آرزو فیروزفر: افراد بسیاری هنوز فیلم‌های سینمایی «سفر جادویی» و «جیب‌برها به بهشت نمی‌روند» را به خاطر دارند؛ دو فیلم کمدی و طنز که در سال‌های 69 و 70 ساخته شدند و به‌دلیل محبوبیتی که به‌دست آوردند بارها نیز از تلویزیون پخش شدند. این دو فیلم سینمایی را ابوالحسن داوودی ساخته که در کارنامه خود کارگردانی فیلم‌های «تقاطع» و« زادبوم» را هم دارد.

سینما

 خیلی‌ها داوودی را چهره‌ای سینمایی می‌دانند که تازه به تلویزیون آمده اما او در این باره معتقد است که سریال زمین انسان‌ها نخستین سریالش نیست بلکه از سال 52 تا حوالی سال 70 در تلویزیون بوده و تعداد زیادی کار مستند، تله تئاتر و فیلم ساخته‌است. ابوالحسن داوودی اعلام کرده‌است که با وجود اینکه تلویزیون را خانه اول خود می‌داند هنوز دلش برای سینما می‌تپد و منتظر روزی است که فضای مناسبی ایجاد شود تا به سینما برگردد.

  • دلیل دوریتان از تلویزیون در این سال‌ها چه بود؟

تا به امروز در سینما گرفتار بودم و با مشکلاتی که برای فیلم سینمایی زادبوم پیش آمد باعث شد که تا اطلاع ثانوی عطای سینمایی که با این شیوه مدیریت می‌شود را به لقایش ببخشم و بیایم به طرف تلویزیون.

  • یعنی الان فضای تلویزیون نسبت به سینما بازتر است؟

حداقل اینکه شرایط تلویزیون مشخص‌تر و قاعده از قبل مشخص است و آدم اگر آن را بپذیرد، طبعا می‌داند که باید در محدوده خاصی کار کند.

  • با توجه به روند خاصی که تلویزیون در تولید آثار خود دارد، شما در زمان پخش با مشکل خاصی روبه‌رو نشدید؟

واقعیت این است که از تصوری که داشتم خیلی بهتر بود؛ یعنی فکر می‌کردم که حداقل در پخش با مشکلات بیشتری روبه‌رو شویم ولی حداقل مشکلات را در زمینه پخش داشته‌ایم، مشکلات خیلی زیاد نبوده است.

  • پس صابون جرح وتعدیل به جامه تان نخورده است!

خیر. واقعیت این است که با این مشکل در تلویزیون روبه‌رو نشده و دچار حذفیات عمده در تلویزیون نشدیم. خودم فکر می‌کردم که بیشتر از این گرفتار معضل جرح و تعدیل بشویم ولی خوشبختانه اینگونه نبود. من احتمالا اگر کار بعدی‌ام را بخواهم در تلویزیون شروع کنم، می‌خواهم کار با گروه جدیدی را تجربه کنم و احتمالا حاصل کار بهتر خواهد بود و کمتر دچار محافظه کاری خواهم شد.

  • یعنی فضا از آنچه شما فکر می‌کردید باز‌تر است؟

نه اینکه این طور فکر کنم. من می‌دانستم که فضا چگونه است؛ آن هم برای اینکه از قبل از انقلاب اسلامی در تلویزیون بوده‌ام و درجریان تمام مدیریت‌هایی که به تلویزیون جمهوری اسلامی آمدند بودم، یا در تلویزیون کار کرده‌ام و یا به شکل مدیریت صنفی در ارتباط مستقیم با آنها بوده‌ام بنابراین اصلا این طور نبوده که من شرایط تلویزیون را ندانم اما به هر حال به‌دلیل مدیومی که دارد، طبعا در هر زمانی بسته‌تر از سینما بوده اما در تلویزیون آدم تکلیف روشن‌تری دارد.

  • الان که سریال روی آنتن است، عده‌ای از مخاطبان درباره شباهت آن با سریال خارجی پرستاران صحبت می‌کنند؛ شما خودتان هم بر این عقیده هستید که این دو سریال شبیه هم شده‌اند؟

من این بد شانسی را نه تنها در سریال زمین انسان‌ها بلکه در فیلم سینمایی تقاطع هم آوردم و گریبانگیرم شد. طرح اولیه سریال زمین انسان‌ها را سال 1375 و حدود 15سال پیش به سیما فیلم عرضه کردم. زمانی هم این کار را عرضه کردم که اصلا پدیده‌ای به نام پرستاران و هیچ سریال مشابه دیگری هم وجود خارجی نداشت. آن زمان طرح در سیمافیلم به‌دلیل واقعیت‌گرایی و تلخی زیاده از حدش قابل اجرا دانسته نشد.

بعدا و زمانی که من فیلمبرداری تقاطع را شروع کرده بودم حدود سال82 آقای شفق که تهیه‌کنندگی تقاطع را برعهده داشت، این طرح را از من گرفت و به شبکه تهران ارائه کرد. آن زمان آقای رجبی زیر آن طرح نوشتند طرح خوبی است و سریع اقدام شود. این اقدام سریع در شبکه، چیزی نزدیک به 7سال طول کشید و بخش عمده‌ای از آن در گرفت و گیرهای اداری و مجوزها سپری شد. همه دوستانی که با کم‌لطفی، این مجموعه را نسبت می‌دهند به آثاری نظیر پرستاران باید این را بدانند که کار تخصصی معمولا در یک فضای محدود می‌گذرد. مثل یک بیمارستان دولتی که اتفاقاتش در همه دنیا به یک شکل می‌افتد و به هر شکل بین اینها می‌تواند شباهت‌های ناگزیری به‌وجود بیاید. ضمن اینکه همین جا اعلام می‌کنم اگر بناست شباهتی برای سریال متصور شود، این سریال با سریال گرید آناتومی شباهت بسیاری دارد و این مسئله اجتناب‌ناپذیر بوده‌است.

  • پس از وقفه‌ای که از حضورتان در تلویزیون می‌گذرد چرا همکاریتان را با شبکه تهران آغاز کردید و این سریال در شبکه‌های سراسری نظیر یک، دو و سه ساخته نشد تا مخاطبان بیشتری هم داشته باشد؟

برای اینکه فکر می‌کنم آقای شفق که این طرح را از من گرفت و گفت بده تا بخوانم و بعد هم گفت خیلی خوب است دوست صمیمی مدیر شبکه تهران بوده و اگر دوست صمیمی مدیر شبکه یک بود این سریال در شبکه یک ساخته می‌شد.

  • یعنی برای خود شما فرق نمی‌کرد که سریال در کدام شبکه ساخته شود؟

زمانی که پروسه تولید سریال شروع شد اصلا به‌طور جدی به ساخت یک سریال تلویزیونی فکر نمی‌کردم و فکر می‌کردم طرحی است که دوره‌ای موفق نشده از سدهای نظارتی تلویزیون بگذرد و حالا شرایط مناسبی است تا این اتفاق بیفتد.

  • در مرحله انتخاب بازیگران چطور عمل کردید؟ انتخاب‌ها صرفا انتخاب شما بود یا با همفکری تهیه‌کننده این اتفاق افتاد؟

این کار تهیه‌کنندگی مشترکی بین من و خانم منصوری دارد. من هم از ابتدای کارم چه در سینما و چه در تلویزیون همیشه حق انتخاب بازیگر را برای خودم محفوظ دانسته‌ام چون فکر می‌کنم و به تجربه هم به من ثابت شده که مرحله انتخاب بازیگر، مهم‌ترین مرحله ساخت یک فیلم یا سریال است. در این مجموعه، بازیگران خوب و بازیگران متوسط وجود دارند که بعضی از آنها خیلی خوب توانسته‌اند ازعهده کارشان بربیایند و برخی هم شاید نه. به آن اندازه‌ای که خودم می‌خواستم راضیم نکرده‌اند.

  • شما از چهره‌های جدید هم استفاده کردید این مسئله ریسک نبود؟

حتما این‌طور است. وقتی شما بازیگرانی انتخاب می‌کنید که تجربه کمتری دارند، تبدیل به تیغ دو دم می‌شوند؛ هم می‌توانند به‌شدت بدرخشند و محبوب بشوند و هم می‌توانند با درنیاوردن نقش به کل کار ضربه بزنند.

  • فیلمنامه سریال در آغاز کامل بود یا در طول ساخت پله‌پله کامل شد؟

در همان سال‌های اولیه که طرح کار تصویب شد ما بلافاصله شروع به نگارش فیلمنامه کردیم و پس از نگارش و بازنویسی، فیلمنامه آماده شد که این مرحله خیلی زودتر از تولید سریال انجام شد.

  • برخی منتقدان بر این عقیده هستند که فضای زمین انسان‌ها، روایت تلخی از رویدادهای جامعه است، شما این مقوله را می‌پذیرید؟

مسئله‌ای در این میان از نگاه این عده از دوستان غافل می‌ماند و آن این است که منظر اصلی نگاه ما و جغرافیای کار ما فضایی است که بیش از هرچیز آدم‌های دردمند به آنجا می‌روند و کسی که بیمار و گرفتار مشکلی می‌شود سراغ دکتر و بیمارستان می‌رود. ما قصه‌ای نداشتیم که در یک تالار عروسی بگذرد و همه چیز بزن و بکوب باشد. بیش از هر چیزی با بیمارستان، درد و رنج و گریه و ناله روبه‌رو هستیم با وجود این من همه تلاشم را کرده‌ام که این سریال خیلی در محور تلخ پیش نرود و در بخش‌هایی کاملا مجموعه به سمت اتفاقات طنزی رفت که می‌تواند در این بخش‌ها اتفاق بیفتد.

تغییر زمان پخش

به‌نظر من یکی از بدترین انتخاب‌هایی که شده زمان پخش‌سریال زمین انسان‌هاست. این سریال به‌گونه‌ای پخش می‌شد که 2روز در هفته بود و یک فاصله چند روزه ایجاد می‌شد. ضمن اینکه پخش اصلی ما درست افتاده بود زیر پربیننده‌ترین برنامه شبکه سه یعنی برنامه نود و من به مدیر گروه فیلم وسریال شبکه تهران اعلام کردم که مطمئن باشید خود من هم در این ساعت شخصا به‌دلیل علاقه‌ای که به برنامه فردوسی پور دارم ترجیح می‌دهم که برنامه نود را ببینم. این مسئله باعث شد که زمان پخش را پس از 5 الی 6 قسمت جابه جا کنند و شرایط، مقداری بهتر شد.

کد خبر 137013

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سینما

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز