرار گرفته‌اند. چنين رويداد‌هايي كمتر از 100 بار در هر يك ميليون سال در يك كهكشان رخ مي‌دهند. اما رصدخانه‌هاي لايگو و ويرگو در آينده از حساسيت بيشتري برخوردار خواهند بود تا بتوانند چنين رويداد‌هايي را در ده‌ها ميليون كهكشان دنبال كنند.
اين كشف ثابت مي‌كند كه انفجارهاي گامايي مي‌‌توانند ناشي از برخورد ستاره‌هاي نوتروني باشند و نتيجه اين برخورد عناصر سنگين خواهد بود. همچنين اين كشف تاييد مي‌كند كه اين ستاره‌هاي نوتروني پس از برخورد به چه شكلي در مي‌آيند و همچنين ثابت كرد امكان ايجاد همزمان امواج گرانشي و نور وجود دارد. به گفته محققان اين رويداد در نهايت تمامي اين مشكلات را حل كرده و در يك لحظه پاسخ تعداد زيادي از معماها را برملا كرد.
ستاره‌هاي نوتروني كوچكترين نوع ستاره‌ها در جهانند، و قطر آنها با بزرگي شهري مانند شيكاگو يا آتلانتا قابل مقايسه است. اين ستاره‌ها باقيمانده ابرنواخترها هستند كه از تراكم به شدت بالايي برخوردارند درحدي كه جرم آنها بيش از خورشيد است. یک قاشق از جرم اين ستاره‌ها چند میلیون تن وزن دارد.
به بياني ديگر اين ستاره‌ها را بايد خورشيدي در نظر گرفت كه به اندازه يك شهر بزرگ متراكم شده‌باشد، و اكنون دو ستاره با چنين وضعيتي با يكديگر برخوردي خشونت‌آميز داشته‌اند. از اين رو انرژي آزاد‌شده ناشي از اين برخورد از كل انرژي كه خورشيد در تمامي دوران زندگي‌اش ايجاد كرده بيشتر بوده‌است، با اين تفاوت كه اين انرژي هنگفت در كسري از ثانيه متصاعد شده‌است.
این رويداد كيهاني که با نام آتش بازی کیهانی نيز شناخته مي‌شود، در کهکشانNGC4993 در صورت فلکی هایدرا (مار بلند) روی داده‌است و تقریبا هزار میلیارد میلیارد کیلومتر از زمين فاصله دارد.
این برخورد درواقع 130 میلیون سال پیش رخ‌داده‌است، زمانی که دایناسورها هنوز در زمين زندگي مي‌كردند؛ اما فاصله این دو ستاره به اندازه‌اي از زمين دور است که نور و تلاطم گرانشی ناشی از برخورد آنها به تازگي به زمین رسیده است. جرم این دو ستاره حدود 10 تا 20 درصد بیشتر از خورشید بود اما قطر آنها از 30 کیلومتر تجاوز نمی کرد.
ردیابی امواج گرانشی ناشی از برخورد دو ستاره نوترونی به 70 تلسکوپ زمینی امکان داد از این رویداد عکس بگیرند. این تصاویر برخوردی موسوم به کیلونووا که هزار بار قوی تر از انفجار یک ستاره عظیم یا همان ابرنواختر است را نشان می دهد.
اين برخورد‌ها عامل شكل‌گيري نيمي از عناصر سنگيني هستند كه در جهان وجود دارند. اين عناصر سنگين در گازهاي كهكشاني پراكنده مي‌شوند، و بعد ته‌نشين شده و متراكم مي‌شوند تا ستاره‌ها و ديسك‌هاي اطراف آنها را ايجاد كنند و پس از آن سياره‌ها را تشكيل مي‌دهند و سياره‌ها نيز حاوي طلا و ديگر عناصر سنگين هستند، همان‌هايي كه در زمين آنها را استخراج مي‌كنيم.
نظر شما