استاندار استان خراسان رضوي اما تاكنون از ابلاغ اين مصوبه به ادارات، نهادها و سازمان‌ها خودداري كرده است.براساس اطلاعات رسيده به روزنامه همشهري، به موجب ابلاغ سازمان ميراث فرهنگي به استاندار خراسان رضوي، هرگونه عمليات اجرايي، ساخت و ساز، ايجاد تاسيسات جديد، دخل و تصرف تفكيك عرصه، تغيير در نما يا كالبد عرصه و اعيان و يا هرگونه اقدامي كه منجر به تخريب يا آسيب به بنيان يا منظر عرصه آثار تاريخي مجموعه حرم مطهر رضوي و آثار تاريخي واقع در حريم‌هاي درجه يك، دو و سه مشخص شده در نقشه عرصه و حريم حرم مطهر رضوي شود، ممنوع است.
- مخالفان؛ مانع ابلاغ ضوابط ميراث
منابع همشهري در مشهد اعلام كرده‌اند كه مصوبه سازمان ميراث فرهنگي درخصوص تعيين عرصه و حريم مجموعه تاريخي حرم مطهر رضوي و آثار تاريخي پيرامون آن در بافت تاريخي مشهد تاكنون ابلاغ نشده است و استاندار و رئيس اداره ميراث فرهنگي خراسان رضوي مخالف ابلاغ اين مصوبه بسيار مهم در حوزه حفاظت و صيانت از آثار تاريخي ايراني و اسلامي شهر مشهد هستند. در نقشه حريم و عرصه ابلاغ شده از سوي سازمان ميراث فرهنگي به استاندار خراسان رضوي 106اثر تاريخي ثبت ملي شده وجود دارد كه مشتمل بر حرم مطهر رضوي، خانه‌هاي تاريخي، مدرسه‌هاي تاريخي، مساجد تاريخي و حمام‌ها و كليساي تاريخي و بازار وجود دارد كه حفاظت از آنها به استاندار خراسان رضوي و مسئولان شهري و ميراث فرهنگي اين استان تأكيد شده است.
محمدرحيم رهنما، مديركل اداره ميراث فرهنگي استان خراسان رضوي كه گفته مي‌شود از مخالفان ابلاغ مصوبه عرصه و حريم حرم مطهر رضوي است در گفت‌وگو با همشهري با اعلام اينكه رونوشت مصوبه عرصه و حريم به اين اداره كل ارائه شده و اصل آن در استانداري خراسان رضوي و در اختيار استاندار است، گفت: استانداري هنوز ابلاغي درخصوص اجراي اين مصوبه به اداره ميراث فرهنگي استان خراسان رضوي نداشته است.
رهنما عضو شوراي شهر اول شهر مشهد بوده و نقش مثبتي در تخريب‌هاي صورت گرفته در بافت تاريخي مشهد و اطراف حرم در آن دوران داشت. او همكلاسي زهرا احمدي‌پور در مقطع فوق‌ليسانس بود و پس از آن نيز با حكم زهرا احمدي‌پور، رئيس سابق سازمان ميراث فرهنگي در 2هفته آخر رياست احمدي‌پور در سازمان ميراث فرهنگي، مديركل ميراث فرهنگي استان خراسان رضوي شد.
رهنما علاقه‌اي براي ورود به چرايي ابلاغ‌نشدن مصوبه عرصه و حريم حرم مطهر رضوي كه مدتي پيش از رفتن زهرا احمدي پور از سازمان ميراث فرهنگي به استاندار ابلاغ شده، ندارد. اما به همشهري گفته است: اينكه نظر فردي ما در مورد اين مصوبه چيست، موضوع ديگري است. اكنون اين مصوبه تصويب شده و به لحاظ اداري ما نيز بايد موافق اجراي آن باشيم و وقتي يك مصوبه‌اي ابلاغ مي‌شود به لحاظ سلسله مراتب اداري بايد با اجراي آن موافقت كنيم و نظر فردي متفاوت با نظر اداري است.
تماس همشهري براي گفت‌وگو با عليرضا رشيديان، استاندار خراسان رضوي كه گفته مي‌شود او نيز از مخالفان اجراي اين مصوبه است و مدت‌هاست از ابلاغ مصوبه سازمان ميراث فرهنگي خودداري كرده، بي‌نتيجه ماند و روابط عمومي استانداري خراسان رضوي، معاون زيارت استان خراسان رضوي را كه ارتباطي با ابلاغ اين مصوبه ندارد، براي پاسخگويي به همشهري معرفي كرد. از سوي ديگر تماس با هوشنگ خنداندل، معاون عمران و توسعه امور شهري و روستايي وزارت كشور و رئيس سازمان شهرداري‌ها و دهياري‌هاي كشور كه پيش‌تر معاون سيدمحمد پژمان شهردار مشهد بود، بي‌نتيجه ماند و دفتر او نيز اعلام كرد موضوع گفت‌وگو را به وي اطلاع مي‌دهد تا درصورت صلاحديد پاسخ بدهند.
از ديگر مخالفان ابلاغ مصوبه تعيين عرصه و حريم حرم مطهر رضوي و بافت تاريخي مشهد مي‌توان به حسن زماني، معاون سرمايه‌گذاري و طرح‌هاي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري خراسان رضوي اشاره كرد. ناظران ميراث فرهنگي در استان خراسان رضوي به همشهري خبر داده‌اند كه درصورت ابلاغ اين مصوبه هتل‌سازي‌هاي بي‌ضابطه در شهر مشهد پايان مي‌يابد و همچنين با ابلاغ اين مصوبه احداث ساختمان‌هاي بلندمرتبه‌اي كه مجوز احداث آنها ايجاد شده است غيرقانوني مي‌شود و مجوز آنها ابطال خواهد شد.
- ضوابط پاسداري از ميراث تاريخي مشهد
براساس مصوبه عرصه و حريم در سازمان ميراث فرهنگي كه توسط رئيس سابق سازمان ميراث فرهنگي به رشيديان استاندار خراسان رضوي ابلاغ شده است، تغيير كاربري و تغيير نوع فعاليت‌هاي موجود در عرصه آثار تاريخي مجموعه حرم مطهر رضوي نيز ممنوع است. حتي تمامي ملحقات در عرصه، نما يا كالبد آثار تاريخي مجموعه حرم رضوي كه با معماري و اصالت تاريخي و فرهنگي آثار تاريخي واقع در عرصه حرم امام رضا(ع)همخواني ندارند بايد با استناد به مدارك تاريخي و طرح مصوب سازمان ميراث فرهنگي بازپيرايي شوند تا حريم حرم امام رضا(ع) اصالت تاريخي خود را بازيابد. آنطور كه در مصوبه حريم و عرصه 700هكتاري حرم مطهر رضوي كه توسط سازمان ميراث فرهنگي به استاندار خراسان رضوي ابلاغ شده است، بهسازي و حتي تعمير تمامي تاسيسات و خدمات عمومي نيز بايد در اين محدوده با استعلام از سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري انجام شود.
مصوبه سازمان ميراث فرهنگي همچنين تأكيد دارد كه هرگونه ساخت‌وساز و دخل و تصرف در وضعيت موجود صحن‌هاي شماره يك تا شش و بست‌هاي شماره يك تا چهار حرم مطهر رضوي به‌دليل ارزش‌هاي تاريخي اين مجموعه ممنوع است. حداكثر ارتفاع مجاز ساخت‌وساز در حريم درجه يك حرم مطهر امام رضا(ع) نيز حدود 10متر تعيين شده است. براين اساس هرگونه عمليات عمراني و ساخت‌وساز در حريم درجه يك حرم مطهر رضوي نيز كه موجب تزلزل و آسيب به بنيان عرصه آثار تاريخي حرم شود يا منظر بصري و فرهنگي حرم را مخدوش كند ممنوع شده است.
با اين مصوبه ديگر امكان ساخت‌وساز بناهاي مرتفع در حريم درجه يك حرم مطهر رضوي براي مخدوش‌كردن حرم و از بين بردن امكان ديد حرم امكان‌پذير نيست. همچنين درصورت ابلاغ مصوبه سازمان ميراث فرهنگي درخصوص عرصه و حريم حرم مطهر رضوي، حتي رنگ و فرم و معماري و مصالح ساخت‌وسازهاي مجاز نيز بايد متناسب با شأن مجموعه آثار تاريخي حرم مطهر رضوي و آثار تاريخي پيرامون اين مجموعه تاريخي باشد.
سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري همچنين حداكثر ارتفاع ساخت‌وساز در حريم درجه 2حرم مطهر امام رضا(ع) را 16متر و ساخت‌وساز بيش از آن‌را ممنوع اعلام كرده است. در مصوبه حريم و عرصه حرم مطهر رضوي، ايجاد هرگونه معماري و اجراي نما كه ديد بصري مجموعه تاريخي حرم مطهر امام‌رضا(ع) را مخدوش كند، ممنوع اعلام شده است.
براساس آنچه سازمان ميراث فرهنگي به استاندار خراسان رضوي ابلاغ كرده، حداكثر ارتفاع مجاز ساخت‌وساز در حريم درجه 3حرم مطهر رضوي نيز براي صيانت از مجموعه تاريخي مشهد و منظر بصري حرم مطهر رضوي 5/19متر اعلام شده است و تجميع پلاك‌ها با مساحت بيش از هزار متر نيز در حريم درجه 3حرم امام رضا(ع) ممنوع شده است. كليه طرح‌هاي شهري نيز بايد پيش از اجرا به سازمان ميراث فرهنگي ارائه شود تا با استعلام از اين سازمان در محدوده عرصه و حريم 700هكتاري مجموعه تاريخي حرم مطهر رضوي و بافت تاريخي مشهد كه 360هكتار از آن در بافت تاريخي ثامن مشهر قرار دارد، اجرايي شوند.
نظر شما