وی از همان آغاز کودکی به حوزه علمیه رفت و تمام تلاش خود را برای آموختن فقه اسلامی به کار بست و در کنار فعالیت‌های دینی خود همواره توجه خاصی به سیاست داشت و در اوایل جوانی همچون پدر بزرگوارش به جرگه مبارزان سیاسی پیوست.
سید محمدباقر حکیم، رئیس پیشین مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق یکی از مشهورترین روحانیان فعال سیاسی عراق در قرن بیستم است.
وی نخستین مرجعی است که نسبت به صدور حکم جهاد با اشغالگران فلسطین اهتمام ورزید و به مبارزه مجاهدین فلسطینی به منظور احقاق حقوقی قانونی شان مشروعیت بخشید.
حکیم از پیشگامان مبارزه با رژیم صدام حسین بود و در راستای سرنگونی این رژیم و نجات دادن ملت عراق از زیر بار ظلم و ستم صدام بسیار تلاش کرد، به شکلی که مسئله محنت و مصیبت مردم عراق همواره محور سخنان و فعالیت‌های وی بود و این فعالیت‌ها تأثیر بسیاری در سرعت بخشیدن به سقوط صدام داشت.
به دنبال سرنگونی رژیم صدام به دست نیروهای ائتلاف، حکیم پس از 23 سال دوری از وطن در اردیبهشت سال 1382 تصمیم گرفت برای یاری ملت عراق به کشور خود باز گردد، وی در سخنرانی پیش از خطبه های نماز جمعه تهران در تاریخ 19/2/1382با مسئولان، نمازگزاران و ملت ایران خداحافظی کرد و آنها نیز احساسات متقابل خود را از غم دوری او به وی ابراز کردند.
وی در ۲۹ اوت سال ۲۰۰۳ میلادی پس از 3 ماه از بازگشت خود به کشورش (پس از فروپاشی حکومت صدام حسین) در نجف پس از اقامه نماز جمعه در حرم امام علی (ع) همراه ۱۲۵ نمازگزار دیگر ترور شد.
