او از جانب مادر نواده شیخ فضل الله نوری است. نصر تحصیلات ابتدایی را در مدرسه‌ای نزدیک خانه خود در خیابان جمهوری گذرانید. در همان کودکی شروع به آموختن زبان فرانسه کرد و علوم اسلامی را نزد پدر خود می‌آموخت. سپس به دبیرستان فیروز بهرام جهت ادامه تحصیل رفت.
در دوازده سالگی به آمریکا فرستاده شد. او در مدرسه شبانه روزی پدی در نیوجرسی ثبت نام کرد. در سال ۱۹۵۰ رتبه ممتاز اول مدرسه خود را به دست آورد. در چهار سال تحصیلات این مدرسه، نصر زبان انگلیسی، علوم، تاریخ آمریکا، فرهنگ غربی و تعالیم مسیحی را آموخت.
نصر برای ادامه تحصیلات دانشگاهی انستیتوی تکنولوژی ماساچوست را برگزید. در همان زمان بورس تحصیلی به او تعلق گرفت و او نخستین دانشجوی ایرانی بود که در مقطع لیسانس در آن موسسه به تحصیل پرداخت. او رشته فیزیک را برای ادامه تحصیل برگزید.
نصر در MIT تحت تأثیر فیلسوف بزرگ فریتهوف شوان قرار گرفت و بالاخره توانست با کارنامه‌ای درخشان فارغ التحصیل شود. تحصیلات تکمیلی خود را سپس در دانشگاه هاروارد آغاز کرد و پس از دریافت کارشناسی ارشد در رشته ژئوفیزیک دو سال بعد در سال ۱۹۵۸در رشته تاریخ علم با گرایش علوم اسلامی با درجه دکتری فارغ التحصیل شد.
نصر بعد از فراغت از تحصیل به ایران آمد و ریاست دانشگاه صنعتی شریف را عهده دار شد.
نصر در زمینه عرفان و فلسفه اسلامی دستی چیره دارد و مباحث وی با استاد شهید مرتضی مطهری و علامه رفیعی قزوینی بازتاب‌های مثبت و فراوانی داشت.
دکتر نصر از همکاران اصلی هانری کربن در تهیه کتاب «تاریخ فلسفه اسلامی» بوده‌است و از شاگردان وی می‌توان به دکتر غلامعلی حداد عادل و ویلیام چیتیک اشاره کرد.
وی مدتی نزد علامه طباطبایی به تلمذ پرداخت و بسیار تحت تأثیر علامه قرار گرفت و کتاب «شیعه در اسلام» آن زنده یاد را به انگلیسی باز گرداند.
نصر به دلیل عمق مطالعات علم شناسی، فلسفی، اسلامی و دین‌شناسی تطبیقی، پیوند با جریان فکری «حکمت خالده» و شخصیت برجسته آن فریتهوف شوان، تالیف کتب فراوان درباره اسلام در دنیای کنونی به زبان انگلیسی تبدیل به جهانی‌ترین اندیشمند مسلمان دنیای معاصر شده‌است.
آثار این اندیشمند به زبان‌های مختلفی از جمله انگلیسی، عربی، فرانسه، ترکی، اندونزیایی، مالزیایی، هلندی، ایتالیایی، ژاپنی، آلبانیایی، صربی-کرواتی، اردو، بنگالی، پرتقالی و اسپانیایی ترجمه شده‌است.
پس از چندین سال تدریس در دانشگاه های مختلف در آمریکا، بالاخره پیشنهاد کرسی دائم استادی در دانشگاه جرج واشینگتن به وی داده شد که او هم پذیرفت و تا به امروز در همانجاست.
پس از انقلاب نصر به اتقاق خانواده خود به آمریکا مهاجرت کرد و فرزندش ولی رضا نصر نیز از شناخته شدگان مسائل خاور میانه و اسلام است و ازاعضای فعال شورای روابط خارجی آمریکا به شمار می‌رود.
آثار مهم دکتر نصر عبارتند از:
- جوان مسلمان و دنیای متجدد
- معرفت و امر قدسی
- اسلام و تنگناهای انسان متجدد
- تاریخ فلسفه اسلامی (با همکاری هانری کربن)
- سه حکیم مسلمان (ابن سینا، ابن عربی و سهروردی).
- آموزه‌های صوفیان از دیروز تا امروز
- قلب اسلام (پس از حادثه ۱۱ سپتامبر نوشته شد)
- کتابشناسی بیرونی
- آرمانها و واقعیات اسلامی
- هنر اسلامی و معنویت
- جلال الدین رومی، شاعر و حکیم والامقام ایرانی
- مقدمه‌ای بر اصول جهان شناسی اسلامی
- نیاز به علم مقدس.
- محمد، مرد خدا
- مکه مکرمه و مدینه منوره
- دین و نظام طبیعت
- هنر مقدس در فرهنگ ایرانی
- سنت عقلانی اسلامی در ایران
- معرفت و معنویت
معرفت جاودان
آثار منتشرشده دربارهٔ سید حسین نصر
- فلسفه سید حسین نصر، از مجموعه کتابخانه فیلسوفان زنده جهان.
- نصر، سنت، تجدد: بررسی زندگی و افکار سیدحسین نصر، به کوشش عبدالله محمدی، تهران، انتشارات کانون اندیشه جوان، ۱۳۹۱.
- رجال الغیب، تأملی در آرای سیدحسین نصر، نوشته ویلیام چیتیک، همراه با پاسخ نصر، ترجمه سیدامیرحسین اصغری، تهران، انتشارات مسافر، ۱۳۹۱.
- آسیب‌شناسی تمدن اسلامی مبتنی بر اندیشه‌های سیدحسین نصر، نوشته علی‌رضا عالمی، قم، انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص)، ۱۳۸۹.
- سنجش سنت: ارزیابی مکتب سنت‌گرایی بر پایه اندیشه سیدحسین نصر، نوشته منصور مهدوی، قم، انتشارات اشراق حکمت، ۱۳۹۱.
- سید حسین نصر، دل‍ب‍اخ‍ت‍ه معنویت، نوشته م‍ن‍وچ‍ه‍ر دی‍ن‌پ‍رس‍ت، تهران، انتشارات کویر، ۱۳۸۳.
- سنّت، غرب، غربت: نقد و نقبی بر کتاب «در جستجوی امر قدسی»، نوشته حسین حسینی، کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی (کرمان)، مرکز انتشارات علمی، ۱۳۹۰.
- پلورالیسم دینی: راه‌ه‍ای آس‍م‍ان (ک‍ث‍رت ادی‍ان از ن‍گ‍اه ج‍ان ه‍ی‍ک و سیدحسین نصر)، نوشته ع‍دن‍ان اص‍لان، ترجمه ان‍ش‍اءال‍ل‍ه رح‍م‍ت‍ی. تهران:، انتشارات ن‍ق‍ش جهان، ۱۳۸۵.
- در جستجوی اسلام پیرو (دربارهٔ کتاب «در جستجوی امر قدسی)، نوشته مسعود رضایی، تهران، انتشارات خانه کتاب: دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران، ۱۳۹۱.
- دولتمرد چهارم: زیست‌نامه و اندیشه سیاسی سیدحسین نصر، منصور مهدوی، قم، انتشارات اشراق حکمت، ۱۳۹۲.
- در جستجوی امر قدسی: گفتگوی رامین جهانبگلو با سیدحسین نصر، مترجم مصطفی شهرآیینی، نشر نی، چاپ اول ۱۳۸۵
- مریمیه؛ از فریتیوف شوان تا سید حسین نصر، نوشته عبدالله شهبازی، همراه با بازخوردهای نشر الکترونیکی، انتشارات تیسا، ۱۳۹۳
*آخرین بروزرسانی ۱۳ اسفند ۱۴۰۰
