درباره نتایج این سفر بر تحولات اخیر سوریه و مواضع آنکارا علیه سوریه با دکتر حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌وگو کرده‌ایم.
- نتیجه سفر وزیر خارجه ترکیه به سوریه چه بود؟
سخنان اسد بعد از گفت‌وگوهای چند ساعته با وزیر خارجه ترکیه نشان داد که او هیچ تغییری در مواضعش نداده است. در حقیقت هدف ترکیه از اعزام داووداوغلو به سوریه نوعی اتمام حجت با دولت دمشق بود. فشار کشوری چون روسیه و آن تهدید ضمنی که نماینده روسیه در ناتو کرد و گفت ناتو برای حمله به سوریه آماده می‌شود هم تأثیری در مواضع بشار اسد نداشت و او را از مواضعش عقب نبرد.
- گام بعدی ترکیه در مقابل سوریه چه خواهد بود؟
ترک‌ها بعد از این پیامی که به آقای اسد دادند و اتمام حجتی که کردند از این به بعد بیشتر ازقبل با غرب علیه دولت دمشق همراه خواهند شد. البته اقدام نظامی کاملا بعید است چون افکار عمومی ترکیه و دیگر ارکان حکومت و سیاست در این کشور کاملا مخالف مداخله بیش از حد ترکیه در مسائل سوریه و به‌ویژه اقدام نظامی علیه سوریه هستند. به همین دلیل امکان اقدام نظامی ترکیه علیه سوریه وجود ندارد. اما ترکیه مثلا در زمینه تحریم‌ها با غرب علیه سوریه همکاری خواهد کرد تا فشار بیشتری به سوریه وارد شود.
- اساسا ترکیه در سوریه به‌دنبال چیست؟
دولت ترکیه براساس برآورد غلطی که از آینده بشار اسد دارد و فکر می‌کند که اسد رفتنی است، سیاستی متفاوت از سال‌های گذشته در قبال سوریه در پیش گرفته‌است. در سال‌های گذشته ترکیه همواره در مسائل داخلی سوریه یا مداخله نمی‌کرده یا نقشی مثبت داشته‌است اما اکنون در تغییر موضعی آشکار مسائل کنونی سوریه را موضوع داخلی خود می‌داند. آقای اردوغان در آخرین اظهارات خود به موضوع کشتار حما در زمان حافظ اسد هم اشاره می‌کند و می‌گوید ترکیه نمی‌تواند در قبال تکرار آن جنایت‌ها ساکت باشد. این سخنان نشان می‌دهد که دولت ترکیه گمان کرده بشار اسد در آستانه سقوط و رفتنی است. به همین دلیل ترک‌ها دارند روی روابط خود با دولت آینده و جانشین اسد سرمایه‌گذاری می‌کنند.
تصور آنها این است که اخوان‌المسلمین سوریه که به ترکیه نزدیک هستند، با سقوط اسد به قدرت می‌رسند و آنکارا با این مواضع، آینده روابط خود با دمشق را تضمین می‌کند. این تحلیل غلطی است و ترکیه با این کار روی اسب مرده شرط‌بندی می‌کند. حتی اگر روزی دولت بشار اسد سقوط کند، جانشین این دولت اخوان‌المسلمین نیستند. احتمال به قدرت رسیدن اخوان‌المسلمین در سوریه زیر 10درصد است. این احتمال دلایل مختلفی دارد که قابل تحلیل و بررسی است. اما به هر حال اوضاع چنین است که ترکیه از این نظر با سیاست‌های آمریکا و اسرائیل همراه شده. واشنگتن و تل‌آویو از سقوط اسد خشنود می‌شوند چون از این طریق می‌توانند حزب‌الله و حماس را تضعیف کنند.
- ترکیه می‌گوید که به خاطر دفاع از حقوق بشر و علیه کشتار مخالفان موضع‌گیری می‌کند. این به نفع ترکیه نیست؟
این ظاهر قضیه است. این پوشش خوبی است برای ترکیه که البته در درازمدت به نفعش نیست. الان با شعار دفاع از جان مردم سوریه و مخالفت با کشتار مخالفان وارد میدان شده و اینطور تند علیه سوریه موضع‌گیری می‌کند. اما ترکیه فکر این را هم کرده که اگر محاسباتش غلط درآید و اسد سقوط نکند چه خواهد شد؟ ترکیه این بار روی طرف بازنده شرط بسته‌است.
