این سکونتگاه‌های ناپایدار حدود 20 درصد وسعت شهر را تشکیل می‌دهند. بیش از 40 درصد جمعیت شهر که عمدتا کم‌درآمد هم هستند در این بافت‌ها ساکن هستند. فزونی ابنیه ناپایدار عموما در بافت‌هایی است که به دلیل مسائل و نارسایی‌های کالبدی، کارکردی، اجتماعی،اقتصادی و زیست‌محیطی، وضعیت نامطلوبی داشته و در برابر مخاطرات طبیعی به ویژه زلزله آسیب‌پذیر است.
آسیب‌پذیری این بافت‌ها عمدتا ناشی از ناپایداری است که نفوذناپذیری و فشردگی ناشی از ریزدانگی، سبب تشدید آن به ویژه به هنگام بروز سوانح خواهد شد. گستره وسیعی از محدوده شهر تهران به ویژه در نیمه جنوبی آن فرسوده است.
نارسایی‌های کالبدی، کمبود خدمات و زیرساخت‌های شهری مناسب، شرایط نامطلوب زیست‌محیطی و مسائل عدیده اجتماعی و اقتصادی سبب شده است که این بافت‌ها به شدت نیازمند سامانیابی باشند.
وسعت عظیم بافت‌های فرسوده و خطر قریب‌الوقوع زلزله به عنوان مهمترین چالش شهر تهران و اضطرار زمانی حاکم بر برون رفت از این وضعیت لزوم تغییر نگرش‌ها در جهت اتخاذ استراتژی‌های روشن و کارا بر حسب انتخاب‌های حیاتی را روشن می‌سازد.
با این نگرش از بین شاخص‌های مختلف فرسودگی ناپایداری کالبدی در برابر زلزله چه در مقیاس ابنیه و چه در مقیاس بافت اهمیت قابل ملاحظه‌ای می‌یابد.
بایستی توجه داشت که مهمترین مساله اجتماعی و اقتصادی بافت‌های فرسوده، تلفات،خسارات و هزینه‌های جبرانی و در مواردی غیرقابل جبران ناشی از زلزله است.
رابطه کالبد شهری با زندگی اجتماعی و آسیب‌پذیری آن در برابر زلزله نشان‌دهنده اهمیت مداخلات کالبدی در بحث نوسازی است(کالبد متبلور کننده بسیاری از مناسبات اقتصادی و اجتماعی است).
ملاحظات بالا سبب شده است تا ضرورت تهیه طرح ویژه نوسازی در بافت‌های فرسوده شهری در برنامه چهارم توسعه اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی کشور و تاکید بر ارزیابی و تصویب آنها خارج از نوبت،مدنظر قرار گیرد.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران
