معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از 2ماه فرصت برای خروج ارگ تاریخی بم از فهرست میراث جهانی در خطر خبر داد.

ارگ بم

مسعود علویان‌صدر، خروج ارگ بم از فهرست میراث جهانی در خطر را با برچیده‌شدن مجموعه خانه‌ها و پمپ بنزین نزدیک ارگ بم در کرمان، میسر دانسته و گفته است که تنها با برچیده شدن این دو عامل می‌توان ارگ بم را از فهرست میراث جهانی در خطر خارج کرد.

ارگ بم بزرگ‌ترین سازه خشتی جهان است که در نزدیکی شهر بم در استان کرمان در جنوب شرقی کشور قرار دارد. ارگ عظیم بم در مسیر جاده ابریشم و در سده پنجم پیش از میلاد ساخته شد که تا سال1850 پس از میلاد نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت. تمامی بنای عظیم‌ترین سازه گلی جهان یک دژ بزرگ بود که ارگ نیز در قلب این دژ قرار گرفته بود که به‌دلیل بنای عظیم ارگ که مرتفع‌ترین قسمت مجموعه نیز محسوب می‌شد تمامی بنای دژ، ارگ بم نام گرفته بود.

مساحت ارگ نزدیک به 180هزار متر مربع بود که با دیوارهایی به بلندی ۶ تا ۷متر و طول ۱۸۱۵متر احاطه شده بود. معماری ارگ بم این ارگ را به 2بخش جداگانه تقسیم کرده بود که هر بخش ویژگی خاص خود را داشت. این ارگ که شهر باستانی بم نیز شناخته می‌شود ۶۷برج را درون خود داشت.

تمامی ارگ باستانی بم اعم از بنای اصلی ارگ در میان دیوارهای شهر باستانی که به ثبت میراث فرهنگی کشور نیز رسیده بود در زلزله شدیدسحرگاه ۵دی‌ماه ۱۳۸۲ تحت‌تأثیر قرار گرفت و همچون خانه‌های جدید شهر بم به‌طور کامل از بین رفت. از آن تاریخ تاکنون، مرمت شهر و ارگ قدیم بم به دست مرمتگرانی از کشور ایتالیا و فرانسه و همچنین گروه‌های متخصص ایرانی انجام می‌شود. سازمان جهانی یونسکو نیز از نزدیک، پیگیر ماجرای ارگ بم بوده و بازرسان آن سازمان به صورت مداوم گزارش‌های خود درخصوص روند احیا و وضعیت این شهر باستانی را که به ثبت جهانی نیز رسیده است تنظیم می‌کنند.

حساسیت‌ها برای احیا و حفظ این بنای جهانی پس از زلزله سال82 از آن جهت افزایش یافت که بسیاری از کشورهای جهان برای بازسازی این سازه خشتی عظیم جهان اعلام آمادگی کردند. ژاپن، ایتالیا و فرانسه از همان ابتدا، همکاری‌های خود را شروع کردند. ژاپن مبلغی نزدیک به یک‌میلیون و 300هزار دلار برای بازسازی ارگ بم در اختیار ایران قرار داد و تجهیزات تهیه طرح سه بعدی ارگ بم را برای افزایش دقت نوسازی به ایران ارسال کرد. ایتالیا نیز 300هزار دلار در این پروژه سرمایه‌گذاری و گروهی از کارشناسان را برای احیای برج اصلی ارگ بم به ایران اعزام کرد.

کارشناسان فرانسوی نیز نقشه ارگ بم را در اختیار مسئولان کشور قرار دادند و در کنار این تلاش‌ها، بانک جهانی نیز مبلغ سنگینی به پروژه احیای ارگ بم اختصاص داد.

به‌رغم همه این تلاش‌ها اکنون معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور از فرصت دوماهه برای ارگ بم به منظور خروج این ارگ از فهرست آثار در معرض خطر جهانی خبر داده است. مسعود علویان‌صدر همچنین از بازدید ارزیابان سازمان جهانی یونسکو از ارگ تاریخی بم به ایسنا خبر داد و گفت: در بخش آثار جهانی یونسکو 2فهرست نمونه و میراث در خطر وجود دارد که برای آثار موجود در فهرست میراث جهانی در خطر باید گزارش مستقیم توسط ارزیاب‌ها ارائه و بررسی‌های لازم انجام شود اما برای آثار جهانی نمونه هر سه‌سال کارشناسان برای بازدید به محل آثار مراجعه می‌کنند.

آن‌طور که علویان‌صدر اعلام کرده است در جریان بازدید اخیر، ارزیاب‌های یونسکو از اقدامات مرمتی و احیای بافت تاریخی ارگ بم اعلام رضایت کرده‌اند. وی گفته است تنها نکته‌ای که ارزیابان یونسکو در بازدید از ارگ تاریخی بم نسبت به آن تذکر داده‌اند منظر شهری اطراف ارگ است که این موضوع پیش‌تر نیز در ایران پیگیری و ابلاغ شده بود و آنچه اکنون در موضوع ارگ بم باید در نظر گرفت اجرای محتویات طرح منظر شهری اطراف ارگ است.

برچیده شدن ساخت‌وسازها و حاشیه‌نشینی‌های غیرقانونی اطراف ارگ بم نیز که از زمان زلزله شدید سال82 ایجاد شده است یکی از موضوعات مورد تأکید هیأت ارزیاب یونسکو برای خروج ارگ بم از فهرست میراث جهانی در خطر است. همچنین پمپ بنزین احداث شده در نزدیکی ارگ بم نیز برای خروج این اثر از فهرست آثار جهانی در خطر باید برچیده شود.

به گفته معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور، تنها درصورتی که ظرف 2ماه آینده بتوان گزارش مثبتی از وضعیت ارگ جهانی بم به کارشناسان یونسکو ارائه کرد می‌توان به خروج ارگ تاریخی بم از فهرست جهانی آثار در خطر یونسکو و ورود این اثر به فهرست نمونه سازمان یونسکو امید داشت وگرنه ممکن است مدت زمان ماندن این اثر در فهرست میراث جهانی در خطر یک یا 2سال دیگر تمدید شود.

کد خبر 151237

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فرهنگ عمومی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز