پرواز 655 ایران به مقصد دبی در فرودگاه بندرعباس به زمین نشست و بعد از سوختگیری، با اجازه از برج مراقبت سفر 28دقیقه‌ای خود را به مقصد فرودگاه دبی آغاز کرد. از آن سو، ناو جنگی وینسنس آمریکا، در خلیج‌فارس با رادارهای نیرومند خود درحال اسکن‌کردن منطقه بود. انفجار در دقیقه 8 پرواز فاجعه ترور در آسمان را رقم زد. پرواز 655 ایران‌ایر هیچ وقت به دبی نرسید. تمامی ۲۹۰ سرنشین این پرواز شامل ۶۶ کودک، با شلیکی که از سوی ناو وینسنس به سمت هواپیما صورت گرفت جان باختند. محسن رفیق‌دوست در آن سال وزیر سپاه بود. او در روایت این ماجرا می‌گوید: ادعای آمریکا دروغ سیاسی بود. آنها در تشخیص هواپیما هیچ اشتباهی نکرده بودند. آمریکا تصمیم گرفته بود کاری کند که ایران به پذیرش قطعنامه نزدیک‌تر شود و آن را آسان‌تر قبول کند. حمله به ایرباس ایرانی اخطار آمریکا به ایران برای ورود مستقیم خودش به جنگ بود؛ با این پیام که اگر ایران قطعنامه را قبول نکند آمریکا استراتژی ناامن کردن خلیج‌فارس حتی حریم هوایی مسافربری ایران را به نفع جبهه جنگ عراق دنبال می‌کند.
- 16تیر سال67 که آمریکا هواپیمای مسافربری ایران را در آب‌های خلیج‌فارس مورد حمله قرار داد، شما وزیر سپاه بودید؛ آن زمان چطور در جریان حادثه قرار گرفتید؟
من از سال 62 تا حدود 3ماه قبل از پذیرش قطعنامه وزیر سپاه بودم. اگر بخواهیم ماجرای هدف قراردادن پرواز شماره 655 را تحلیل کنیم باید به ماهیت جنگ تحمیلی بازگردیم. اسناد و مدارکی که در دست است نشان می‌دهد جنگ صدام علیه ایران به نیابت از طرف آمریکا و شوروی و همه ارتجاع منطقه بود. من سال64 سفری به بلغارستان داشتم و با رئیس‌جمهور این کشور که آن زمان پیرترین فرد دنیای کمونیست بود ملاقات کردم. او گفت 2هفته قبل از شروع حمله عراق به ایران طه یاسین رمضان، معاون صدام آمد اینجا به من اطلاع داد که در آینده‌ای نزدیک به ایران حمله می‌کنیم. از او سؤال می‌شود که حمله به ایران با اطلاع شوروی است؟ می‌گوید: بله. از طرفی مدتی بعد از پایان جنگ، مطبوعات جهان نوشتند که 3روز قبل از حمله عراق به ایران سفیر آمریکا در تل‌آویو با نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی که آن زمان مناخیم بگیم بود، ملاقات می‌کند و به او می‌گوید که 3روز دیگر اگر هواپیمایی در آسمان کشور خود دیدید علیه شما نیست بلکه قرار است عراق به ایران حمله کند. آن زمان حتی تمام زرادخانه‌های دنیا برای عراق اسلحه می‌ساختند و ما هر کجا می‌رفتیم اسلحه بخریم همه را به عراق فروخته بودند. جنگ هم که تمام شد ما از 11کشور اسیر داشتیم و از سی‌وچند کشور غنیمت جنگی. در‌واقع پدیده انقلاب اسلامی برای دنیا غیرقابل‌قبول بود و وقوع انقلاب اسلامی ایران همه نقشه‌های دشمن را خنثی کرده بود. اغتشاشات منطقه‌ای و تشکیل گروهک‌ها و عملیات تروریستی نتیجه نداده بود و آخرین حربه جنگ با ایران با اتحاد شرق و غرب و ارتجاع منطقه بود. داستان اما از اینجا شروع شد؛ اوایل جنگ عراق پیشتاز بود و همه خبرگزاری‌های دنیا با خرسندی اخبار پیروزی عراق را مخابره می‌کردند اما زمانی که جنگ به نفع ما شد سانسور رسانه‌ای هم آغاز شد تا جایی که جبهه مخالف احساس کرد ایران پیروز جنگ است. اول سلاح‌های ممنوعه و شیمیایی به صدام دادند و بمب‌های آتش‌زا در اختیار صدام گذاشتند اما بازهم نتیجه نگرفتند. بنابراین نوبت به ورود خود آمریکا رسید.
- بعد از سقوط ایرباس 300، آمریکا سعی کرد وانمود کند که در این مورد مرتکب اشتباه شده است و اعلام کرد که ناو وینسنس روی کانال نظامی به هواپیمای ایرانی هشدار داده است؛ این هواپیما نظامی بوده و وینسنس آن را با یک جنگنده اف14 اشتباه گرفته است.توضیحات آمریکا چقدر به لحاظ فنی قابل‌قبول بود؟
همه اینهایی که می‌گفتند دروغ سیاسی بود. حجم ایرباس با حجم جنگنده اف14 قابل مقایسه نیست. بعد هم وینسنس گران‌ترین و مجهزترین ناو آمریکایی بود که امکان خطا نداشت. دوربین‌های ناو وینسنس آنقدر قوی است که پرنده را هم در هوا می‌بیند. آمریکا تصمیم گرفته بود کاری کند که ایران به پذیرش قطعنامه نزدیک‌تر شود و آن را آسان‌تر قبول کند. حمله به ایرباس ایرانی اخطار آمریکا به ایران برای ورود مستقیم خودش به جنگ بود؛ با این پیام که اگر ایران قطعنامه را قبول نکند آمریکا استراتژی ناامن کردن خلیج‌فارس حتی حریم هوایی مسافربری ایران را به نفع جبهه جنگ عراق دنبال می‌کند.
- موضع سپاه آن وقت و بعد از آن حادثه چه بود؟
بعد از آن، حمله ما به سکوهای نفتی عراق صورت گرفت و پس از آن هم مدتی جنگ تقریبا آرام و کم‌کم به پذیرش قطعنامه منجر شد.
- ایران بعد از اعطای مدال به ناخدای ناو از سوی آمریکا چه کرد؟ درحالی‌که آمریکا به توجیه اقدام خود پرداخته بود و با دادن مدال حمایت رسمی خود را از کشتار مردم در آسمان انجام داد.
آمریکا ابتدا به ناخدای ناو مدال داد. بعد دید حجم فاجعه آنقدر زیاد است که قابل انکار نیست، اشتباه خود را بدون عذرخواهی قبول و چند سال بعد غرامت هم پرداخت کرد. ابتدا تأکید داشتند هواپیمای نظامی را هدف قرار داد‌ه‌اند اما بعد از اینکه فیلم اجساد پیدا شده روی آب‌های نیلگون خلیج‌فارس در دنیا پخش شد، اشتباه خود را پذیرفتند اما هیچ‌گاه عذرخواهی نکردند.
- و پرونده جنایت آمریکا علیه ایران با پرداخت غرامت 55میلیون دلاری به خانواده‌های قربانیان حادثه بسته شد؟
آمریکا از ابتدای انقلاب پول ایران را بلوکه کرده است، ابتدای هر سال هم بلوکه اموال انقلاب را با تحریم‌ها انجام می‌دهد. در واقع در رفتار آمریکا با ایران از قبل از آن حادثه تا همین الان تغییری حاصل نشده است. آمریکا پز مخالفت با دولت و عدم‌جنگ با ملت ایران را می‌دهد و می‌تازد. مثلا اخیرا گفته است ما کالای اینترنتی را آزاد می‌کنیم چرا که ملت ایران با اینترنت کار دارد و ملت نباید تحریم شود. اگر صداقت داشتند با علم به اینکه بین ملت و حکومت ایران فاصله‌ای نیست و دولت برخاسته از ملت است و حتی با توجه به انتخابات اخیر که نمایش مردم‌سالاری دینی در کشور ما بود که حتی کانادا را وادار به عذرخواهی کرد، تغییر رفتار می‌دادند. اما دوباره بعد از انتخابات تحریم‌ها را تشدید کردند. الگو قرار‌گرفتن انقلاب ایران برای آمریکا سخت است اما با توجه به نفوذ قوی‌ای که در آن تاریخ امام راحل و امروز رهبرمعظم انقلاب دارند این ترفندها موفق نمی‌شود. این سیستم برای غرب از روز اول قابل تحمل نبود. در جنگ تحمیلی هم فکر کردند ایران ضعیف است و آن طوری که صدام را از نظر عده و امکانات قوی کرده‌اند، ایران می‌بازد. البته در ابتدای جنگ قدرت ایران قابل مقایسه با قدرت صدام نبود و صدام روی کاغذ درست پیش‌بینی می‌کرد که ششمین روز جنگ پیروزی خود را در تهران اعلام می‌کند. پیش‌بینی صدام از لحاظ معاهده نظامی کاملا درست بود. اما آن چیزی که باعث پیروزی انقلاب شد و آمریکا در جنگ لحاظ نکرده بود حمایت و حضور مردم بود و لذا با شلیک به هواپیمای مسافربری اعلام کرد که اگر جنگ را تمام نکنید ما مستقیما وارد جنگ می‌شویم. زمانی ما جنگ را تمام کردیم که فلسفه حمله آمریکا به ایران را هم برای همیشه تمام کردیم. امروز مطمئن هستیم گزینه نظامی آمریکا هیچ‌گاه به‌وجود نخواهد آمد و ما هیچ وقت آن‌را جدی نخواهیم گرفت.
- اما آمریکا آن زمان با نشانه‌گرفتن هواپیمای مسافربری به هدف کوتاه‌مدت خود یعنی راضی کردن ایران به پذیرش قطعنامه رسید.
بله؛ اما در مقابل آمریکا می‌خواست یک ایران ضعیف تو‌سری‌خور به‌وجود آورد و از این لحاظ باخت. جنگ تمام شد اما ایران به لحاظ نظامی خودکفا شد و امروز همه دنیا معتقد هستند که اگر به ایران حمله شود اسرائیل نابود می‌شود. در واقع جنگ با برهم‌خوردن معادلات جهانی به نفع ایران تمام شد. ایران یک ابرقدرت در منطقه است؛ ابرقدرتی که برخلاف آنها متجاوز نیست، روی پای خود ایستاده و از انقلاب خود دفاع می‌کند.
- واکنش مجامع بین‌المللی را در آن زمان چطور ارزیابی می‌کنید؟ صدور قطعنامه 616 از سوی شورای امنیت توانست حق ایرانی‌ها را بگیرد یا حمله به هواپیمای ایرانی هزینه روی دست مجامع بین‌المللی گذاشت؟
از وقتی که آمریکا و شوروی به‌عنوان 2 ابرقدرت بر سازمان ملل مسلط شدند تا اضمحلال شوروی و تسلط یکسویه آمریکا بر سازمان ملل، تصمیمات و قطعنامه‌ها اگر هم گاهی ملایم بوده پای مصلحت در کار بوده است. شورای امنیت هم آن زمان بعد از شکایت ایران قطعنامه 616 را صادر کرد نه به‌عنوان اینکه آمریکا عمدا هواپیمای ایران را هدف قرار داده است بلکه متن قطعنامه اذعان به اشتباه آمریکا داشت، متأسفانه سازمان ملل هیچ‌گاه نگفت که آمریکا باید غرامت دهد چون عمدا این کار را انجام داده است. لذا نباید به داوری مجامع بین‌المللی دل بست. ببینید الان همه دنیا می‌دانند وقتی رهبر دینی و سیاسی ما اعلام کند ساختن بمب اتم حرام است، کسی در ایران بمب اتم نخواهد ساخت. اما باز برای اینکه دعوا سر بمب اتم نیست و دعوا سر لبنان و سوریه و اسرائیل است، شروع می‌کنند به صدور قطعنامه و داوری یکطرفه.
- آیا از نظر افکار عمومی این پرونده بسته شده است؟
این پرونده از نظر زورگویان بسته شده است. افکار عمومی ایران و جهان هیچ‌گاه از پایان این پرونده اظهار رضایت نکرد. من زمانی که رئیس بنیاد بودم خانم بوتو نخست‌وزیر وقت پاکستان بود و به دعوت وی راهی پاکستان شدم و آنجا با وزیر راه پاکستان دیدار داشتم. ایشان پادگانی را به من نشان داد که عده‌ای از افغان‌ها زیرنظر آمریکا دوره می‌دیدند و دانشجو بودند. اینها همان طالبانی بودند که آمریکایی‌ها آنها را در پاکستان آموزش دادند و به جان مردم انداختند. بعد هم واقعه 11سپتامبر را ساختند و انداختند به گردن طالبانی که خود درست کرده بودند و حمله کردند به افغانستان.
می‌خواستند ایران پیروز جنگ نباشد
قبل از جنایت حمله به ایرباس، آمریکا حمله به سکوهای نفتی ایران را انجام داده بود و ناآرامی‌ها در خلیج‌فارس به نفع جبهه صدام زیاد شده بود. آمریکایی‌ها از یک‌سال قبل خودشان وارد جنگ شده بودند؛ آمده بودند که نگذارند ایران پیروز جنگ باشد. البته اول به قصد شکست انقلاب آمده بودند. حتی به نبرد هم راضی بودند اما زمانی که دیدند ایران در آستانه پیروزی قرار دارد، خودشان رسما وارد جنگ شدند. از طرف دیگر یکباره شاهد بودیم فرانسه که تا پیش از این ورودی به جنگ ایران و عراق نداشت هواپیمای میراژ و سوپراتانداردبه عراق می‌دهد یا درحالی‌که تانک‌های عراقی متعلق به روس‌ها بود انگلیس هم تانک به عراق می‌داد؛ بنابراین آمریکا خود وارد بازی شد و آخرین حربه را با زدن هواپیمای مسافربری ایران پیاده کرد؛ موضوعی که مطمئن بود برای ایران اهمیت دارد؛ یعنی هدف قراردادن هواپیمای مسافربری با 290مسافر، زن و کودک که واقعا هم برای ایران دردناک بود.
