وی میگوید: در حال حاضر میلیاردها تومان هزینه میکنند تا تپههای ماسهای خوزستان را با مالچپاشی تثبیت کنند درحالیکه منشأ گرد و غبار، این تپههای ماسهای نیست. حتی اگر قرار است این تپهها تثبیت شود با توجه به شرایط خوزستان باید از کشت گیاه استفاده شود زیرا اگر مالچپاشی جواب میداد چندین بار پیش و بعد از انقلاب، این مناطق مالچپاشی شده و اکنون باید تثبیت شده باشد که نشده است.
وی در ادامه تصریح میکند: زیانهای ناشی از گرد و غبار فقط به مختل شدن فعالیتهای اداری، افزایش تصادفات و بیماریهای تنفسی محدود نمیشود این پدیده روی گیاهان هم اثرات نامطلوبی دارد. برای نمونه تاثیر سوء گرد و غبار در لرستان تولید عسل را بهشدت تحتالشعاع قرارداده بهطوری که میزان تولید از 9 کیلو به 2 کیلو در هر کندو کاهش یافته است.
آموزش مقابله با گرد و غبار
این چهره ماندگار علمی، با تاکید بر اینکه گرد و غبار منشأ خارجی دارد میافزاید: البته مسئولان در این زمینه تلاش فراوان کردهاند؛ از جمله کمیتهای تشکیل شده که ریاست آن بهعهده محیطزیست است. یک میلیارد و 200میلیون دلار اعتبار هم برای مقابله با این معضل اختصاص دادهاند اما هر کاری که میخواهد در این زمینه صورت بگیرد باید زیرنظر سازمان جنگلها و مراتع انجام شود.
دکتر کردوانی با اشاره به اینکه باید آموزشها روی مقابله با گرد و غبار متمرکز شود، تصریح میکند: عدهای عراقی برای آموزش مبارزه با گرد و غبار به ایران دعوت شدهاند تا از تجربیات ما در این زمینه بهرهمند شوند این در حالی است که ما فقط در تثبیت ماسه بادی تجارب ارزندهای داریم که نمونه آن را میتوان در جنوب شرق پیشوای ورامین در منطقه ابردژ مشاهده کرد.
آن طور که این کویرشناس میگوید عملیات بیولوژیک در مهار گرد و غبار باید در اولویت اول قرار داشته باشد و تنها در صورتی باید از مالچپاشی استفاده کنیم که امکان عملیات بیولوژیک نباشد زیرا مالچپاشی اثرات نامطلوب زیستمحیطی دارد. البته انجام عملیات بیولوژیک در یکمیلیون هکتار، کاری دشوار و تقریبا نشدنی است ضمن آنکه بسیار هزینهبر است و حداقل 10تا15سال هم طول میکشد تا گیاهان در تثبیت گرد و غبار مؤثر واقع شوند لذا با توجه به اینکه زمان تعیین شده برای تثبیت گرد و غبار 5 سال است نمیتوان این کار را به نتیجه رساند.
استفاده از ریگ و شن، نه مالچ نفتی
وی بهترین راهکار برای مقابله با گردو غبار را استفاده از طبیعت عنوان میکند و میافزاید: در نواحی خشک و بیابانی که پوشیده از ریگ است نیازی به مالچپاشی و گیاه کاری نیست چون شدیدترین باد و باران هم نمیتواند در این مناطق فرسایشی ایجاد کند. اطراف سد پیشین در جنوب شرق بلوچستان نمونهای از این بیابانهاست که هیچگونه فرسایشی ندارد به همین دلیل برای تثبیت گرد و غبار باید از پوشش ریگ و شن (نه ماسه) استفاده شود.
دکتر پرویز کردوانی که نظریاتش همواره با انتقادات برخی کارشناسان مواجه بوده است میگوید: با توجه به اینکه در شرق و غرب عراق رودخانه زیاد است میتوان از مخروط افکنههای این رودخانهها استفاده کرد. این کار در مقایسه با مالچپاشی و عملیات بیولوژیک بسیار کم هزینه و در عین حال کارساز است و باعث تثبیت همیشگی میشود.
با استفاده از بیل مکانیکی و کمپرسی میتوان منطقه مورد نظر در عراق را با ریگ و شن پوشاند و برخلاف مالچ نفتی که نباید روی آن راه رفت میتوان آن را با غلتک تسطیح کرد و در مقاطع مختلف با درختکاری و با ریگ فرش کردن، منطقه را به پارکی تبدیل کرد که با توجه به منظره زیبای آن بهویژه در شب در آنجا حتی میتوان همایش و سمینار هم برگزار کرد! کردوانی تاکید میکند، دولت صد هکتار را ریگپاشی کند؛ این شیوه حداقل به امتحان کردنش که میارزد.