کشف بقایای شهر ساسانی در نزدیکی دیوار گرگان

سرپرست ایرانی هیأت مشترک باستان‌شناسی ایران و انگلیس در گفت‌وگو با خبرنگار بخش میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با بیان این مطلب توضیح داد: در مطالعات باستان‌شناسی یک محوطه‌ در ضلع شمالی دیوار گرگان و به فاصله دو کیلومتری از دیوار، بقایای شهری را از دوره‌ ساسانی با حدود 50 هکتار وسعت شناسایی کردیم.

حمید عمرانی اظهار داشت: با گمانه‌زنی‌های انجام‌شده و به‌دست آمدن 50 سانتی‌متر از ارتفاع دیوار و ادامه حفاری تا خاک بکر و نیز پیدا ‌کردن مواد فرهنگی شامل زغال، سفال و استخوان‌های جانوری، مشخص شد که این شهر ساسانی روی محوطه‌ای از عصر آهن قرار گرفته است.

وی بیان کرد: بررسی‌های ژئوفیزیک نشان دادند که این شهر خیابان‌های دسترسی به یکدیگر، بناهای مسکونی و حصاری به دورش داشته است. هم‌چنین ارگ شهر در قسمت مرکزی قرار دارد و در اطراف آن خندقی واقع شده است.

به گفته‌ این باستان‌شناس، متأسفانه بخش زیادی از این شهر به مرور زمان به‌دلیل کشاورزی تخریب شده است. البته امید است، با انجام نمونه‌برداری که برای آزمایش کربن انجام شده است، تاریخ دقیق این شهر که انتظار می‌رود، با تاریخ مطرح‌شده منطبق باشد، تعیین شود.

عمرانی ادامه داد: در قلعه خرابه که فصل پیش شناسایی شد و 65 هکتار وسعت دارد، کار را ادامه می‌دهیم. در این قلعه که در ضلع جنوبی دیوار و به فاصله دو کیلومتری از آن قرار دارد و جزو قلعه‌های حمایت‌کننده برای دیوار گرگان در زمان حمله بوده است، به یک کانال باستانی رسیدیم که نشان می‌دهد، چگونه آب را از گرگان‌رود به سمت قلعه می‌رساندند.

او هم‌چنین با اشاره به حفاری در دشت «حلقه» برای شناسایی ساختار معماری داخلی قلعه این شهر، گفت: در این منطقه با برداشت خاک‌های سطحی به سازه‌ای آجری رسیدیم که نشان می‌دهد، بناهای مسکونی در این شهر با آجر ساخته شده‌اند.

دیگر این‌که آجرهای آن از نظر ابعاد و اندازه به آجرهای اواخر دوره‌ ساسانی و اوایل اسلامی شباهت دارند و در واقع، مشابه آجرهای دیوار گرگان نیستند. هم‌چنین کار را در لایه‌های پایین‌تر تا خاک بکر ادامه دادیم و مشخص شد که قلعه این شهر روی سایتی از عصر آهن قرار گرفته است.

دشت حلقه یکی از شهرهای ساسانی است که در محدوده شهرستان مینودشت قرار دارد و با انجام گمانه‌زنی، ساختارهای معماری مربوط به اوایل اسلامی در آن شناسایی شده‌اند.

فصل چهارم کاوش باستان‌شناسی دیوار گرگان توسط باستان‌شناسان ایرانی و انگلیسی در استان گلستان درحال انجام است و تاکنون یک قلعه زیر آب و حدود یک کیلومتر از دیوار «تمیشه» در خلیج‌ گرگان شناسایی شده‌اند.