چهارشنبه ۱۷ مهر ۱۳۸۷ - ۱۶:۱۴
۰ نفر

محمدتقی خان، حکمران و والی یزد، بانی ساخت بناها و آبادی‎های بسیار، که یکی از مهم‌‌ترین اقداماتش، ساخت قنات و باغ دولت آباد بود.

 این باغ در سال 1160 هـ . ق با وسعتی در حدود 5/6 هکتار بنا گردیده و به شماره 774 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

Iranian gardens - bagh-e Dolatabad Yazd

باغ دولت آباد، به باغ بیرونی و باغ اندرونی تفکیک شده و پلان باغ به صورت تقاطع دو خط عمودی و افقی بوده که در تقاطع محورهای اصلی، بناهایی چون سردر ورودی، میدان جلوخان، عمارت طهرانی، بهشت آئین، تالار آیینه (دیوانخانه)، آب انبار، دژ نگهبانی، اصطبل‌ها، حرمسرا، ساختمان هشت و ابنیه خدماتی قرار گرفته‎اند.

قنات تاریخی دولت‎آباد با قدمتی بیش از 200 سال، از احداث پنج رشته قنات تشکیل شده و از ارتفاعات مهریز سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن بخشی از اراضی مهریز و به کار انداختن چند آسیاب آبی و پس از طی بیش از 50 کیلومتر به یزد رسیده و آبادیهای چند در اطراف یزد، از جمله باغ دولت آباد را آبیاری می‎کند.

در زمان حال، قنات‌ها به کل خشک شده‎اند و اکنون چند چاه عمیق که به وسیله پمپ‎های عظیم برقی کار می‎کنند، آب باغ را تأمین می‎کنند.

پس از درگذشت محمد تقی‌خان، دیگر آب قنات به شهر نرسید و در بیرون به مصرف کشت و زرع می‎رسید که تا امروز نیز چنین است. در این دوره، اکثر کرت‎ها زیر کشت درختان میوه بودند.

Iranian gardens - bagh-e Dolatabad Yazd

چند اصله درخت توت و در سایر کرت‎ها، نارنجستان، انارستان و تاکستان ایجاد شدند. به گفته مرحوم پیرنیا که از اهالی اطراف، تاریخ شفاهی معماری ایران را گردآوری می‎کرد، گل‎های رز باغ دولت‎آباد آنقدر زیاد بود که گلاب‎گیری آنها 2 ماه طول می‎کشید.

در دوران پهلوی ساخت و ساز حومه شهری پیرامون باغ را فرا گرفت و به تدریج، باغ دولت آباد در مرکز شهر قرار گرفت، درخت‎های اصلی باغ، دو ردیف کاج و یک ردیف سرو، در دو طرف محور اصلی کاشته شدند، و مجدداً دو کرت اصلی بصورت متقارن در دوطرف آب نمای بزرگ باغ زیرکشت رفتند.

Iranian gardens - bagh-e Dolatabad Yazd

این 6 ردیف کاج و سرو تا به امروز حجم انبوه فضای سبز باغ را تشکیل می‎دهند. در چهار خیابانی که از محورهای اصلی به وجود می‎آمده است، درخت‎های بید مجنون و ارغوان بر مهتابی بزرگ سایه می‎افکند که اطراف آن از یاس زرد، نسترن و بوته‎های گل پر بوده است.

همچنین بر بالای مهتابی دیگری که در کنار حوض عمارت سردر قرار دارد، داربستی از گل نسترن وجود داشته است.

Iranian gardens - bagh-e Dolatabad Yazd

پوشش گیاهی باغ در حال حاضر چند اصله درخت توت 100 ساله و کاج‎ها و سروهای دو طرف محور اصلی می‎باشند که در حال خشک شدن هستند.

فاطمه حیدری - هما ایرانی بهبهانی

کد خبر 65300

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار ثبت نام و قیمت خودرو

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز