از اینرو پرداختن به منظری جدید درخصوص عوامل پشت پرده این جنگ، از جمله حضور قدرتمند نظامی و مالی جهان عرب در پشت عراق در قالب ارسال کمکهای نظامی و همچنین فروش تسلیحات پیشرفته نظامی و همچنین کمکهای مالی به این کشور، بیش از پیش عدموجود توازن نظامی در این جنگ و نابرابری تسلیحاتی موجود میان عراق و ایران را نمایان میسازد.
نگاهی کوتاه به این موضوع خالی از لطف نیست. لازم به یادآوری است که در تهیه و تنظیم این مطلب از مقالات مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه و پایگاه اطلاع رسانی ساجد استفاده شده است.
این واقعیت که کمکهای تسلیحاتی و اطلاعاتی کشورهای عربی به عراق در جریان جنگ تحمیلی علیه ایران اگر از کمکهای نظامی کشورهای غربی و اروپایی بیشتر نبوده کمتر هم نبوده است، بر هیچ کس پوشیده نیست. بسیاری از کشورهای عربی با استفاده از برخی تعبیرها و تفسیرها از جمله اظهارنظر ملک حسین، شاه سابق اردن در سال 1980 میلادی که گفته بود، عراق کشور عربی و برادر ماست که نباید مورد هیچگونه تهدید خارجی قرار گیرد یا آسیبی از هر منبع که باشد به آن برسد و همچنین اعمال فشارهای سیاسی و نظامی از سوی آمریکا، سیل کمکهای نظامیشان را به عراق طی 8سال جنگ علیه ایران سرازیر میکردند.
بیشک بررسی میزان این کمکها و پرداختن به آمار و ارقام موجود در این زمینه از واقعیتهای تلخی پرده بر میدارد که گذشته از هر چیز میزان اعمال نفوذ و فشار آمریکا بر کشورهای عربی را به خوبی نشان میدهد.
برخی از کمکها
1 - در اوایل سال 1360 مطبوعات کویت گزارش دادند که کویت و عربستان قرار است یک وام 6میلیارد دلاری در اختیار عراق قرار دهند. سهم کویت از این مبلغ، 2 و سهم عربستان 4میلیارد دلار تعیین شده بود.
2 - 7ماه پس از اعطای وام نخست کویت به عراق، در تاریخ 19/8/1360 گزارشی مبنیبر واگذاری یک اعتبار 7/4 میلیون دلاری از سوی کویت به دولت عراق منتشر شد.
3 - در تاریخ 9/1/1365 نیز واحد مرکزی خبر در تهران گزارش داد که دولت کویت در ادامه حمایت مالیاش از عراق، وامی به مبلغ 8میلیون و 900 هزار دینار کویتی به عراق خواهد پرداخت.
4 - کویت و عربستان توافق کردند که از سال 1980 عایدات صدور نفت از منطقه بیطرف (روزانه 300 الی 350 هزار بشکه) به حساب عراق ریخته شود. این توافقنامه تا سال 1986 اعتبار داشت و عراق درصدد تمدید آن برای یکسال دیگر بود.
کمکهای اردن به عراق
در طول جنگ تحمیلی، اردن - که از پس از پیروزی انقلاب اسلامی، روابطه حسنهای با ایران نداشت - روابط بسیار نزدیکی با عراق برقرار کرده بود. پس از کنفرانس سران کشورهای عربی در بغداد و تونس، روابط بین عراق و اردن روز به روز نزدیکتر و عمیقتر شد؛ تا آنجا که ملک حسین صراحتا به نفع عراق و علیه ایران موضعگیری کرده و با کمکهای سیاسی، اقتصادی و نظامی فراوانش از جمله اعطای وامهای چند میلیون دلاری به عراق، حمایت و پشتیبانیاش را از این کشور اعلام کرد. در طول جنگ 8ساله بین ایران و عراق، تنها سیستم حملونقل به عراق از طریق اردن صورت میگرفت.
در این چارچوب شبکه حملونقل وسیعی بین 2کشور ایجاد شد و بندر عقبه این کشور برای حملونقل سلاح و تجهیزات نظامی سبک و سنگین در اختیار عراق قرار گرفت. به علاوه ملک حسین که نظامیان اردن را برای سرکوبی مردم مسلمان ایران به عراق گسیل داشته بود، در نطقی اظهار داشته بود: اگر ضرورت ایجاب کند نیروهای بیشتری را به عراق اعزام خواهیم کرد.
در مجموع بسیاری از آمارها و گزارشها درخصوص حمایت جهان عرب و برخی از کشورها از جمله کویت، عربستان و اردن از عراق در جریان جنگ تحمیلی علیه ایران، به روشنی نشانگر آن است که عراق از جنبههای چشمگیر نظامی و اقتصادی از حمایت بیدریغ بسیاری از این کشورها، بهرهمند بوده است.
یادآور میشود که در کنار حمایتهای مالی و نظامی که این کشورها از عراق داشتند؛ حمایتهای بسیار سیاسی و تبلیغاتی دولتهای عرب از عراق صورت میگرفت که خود نیازمند یک بررسی مستقل و مجزا ست.
همچنین تعدادی از کشورهای منطقهای نیز حضور مستقیم در جنگ داشتند و با اعزام نیروهای خود به عراق رژیم بعثی را در مقابل ایران حمایت میکردند به گونهای که با گذشت نزدیک به 2دهه از پایان جنگ، چند ماه پیش حسنی مبارک، رئیسجمهوری مصر اعتراف کرد که 18 هزار سرباز مصری در کنار بعثیها در مقابل ایران میجنگیدند.