فاطمه ابوالقاسمی تنها زنی که در ایران در یک فدراسیون ورزشی حرف اول را می‌زند، به این راحتی‌ها صحنه را خالی نمی‌کند. این را خودش می‌گوید؛ اینکه برای ریاست نیامده، بلکه آمده به ورزش بانوان- که این قدر مظلوم واقع شده- کمک کند. حالا هم رئیس فدراسیون آمادگی، جسمانی است؛ فدراسیونی نو پا که به قول رئیس‌اش، با یک میز و یک صندلی شروع به کار کرد.
- وقتی در ورزش بانوان بودید به این روزها و البته ریاست فدراسیون فکر می‌کردید؟
راستش را بخواهید من هیچ وقت به ریاست و مدیریت و این چیزها نه فکر می‌کردم، نه علاقه داشتم. حالا شاید این حرف مرا بیشتر یک شعار تلقی کنید تا واقعیت ولی خدا را شاهد می‌گیرم که دوست داشتم به مردم کشورم کمکی کرده باشم؛ به‌خصوص به خانم‌ها، کودکان و سالمندان. از همان روزهای اول هم به این فکر بودم که به هر شکل ممکن به ورزش بانوان کمک کنم.
هیچ وقت هم فکر نمی‌کنم که به جاهای بالا و پست‌های مدیریتی برسم. فقط به این موضوع فکر می‌کنم که کجا می‌توانم مؤثر باشم. در این 22 سال که در ورزش بانوان بوده‌ام، هیچ وقت جای ثابتی نداشته‌ام.
شاید بیشتر از 10بار از صفر شروع کردم ولی دوباره جنگیدم. ببینید، من به یک اصل مهم اعتقاد دارم؛ اینکه پارتی آدم‌ها، کاری است که انجام می‌دهند. هیچ وقت هم وابسته به کسی یا اشخاص خاصی نبوده‌ام که از من حمایت کنند.
همیشه به خودم می‌گویم اگر می‌خواهی ماندنی باشی، باید لیاقت‌ات را نشان بدهی، در غیر این صورت در اولین ضربه‌ها محو می‌شوی. این اخلاق خودم را خیلی دوست دارم که از کار و تلاش خسته نمی‌شوم.
حالا هرکس دلش می‌خواهد می‌تواند حرفهای مرا به شعار تعبیر کند ولی من با عشق کار می‌کنم و برای این عشقم قربانی زیاد داده‌ام. شاید هم مادر و همسر خوبی نبوده‌ام اما کم هم نگذاشته‌ام. هرکاری هم از دستم برآمده برای اینکه کانون خانواده‌ام را گرم نگه دارم، انجام داده‌ام ولی خب، من یک زن شاغلم و با یک زن خانه‌دار فرق می‌کنم.
- روزی چند ساعت کار می‌کنید؟
صبح‌ها دیر دیر که سرکار بیایم، دیگر ساعت 30/8 توی اتاقم هستم. به صورت نرمال هم اگر بخواهم کارم را تمام کنم، ساعت 6 و 7 عصر می‌شود. البته شب‌هایی هم شده که ساعت 11 و 12 شب به خانه رفته‌ام. باور کنید ما خیلی عقب هستیم، باید به‌سرعت و به‌شدت کار کنیم تا به حد معمول دنیا برسیم. کسانی هم که با من کار می‌کنند همین وضعیت را دارند. از همان روز اول هم گفته‌ام که من از شما کار می‌خواهم و خوشبختانه گروه خوبی هم هستیم و بدون مشکل کنار هم کار می‌کنیم.
- پس با این حساب در این یکی دو سال گذشته، بیشتر یک رئیس فدراسیون بوده‌اید تا یک مادر و یک همسر؟
بله. حالا متاسفانه یا خوشبختانه، کار من زندگی من است، من عاشق این کار هستم.
- خب، این موضوع باعث اختلاف بین شما و همسرتان نمی‌شود؟
نه خب، همسرم به این درک رسیده که من علاقه زیادی به کارم دارم. خودش می‌داند که من نمی‌توانم حتی یک لحظه به ورزش و کارم فکر نکنم. باورتان نمی‌شود، گاهی اوقات یک هفته ممکن است ناهار و شام درست نکنم یا پیش آمده که غذا از بیرون گرفته‌ایم یا همسرم یا دخترم یک غذایی چیزی درست کرده‌اند.
همه دیگر به این وضعیت عادت کرده‌اند. خوشبختانه دخترم هم بزرگ شده و تا چند وقت دیگر ازدواج می‌کند. خودشان می‌دانند کار من سخت است، برای همین کنار می‌آیند. باورتان می‌شود به فامیل گفته‌ام هر کس می‌خواهد به خانه من بیاید، حداقل یکی دو ماه قبل بگوید تا من بتوانم یک روز در خانه باشم و از آنها پذیرایی کنم. البته به آنها گفته‌ام شما نیایید، من خودم می‌آیم منزل شما!
- خب، وظیفه مادری چه می‌شود؟ دخترتان با این وضعیت چطور کنار می‌آید؟
دخترم به این وضعیت عادت کرده. بعضی وقت‌ها انسان‌ها به شرایطی که دارند عادت می‌کنند. دختر من هم از بچگی به این موضوع پی برده که باید روی پای خودش بایستد. خوشبختانه دخترم بدون هیچ مشکلی درس خواند، دانشگاه رفت و حالا هم می‌خواهد ازدواج کند. ان‌شاءالله اگر زنده باشم و نوه‌ام را ببینم، دیگر نوبت من می‌شود و نوه‌ام را خودم بزرگ می‌کنم.
- انتخاب شما به ریاست فدراسیون در دوران خودش اتفاق عجیبی بود. شما چه مراحلی را طی کردید تا به ریاست فدراسیون آمادگی جسمانی رسیدید؟
22 سال است که کارمند رسمی دولت هستم و از این 22 سال، 17 سالش را در زمینه ورزش کار کرده‌ام. از قسمت‌های خیلی معمولی و اداری ورزش هم شروع کردم. ورزشکار هم بودم و در تیم‌های استانی و کشوری هندبال و بسکتبال حضور داشتم. به خاطر نوع کارم بیشتر در بخش بانوان فعالیت کرده‌ام.
مسئول ورزش بانوان شمال شهر تهران، معاون تربیت بدنی تهران و مشاور تربیت بدنی ورزش بانوان کشور هم بوده‌ام. در مرکز توسعه ورزش بانوان هم به عنوان مشاور همکاری می‌کردم. رئیس انجمن اتومبیل‌رانی بانوان هم بودم. برای همین همیشه از نزدیک، مشکلات ورزش بانوان را می‌دیدم. چون خودم ورزشکار بودم همیشه دنبال این بودم که حضور خانم‌ها در ورزش مملکت پررنگ‌تر شود، برای همین بعد از یک دوره که طرح ادغام ورزش بانوان با فدراسیون مطرح شد، من هم یکی از نفرات حاضر در این طرح بودم.
- یعنی حالا وضعیت ورزش بانوان بهتر شده؟
بله صددرصد. من از نزدیک همه مشکلات را می‌دیدم. باورتان نمی‌شود، قبل از طرح ادغام ورزش بانوان، بدترین زمان‌ها و زمان‌های مرده ورزشگاه‌ها به خانم‌ها اختصاص پیدا می‌کرد، انجمن‌های ورزش بانوان هیچ رسمیتی نداشتند.
سفر برون‌مرزی هم نداشتیم. کل بودجه ورزش بانوان 300 میلیون تومان در سال بود، در حالی که مثلا بودجه فدراسیون فوتبال، سالی 10 میلیارد یا شاید هم بیشتر بود، برای همین من و تعدادی از خانم‌های ورزشکار به صرافت افتادیم طرح ادغام را معرفی کنیم. کمی هم تلاش کردیم و با مسئولان سازمان و رئیس سازمان جلسه‌های متعددی داشتیم که خوشبختانه موفق شدیم.
- و بعد از طرح ادغام ورزش بانوان و آقایان، شما رئیس فدراسیون شدید.
بله. آن زمان فدراسیونی تاسیس شده بود به نام آمادگی جسمانی که مسئولان سازمان می‌خواستند یک خانم رئیس آن باشد. با من تماس گرفتند و گفتند با توجه به سابقه‌ای که داری، از تو دعوت می‌کنیم در این فدراسیون مشغول به کار شوی. اول سرپرست موقت شدم تا انتخابات در مجمع عمومی آمادگی جسمانی برگزار شود. من هم جواب مثبت دادم و البته شرط و شروطی هم گذاشتم که همان روز اول موافقت کردند ولی بعد همه چیز فراموش شد.
البته شرایطی که گذاشته بودم هیچ وقت برایم فراهم نشد. باورتان می‌شود؟ فدراسیون آمادگی جسمانی فقط یک میز بود که در ساختمان سازمان تربیت بدنی داشتیم؛ یعنی حتی یک اتاق جداگانه هم نداشتیم.
ولی باتوجه به اینکه می‌خواستم کارم به جای خوبی برسد و نگویند که یک زن نتوانست مدیریت کند، با همه سختی‌ها و کمبودها جنگیدم تا اینکه بعد از 6 ماه، یک میز را به یک اتاق و یک اتاق را به 2 اتاق تبدیل کردم و سرانجام هم در یک ساختمان کامل مستقر شدیم ولی مشکل مالی داشتیم. قرار بود به ما 80 میلیون تومان بودجه بدهند که تبدیل شد به 28 میلیون تومان که 10 میلیون را هم دادند به استان‌ها و ماند 18 میلیون تومان و این مبلغ برای یک فدراسیون نوپا خیلی کم بود.
- با وجود این چطوری فدراسیون را سر پا نگاه داشتید؟
سخت بود ولی خب، کمی زرنگی می‌خواست. بعد از 6ماه از شروع کارمان، اعلام «روز ملی آمادگی جسمانی» کردیم. می‌خواستیم اعلام موجودیت کنیم تا همه بدانند این رشته‌ای که بیشتر خانم‌ها سراغش می‌روند، یک دم و دستگاهی هم دارد و مدیریت می‌شود.
- آقایان چطور؟
بله، استقبال آقایان هم خیلی خوب بود. الان همه تیم‌های حرفهای ورزش، قبل از انجام تمرینات تاکتیکی و تکنیکی خاص خودشان، تمرینات آمادگی جسمانی و آیروبیک انجام می‌دهند. البته در حال حاضر، اگر تعداد آقایانی که در آمادگی جسمانی و آیروبیک فعالیت می‌کنند، بیشتر از خانم‌ها نباشد کمتر هم نیست.
- در پست‌های مدیریتی فدراسیون چطور؟ بالاخره شما یک زن هستید و همیشه برای مردان این تصور وجود دارد که با مدیر زن نمی‌شود کار کرد.
خوشبختانه در فدراسیون ما از این حرف‌ها نیست. برنامه‌ریزی و نگاه‌ها علمی است، نه جنسیتی. برای همین از افرادی استفاده می‌کنیم که علم این رشته را دارند و می‌توانند به موفقیت ما کمک کنند. در حال حاضر نایب رئیس فدراسیون ما آقای دکتر آذر، هستند. دبیر فدراسیون آقای سودمند هستند، آقای دکتر بیات رئیس کمیته پژوهش و آقای ...
- در این 2 سالی که ریاست کرده‌اید، از عملکرد خودتان و افراد زیردست‌تان راضی هستید؟
بله. ما کارهایی کرده‌ایم که برای اولین بار در ایران انجام شده؛ مثل انتخاب یک روز به عنوان روز ملی آمادگی جسمانی. ولی این را نباید فراموش کنیم که ما اول کار هستیم و از کشورهای دنیا که 18 سال است رشته آمادگی جسمانی دارند، 18 سال عقب هستیم.
من در این یک سال و نیم گذشته جنگیده‌ام و برنامه‌ریزی کرده‌ام. خیلی از حرکات ورزشی و آیروبیکی که در سالن‌های ورزشی انجام می‌شد غلط و غیرعلمی بود. 2مدرس خارجی آوردیم تا تازه مربیان ما آموزش صحیح ببینند و روش‌های غلط را از بین بردیم. در حال حاضر 8 هزار مربی آیروبیک داریم که در این یک سال و نیم گذشته آموزش صحیح و علمی دیده‌اند.
