غافلگیری جدید کره‌شمالی برای جهان

 اما وقتي مقام‌هاي كره‌شمالي اين بار اعلام كردند كه برخلاف آزمايش‌هاي قبلي خود اين بار يك بمب هيدروژني يا H-bomb را آزمايش كرده‌اند همه در جهان غافلگير و شوكه شدند. بمب هيدروژني مرگبارترين سلاحي به‌حساب مي‌آيد كه تاكنون بشر روي زمين آزمايش كرده است. روزها و هفته‌ها طول مي‌كشد تا صحت ادعاي كره‌شمالي مورد بررسي قرار بگيرد ولي حتي حرف آزمايش بمب هيدروژني باعث شده تا روز گذشته ژاپن و چين آزمايش‌هاي كشف تشعشعات راديواكتيو را در كشورهاي خود آغاز كنند.

بمب هسته‌اي «پسرك» كه آمريكايي‌ها با آن شهر هيروشيما را با خاك يكسان كردند قدرتي معادل 20هزار تن تي‌ان‌تي داشت اما يك بمب هيدروژني مي‌تواند قدرتي بيشتر از 50مگاتن تي‌ان‌تي داشته باشد.اعلام آزمايش بمب هيدروژني باعث شد تا در كره‌جنوبي، همسايه شمالي پيونگ‌ يانگ، وزراي كابينه به نشست اضطراري بروند تا اطلاعات رسيده را بررسي كنند. درصورتي كه اين آزمايش تأييد شود اين چهارمين مورد آزمايش‌هاي هسته‌اي كره‌شمالي از سال 2006به‌حساب مي‌آيد.

چند وقت پيش بود كه كيم جونگ اون، رهبر جوان و سركش كره‌شمالي در پيامش به مناسبت سال نوي ميلادي به‌صورت تلويحي اعلام كرد كه كشورش به فناوري بمب هيدروژني دست پيدا كرده است.هر چند روز گذشته گروهي از كارشناسان درباره ادعاي كره‌شمالي ابراز ترديد كرده‌اند اما حتي حرف‌زدن درباره آزمايش بمب هيدروژني توسط اين كشور هم باعث شد تا موجي از محكوميت بين‌المللي به راه افتد.

حتي سخنگوي وزارت امور خارجه چين، متحد هميشگي كره‌شمالي هم روز گذشته در نشستي خبري «مخالفت قاطع» اين كشور با چنين آزمايشي را اعلام كرد و از پيونگ‌يانگ خواست تا تلاش‌ها براي پاكسازي شبه جزيره كره از تسليحات اتمي را زير سؤال نبرد. به گزارش شينهوا، سخنگوي وزارت امور خارجه چين گفت: هر كاري كه باعث به هم خوردن ثبات در شمال شرق آسيا شود غيرهوشمندانه و غيرقابل قبول است. روزنامه واشنگتن پست آزمايش هسته‌اي كره‌شمالي را ضربه‌اي به چين خوانده و اعلام كرده اين مسئله نشان مي‌دهد چين در حال از دست دادن نفوذ خود در اين كشور است.

يك مقام شوراي امنيت سازمان ملل اعلام كرد كه اين شورا درباره اين آزمايش يك نشست اضطراري برگزار مي‌كند. ينس استولتنبرگ، دبير كل ناتو هم آزمايش هسته‌اي كره‌شمالي را نقض آشكار قطعنامه‌هاي شوراي امنيت خوانده كه امنيت منطقه‌اي و بين‌المللي را زير سؤال مي‌برد.

دولت روسيه هم اقدام كره‌شمالي را نقض آشكار قوانين بين‌المللي خوانده است. در بيانيه وزارت امور خارجه روسيه اما آمده است: ما از همگان مي‌خواهيم كه حداكثر خويشتنداري را از خود نشان دهند و دست به اقداماتي نزنند كه باعث تنش كنترل‌ نشده در شمال شرق آسيا شود. كاخ سفيد هم اعلام كرده كه نمي‌تواند آزمايش هسته‌اي كره‌شمالي را تأييد كند اما چنين آزمايش‌هايي را به‌دليل نقض قطعنامه‌هاي شوراي امنيت محكوم مي‌كند.

فيليپ هاموند، وزير امور خارجه انگليس هم كه اتفاقا براي سفري دو روزه به پكن رفته است اعلام كرده در اين رابطه با مقام‌‌هاي چيني هماهنگي‌هاي لازم را انجام خواهد داد. وي گفت: اگر آزمايش بمب هيدروژني كره‌شمالي صحت داشته باشد اين اقدام نقض قطعنامه‌هاي شوراي امنيت است كه من آن را بدون هيچ ملاحظه‌اي محكوم مي‌كنم. فرانسه، سوئد، ژاپن و چندين كشور ديگر جهان هم در بيانيه‌هاي مشابهي اقدام كره‌شمالي را محكوم كرده‌اند.

• بمب هيدروژني بود؟

هنوز هيچ‌كس نمي‌تواند به‌صورت دقيق اين ادعاي كره‌شمالي را تأييد يا رد كند. اما كارشناسان كره‌جنوبي اعلام كرده‌اند كه اطلاعاتي كه دريافت كرده‌اند مشابه آزمايش‌هاي هسته‌اي قبلي بوده است. به گفته آنها اين بمب هم يك بمب اتمي ديگر بوده است.

گفته مي‌شود شدت لرزش زمين و قدرت آن به حدي نبوده است كه بتوان آن را به يك بمب هيدروژني نسبت داد.بروس بنت، كارشناس مؤسسه رند هم در ابراز ترديد مشابهي اعلام كرده شدت انفجار در حد يك بمب هيدروژني نبوده است.
مركز زمين شناسي آمريكا صبح روز چهارشنبه زمين‌لرزه‌اي را در حدود ۵۰‌كيلومتري پانگي-ري در عمق ۱۰‌كيلومتري زمين ثبت كرده است. به همين‌خاطر جان ادوارد، سفير سابق انگليس در پكن اعلام كرده كه اين انفجار در حدي است كه «مي‌تواند يك شهر را به‌طور كامل از روي زمين محو كند.»

احتمالا چندين روز براي رسيدن به نتيجه‌گيري درباره صحت ادعاي آزمايش بمب هيدروژني زمان لازم است اما آنچه مشخص شده اين است كه بدون شك كره‌شمالي يك آزمايش هسته‌اي ديگر انجام داده كه قدرت آن از آزمايش سال 2013بيشتر هم بوده است.

• چرا بمب هيدروژني ترسناك است؟

در مقايسه با بمب اتمي، ساخت بمب هيدروژني به فناوري پيشرفته‌تري نياز دارد و قدرت تخريب آن هم به‌مراتب بيشتر است. همجوشي هسته‌اي بنياد اصلي بمب هيدروژني را تشكيل مي‌دهد. همانطور كه از شكافته شدن هسته‌هاي سنگين (شكافت هسته‌اي)، مقدار عظيمي انرژي حاصل مي‌شود از پيوند هسته‌هاي سبك هم مي‌توان انرژي بيشتري به‌دست آورد.

بمب هيدروژني يا گرماهسته‌اي در واقع نوعي بمب هسته‌اي است كه انرژي آن ابتدا از طريق فرايند شكافت هسته‌اي تأمين مي‌شود و گرما و فشار حاصله از اين انفجار باعث شروع فرايند همجوشي هسته‌اي استفاده مي‌شود. به همين دليل بمب‌هاي گرماهسته‌اي انرژي بسيار بيشتري از بمب‌هاي هسته‌اي تك‌مرحله‌اي آزاد مي‌كنند.

اين بمب‌ها از آن رو به «بمب هيدروژني» معروف شده‌اند كه فرايند همجوشي هسته‌اي با استفاده از هيدروژن انجام مي‌شود. نخستين آزمايش اين نوع بمب در سال ۱۹۵۲ توسط آمريكا انجام شد. يك سال بعد شوروي نيز اين بمب را ساخت و در سال‌هاي بعد انگليس، فرانسه و چين هم به توليد و آزمايش آن اقدام كردند. امروزه تقريبا تمام بمب‌هاي هسته‌اي اين 5كشور كه در حالت عملياتي و فعال قرار دارد از اين نوع است.