همشهری آنلاین_ زکیه سعیدی: در لغتنامه دهخدا معنای هویت «تشخص» آمده است و در اصطلاح مجموعه ویژگی‌های اجتماعی، روانی، فرهنگی، فلسفی، زیستی و تاریخی که در زمان و مکان معین از سایر گروه‌ها متمایز است تعریف می‌شود.
بستر هویت در طول تاریخ پهن است و از مهم‌ترین عناصری است که همیشه با جامعه و انسان بوده است اما با گسترش فن‌آوری‌ها در دنیای نوین امروزی کمتر به آن توجه می‌شود و در برخی موارد اصلاً فراموش‌شده است. چنانکه هویت‌های محلی که از زیرمجموعه‌های هویت اجتماعی است در محله‌های شهر تهران مورد بی‌مهری قرار می‌گیرد. درحالی‌که می‌توان با احیای هویت محله‌های قدیمی و اعتبار دادن به محله‌های جدید که اهالی آن با خرده‌فرهنگ‌های مختلفی دورهم گردآمده‌اند حس مسئولیت‌پذیری و مشارکت همه افراد محله در حل مشکلات شهری را بالا برد.
از حق نگذریم تاکنون تلاش‌هایی برای تقویت هویت‌های اجتماعی و محلی انجام‌شده است اما به دلیل بی‌توجهی بسیار در دهه‌های گذشته هنوز تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله بسیاری داریم و باید تدابیر منسجم‌تری برای این مهم اتخاذ شود. شاید یکی از راهکارهایی که در شرایط کنونی می‌تواند در تقویت هویت‌های محلی تأثیر بسزایی داشته باشد راه‌اندازی موزه‌های کوچک محلی در همه محله‌هاست. موزه مکانی برای نمایش تاریخ و هویت فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و... است که بااتصال گذشتگان به آیندگان نقش مهمی در سیر تحول جامعه برعهده دارد. موزه‌ها که با ضوابط معینی مانند ارزش‌های فرهنگی، تاریخی، دینی، گستره جغرافیایی و... شکل می‌گیرد زمانی که با مخاطبش ارتباط تنگاتنگی داشته باشد می‌تواند به‌عنوان یک مرکز فرهنگی و عامل قدرتمند به رفع بحران‌های هویتی جامعه کمک کند.
موزه کوچک محلی می‌تواند عامل مهمی برای انتقال فرهنگ و تاریخ بومی یک محله و تعاملات اجتماعی و اقتصادی محلی به نسل کنونی و آیندگان باشد و در اهالی حس تعلق بیشتری نسبت به محله ایجاد کند. با چنین مزایایی باید پرسید چرا تهران موزه محله ندارد؟ شاید تصور اینکه در 354 محله شهر تهران حتی محله‌هایی که در چند دهه اخیر شکل‌گرفته یک موزه کوچک محلی از تاریخ فرهنگی، اجتماعی و ساکنان تأثیرگذار آن محله داشته باشیم کمی دور از ذهن است، اما همین اتفاق می‌تواند بستر تحول فرهنگی و اجتماعی بزرگی در محله‌های شهر تهران باشد و هویت‌های محلی که در زندگی مدرن امروزی در معرض تهدید قرارگرفته است احیا کند.
تکلمه: در آستانه روز جهانی موزه، ظرفیت‌های محله‌های غربی پایتخت را برای راه‌اندازی موزه‌های محلی بررسی کرده‌ایم؛ گنجینه‌های گران‌سنگی که در تاریخ محله‌های قدیمی شهر تهران نهفته است و فقط یک‌همت جمعی می‌طلبد تا با حمایت مسئولان و مشارکت شهروندان در مکانی به نام «موزه محله» به نمایش گذاشته شود.
نظر شما