یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در 17 خرداد ماه سال 1358 شمسی، شورای انقلاب، به جهت حفظ حقوق صاحبان سپرده و سرمایه‌های ملی، به کارانداختن چرخ‌های تولیدی صنعت کشور و تضمین بازپرداخت سپرده‌ها و پس‌اندازهای مردم، بانک‌های ایران را ملی اعلام کرد.
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بانک‌ها در ایران به عنوان شریان‌های حیاتی ابرقدرت‌ها عمل می‌کردند و با افزایش قیمت نفت و نفوذ سرمایه‌های خارجی رشد فراوانی یافتند. این رشد بی‌رویه بیانگر میزان وابستگی اقتصادی رژیم حاکم، به امپرایالیسم خارجی بود.
ادغام بانک‌ها پس از ملی شدن آن انجام گرفت. بطوری که، بانک‌ها پس از ادغام از 37 بانک، به 6 بانک تجاری و 3 بانک تخصصی تقسیم بندی شدند.
بانک‌های تجاری شامل: بانک رفاه ، بانک ملی ایران، بانک صادرات ایران، بانک تجارت، بانک ملت و بانک سپه می‌باشند. بانک‌های تخصصی نیز شامل: بانک کشاورزی، بانک مسکن و بانک صنعت و معدن می‌باشند.
پس از جنگ بانک‌ها نقش مهمی در توسعه و بازسازی اقتصاد کشور ایفا کردند. پس از ملی شدن بانک‌ها در ایران ارکان بانک‌ها به شرح زیر تغییر کرد:
- مجمع عمومی بانک‌ها
- شورای عالی بانک‌ها
- هییت مدیره هر بانک
- مدیر عامل هر بانک
از دیگر اقدامات مهم دولت پس از پیروزی انقلاب اسلامی، خارج کردن سیستم بانکداری در ایران از حالت ربوی به غیر ربوی (بانکداری اسلامی) است. قانون بانکداری بدون ربا، در سال 1362 در مجلس شورای اسلامی ایران به تصویب نمایندگان رسید.
