گفتوگو با مرتضی محمودی را که اکنون معاون فرهنگی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی تهران است، میخوانیم.
- شما در حزب جمهوری اسلامی چه سمتی داشتید و جلسه شب هفتم تیر با چه موضوعی برگزار شد؟
من که آن روزها نماینده قصر شیرین و نفت شهر و سرپلذهاب در مجلس دور اول بودم به همراه اعضای شاخص حزب و مسئولین کشوری در حالی در شب هفتم تیر به ساختمان حزب جمهوری میآمدیم که از یک سو شب قبل آیتآلله خامنهای ترور شده بود و از سوی دیگر مشکلات آینده نظام جمهوری اسلامی مثل گرانی و تورم مورد بحث اعضا قرار گرفته بود.
اما در آن جلسه با تغییر دستور جلسه موضوع ریاست جمهوری مورد بحث قرار گرفت که در البته در میان نامزدها اسم محمدعلی رجایی نیز وجود داشت.
- نقشی که حزب جمهوری اسلامی در تعیین ریاست جمهوری برای خود قائل بود، چگونه نقشی بود؟
حزب جمهوری اسلامی از روحانیون دلسوز و شخصیتهای لشکری و کشوری و توده مردم تشکیل شده بود. لذا پس از آنکه با تحریکات ضد انقلابی منافقین رئیس جمهوری بنی صدر مورد اختلاف قرار گرفت، در جلسه حزب جمهوری بحث عدم صلاحیت بنیصدر مطرح و پس از آن رئیس جمهور عزل شد. از آن گذشته معتقدم سخنان بنیصدر در آن مقطع باعث تشنج آفرینی و شروع جنگ ایران و عراق شد که مستندات آن موجود و جنگآفرینی بنیِصدر قابل بررسی است.
- قبل از آن کاندیداهای منتخب حزب چه کسانی بودند؟چرا در نهایت بنیصدر رئیس جمهور شد؟
حزب جمهوری اسلامی جلالالدین فارسی و آقای حبیبی را به عنوان نامزد معرفی کرد، اما به بهانههای واهی مثل ایرانی الاصل نبودن نامزد نخست و عدم صلاحیت نامزد بعدی، این دو نتوانستند در صحنه انتخابات با بنیصدر رقابت کنند.
از سوی دیگر بنی صدر با سخنرانیهای متعدد در صدا و سیما پیرامون مباحث اقتصادی و ایجاد این ذهنیت که کاندیداتوری وی به پیشنهاد امام بوده است توانست در انتخابات پیروز میدان شود. این درحالی بود که حزب لیبرال کشور مثل نهضت آزادی که به نوعی بنیصدر معتقد به آن بود در خط انقلاب و رهبری حرکت نمیکرد و اسلامی بودن کشور را از فرعیات میدانست و همواره همسویی انقلاب جمهوری اسلامی ایران را با خطوط القاء شده غربی در اولویت خود قرار میداد. ما با این هم مشکل داشتیم و حزب نمیتوانست موافق آن باشد.
- پس از این حوادث است که به هفتم تیر میرسیم. حادثه هفتم تیر چگونه اتفاق افتاد؟
روز هفتم تیر ١٣٦٠ براثر انفجار بمب نیرومندی در سالن اجتماعات حزب جمهوری دهها تن از شخصیتهای سیاسی و مذهبی کشور نظیر آیتالله سیدمحمد حسینیبهشتی رئیس دیوان عالیکشور توسط سازمان مجاهدین خلق به شهادت رسیدند این واقعه که ٤ روز پس از عزل بنیصدر از ریاست جمهوری و یک ماه پس از فرار مسعود رجوی، سرکرده سازمان مجاهدین خلق(منافقین) به فرانسه صورت گرفت توسط فردی بهنام محمد رضا کلاهی دانشجوی دانشگاه علم و صنعت به وقوع پیوست.
وی پس از پیروزی انقلاب ابتدا به عضویت سازمان مجاهدین خلق پیوست و سپس با هدایت سازمان وارد حزب جمهوری شد، او بمب را با کیف دستی خود به داخل جلسه حزب جمهوری اسلامی انتقال داد و دقایقی قبل از انفجار از ساختمان حزب خارج شد.
- شخصیت شهید بهشتی را چگونه ارزیابی میکنید؟
شهید بهشتی یک روحانی برجسته، انسانی وارسته، عالمی عارف و مومنی متواضع بود. شهید بهشتی با دارا بودن ابعاد شخصیتی بسیار جذاب توانست عده بیشماری را شیفته خود و اسلام و جمهوری اسلامی ایران کند.او یکی از برجستهترین مدیران نظام جمهوری اسلامی ایران بود
چنانکه هرچند اداره خبرگان به صورت اسمی در اختیار آقای منتظری بود اما به واقع شهید بهشتی آن هیات را اداره میکرد و در تدوین اصول قانون اساسی نقش تعیین کنندهای را ایفا میکرد، علاوه بر آن این شهید روحانی آگاه و عالم دینی بودند که علاوه بر مطالعات دینی و مذهبی مکاتب مختلف فکری غربی و شرقی را شناخته و دیدگاههای بسیار روشنی از کشور و جهان غرب داشتند.
- نقطه اخلاقی در سیاست شهید بهشتی را چگونه تبیین میکنید؟
شهید بهشتی تسلیم نص قانون الهی و قانون بشری بود و بر قانونگرایی تاکید بسیار داشت. او گفت: «حکومت نمونه اسلامی آن حکومتی است که حکومتکنندگان آن تشنه قدرت نباشند.»او عقیده داشت «بگذارید رفاقتها، رابطهها، هرگز نتوانند صداقتها و ضابطهها را به خطر بیندازند، زیرا که عدالت اجتماعی، عدالت اخلاقی، عدالت اقتصادی و عدالت معنوی در جامعه تنها بر اساس حاکمیت ضابطهها و صداقتها به وجود میآید.» شهید بهشتی معتقد به قانونگرایی بود.
همشهری جمعه