سعید اسلامی بیدگلی* هرگاه شاخص بازار سهام رشد می‌کند و به‌خصوص وقتی که این روند رشد، برای طولانی‌مدت ادامه دارد و تغییر جدی در شرایط اقتصادی کشور روی نمی‌دهد، بحث حبابی بودن یا نبودن بازار سرمایه هم پیش می‌آید.

حباب بازار سرمایه از آن جهت واهمه‌آور است که هم سرمایه‌گذاران و هم سیاستگذاران بازار سرمایه کشور از ترکیدن آن زیان خواهند کرد. هر چند عده‌ای از شرایط حبابی بودن بازار سرمایه سود می‌برند، اما این سود هم کوتاه مدت است و هم نصیب همه نخواهد شد. تردیدی وجود ندارد که یکی از عواملی که می‌تواند بر رشد بازار سرمایه تأثیرگذار باشد، رکود در بازارهای رقیب است. در حقیقت رکود در بازارهای رقیب (مثل مسکن و طلا) موجب می‌شود که سرمایه‌ها از آن بازارها به سوی بازار سهام سرازیر شوند و از اینجا به بعد قانون عرضه و تقاضاست که باعث رشد قیمت‌های سهام در بازار سرمایه می‌شود.

سؤال اساسی اینجاست که چگونه باید از تشکیل چنین حبابی جلوگیری کرد؟ آیا می‌توان با وضع قوانینی مانع از تزریق سرمایه‌های جدید شد؟ اصلا آیا چنین سیاستی خوب است؟ بی‌شک اطلاع رسانی صحیح، شفاف و به‌موقع از ابزارهای مهمی است که سیاستگذاران و مشاوران سرمایه‌گذاری در اختیار دارند و می‌توانند جریان ورود بی‌موقع سرمایه‌ها به بازار سهام را کند کنند. اما وسوسه کسب سود بیشتر در شرایطی که بازار روند مثبتی دارد، انگیزه بسیار قدرتمندی است و ضمنا در چنین شرایطی بازار سرمایه کشور، قدرت بالقوه زیادی دارد که سرمایه‌های جدیدی را جذب کند و در جریان واقعی اقتصاد قرار دهد؛ این کارکرد مهم بورس اوراق بهادار است و از دست دادن چنین فرصت‌هایی اثر این کارکرد را در اقتصاد ایران کمرنگ خواهد کرد.

راهکار دیگری که می‌تواند در شرایط رشدی بورس به کمک این سرمایه‌گذاران و سیاستگذاران بازار بیاید، ورود شرکت‌های جدید و جذب سرمایه جدید (افزایش سرمایه) توسط شرکت‌های لیست شده است. این مهم باعث خواهد شد که علاوه بر جذب سرمایه‌های جدید و منتفع شدن سرمایه‌گذاران از سرمایه‌گذاری در بورس، تقاضای اضافه (و‌غیربنیادی) برای سهام حاضر در بازار ایجاد نشود و این سهام با رشدهای کاذب مواجه نشوند. ورود شرکت‌های جدید در شرایط مثبت به نفع این شرکت‌ها هم خواهد بود زیرا در این شرایط توان جذب منابع مالی بالاتر است. مدیران اجرایی و سیاستگذاران بازار باید شرایط ورود شرکت‌های جدید در بازار را فراهم کنند و به 2نکته توجه داشته باشند؛ اول اینکه بدانند که بازاری که بدون دلایل بنیادی رشد دارد روزی رو به افول خواهد گذاشت و دوم اینکه اتفاقا همین بازار است که بهترین فرصت برای جذب سرمایه‌های جدید است.

* تحلیلگر رسمی بین‌المللی سرمایه‌گذاری

کد خبر 135814

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز