در بین شرکتهای گازی، شرکت روسی گازپروم به واسطه ذخایر گازی و در اختیار داشتن بزرگترین شبکه انتقال گاز در جهان، جایگاه ویژهای دارد.
گازپروم شرکتی که 25 درصد گاز مورد نیاز اروپا را تامین میکند، نبض انرژی این قاره را در دست گرفته است و به شدت در تلاش است تا این ویژگی انحصاری خود را با فشار غیرمتعارف بر رقبای خود حفظ کند.
گازپروم در جریان حادثه قطع موقت صادرات گاز به اوکراین ثابت کرد که میتواند در حکم یک فروشنده ویژه عمل کند بدون آنکه نیازی به کمک گرفتن از نیروهای نظامی داشته باشد.
شرکت گازپروم، بزرگترین شرکت روسیه و بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی در جهان است. در سال 2004 گازپروم با تولید تقریبی 93 درصد از گاز طبیعی روسیه، فروشی معادل 31 میلیارد دلار را رقم زد.
این شرکت در سال 2004، 16 درصد از ذخایر گاز جهان را در اختیار داشته است. بعد از تصاحب شرکت سیبنفت، گازپروم روسیه با 119 میلیارد بشکه ذخایر نفت، پس از عربستان و ایران به عنوان سومین مالک نفت و معادن نفت در قالب گاز طبیعی قرار گرفت.
با کشف منابع عظیم گاز در سیبری، منطقه اورال و ولگا در دهههای 1970 و 1980، شوروی به یک تولیدکننده اصلی گاز تبدیل شد. عملیات اکتشاف، توسعه و توزیع گاز با مرکزیت یک وزارتخانه دولتی انجام میشد.
در جولای 1989، میخائیل گورباچوف وزارتخانههای نفت و گاز را در راستای اصلاحات اقتصادی ادغام کرد و نام آن وزارت صنایع نفت و گاز اتحاد جماهیر شوروی گذاشته شد. در اوایل دهه 1990 پیش از فروپاشی شوروی یک شرکت گازی جدا تشکیل شد. در ژوئن 1992 پس از کنار گذاشته شدن بحث تشکیل یک شرکت با سهام مشترک شرکتهایی از روسیه (گازپروم) اوکراین و بلاروس، گازپروم به شرکتی دولتی تبدیل شد.
در سال 1994 و در راستای خصوصیسازی صنایع گازپروم شرکتی خصوصی شد که دولت 40 درصد از سهام آن را در اختیار داشت، 15 درصد سهام شرکت قرار بود به کارگران و مدیریت فروخته شود. مدیریت وقت گازپروم با برگزاری یک مزایده بسته، فروش سهام شرکت را به افراد مورد اعتماد و خاص شرکت محدود کرد.
ویکتور چرنومیردین رئیس وقت گازپروم در دسامبر 1992 و پس از روی کارآمدن بوریس یلتسین در روسیه، به مقام نخستوزیری خود برگزیده شد و بدینترتیب نفوذ سیاسی گازپروم به شدت افزایش یافت.
وی در ماه می 1992 از سوی بوریس یلتسین به عنوان معاون نخستوزیر روسیه و مسئول سوخت و انرژی انتخاب شده بود. در 26 ژانویه 1993، رم ویخیرف ریاست شرکت را برعهده گرفت.
در آوریل 2001 گازپروم شبکه تلویزیونی ان.تی.وی، تنها شبکه مستقل روسیه که در تمام کشور برنامههای آن پخش میشد را خرید و در نحوه فعالیت آن تغییرات گستردهای پدید آورد. شرکت رسانهای گازپروم –گازپروم مدیا- همچنین در ژوئن 2005 روزنامه پرنفوذ ایزوستیا را از آن خود کرد.
در 15 نوامبر 2005، الکسی میلر مدیرعامل گازپروم اعلام کرد شرکت سیبنفت شهر تجاری گازپروم که شامل برجی به ارتفاع 300 متری خواهد بود، را احداث میکند.
در سال 2007 دومای روسیه به گازپروم و شرکت ترنسنفت اجازه داد تا نیرویهای امنیتی - نظامی خود را که قدرتی بیشتر از شرکتهای خصوصی امنیتی دارند؛ تشکیل دهند.