بررسی سیر جهش‌های امیکرون در ایران و دنیا؛ ایمنی واکسن‌ها تا چه‌اندازه باقی مانده لزوم به روز رسانی و مطالعه بر واکسن‌های کرونا

همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: عملکرد واکسن‌های به روز شده با توجه به ماهیت و میزان ایمنی به دست آمده در هر فرد متفاوت است. مثلاً بعضی افراد آلوده شده و پس از آن واکسینه شده‌اند. در صورتی که عده‌ای دیگر واکسینه شده و پس از آن آلوده شده‌اند. بنابراین، تصمیم برای تهیه یا ترکیب واکسن‌ها باید بر اساس داده‌های موجود اتخاذ شود.

جهش‌های امیکرون

دکتر مصطفی نوری زاده، استاد دانشگاه در رشته بیوتکنولوژی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران درباره روند جهش‌های امیکرون می‌گوید:  «در ارتباط با امیکرون تا به امروز حدود ۶۰۰ جهش گزارش شده که در دنیا امروزه سه نوع جهش از این ویروس کرونا بیشتر است؛ یکی از آن‌ها xbb ایکس‌ بی بی ، یک نقطه، پنج نقطه، دیگری xbb یک نقطه، نه نقطه، و دیگری xbb یک نقطه، شانزده است که اگر بخواهیم روند صعودی یا ابتلای این زیرسویه‌ها را در نظر بگیریم باید از زیر سویه‌ای به نام xbb یک شانزده نام ببریم که از هند شروع شده و در ۲۰ کشور دنیا گزارش شده و حتی ۱۸ ایالت آمریکا را هم درگیر کرده و هر روز هم تعداد ابتلا به این زیر سویه بیشتر می‌شود.

بررسی تعداد ابتلا در کشورها نشان می‌دهد روزانه تعداد ابتلا در هند در حال افزایش است. در کنارآن نیز کشورهای آسیایی و همچنین ایران.»

ضرورت افزایش قدرت ردیابی ویروس‌ها در کشور

به گفته دکتر نوری زاده، اخیراً معاون وزارت بهداشت اعلام کرده افزایش ابتلا در ایران به خاطر xbb یک نقطه، نیم یک و پنج است. اما به نظر نمی‌رسد این گونه باشد چون این سویه دی ماه در دنیا گزارش شد و آماری از افزایش نسبی نیز حدود بهمن ماه داشتیم که احتمالاً به xbb یک و نیم ربط داشته است.

بنابراین باید قدرت ردیابی ویروس‌ها را در کشور را افزایش دهیم تا بتوانیم مطمئن شویم هر زمان کدام زیر سویه در دنیا وجود دارد.

 گزارش‌های جدید نشان می‌دهند کشورهایی که این زیر سویه جدید درآن‌ها شناسایی شده افزایش ۶ درصدی در مرگ و میر و دارند. در صورتی که آمارهای اخیر ابتلا در ایران تا حدودی نگران کننده است؛ آماری که حتی در آن‌ها فوت هم گزارش شده است. با نگاهی به آمار دنیا می‌بینیم تعداد فوتی‌ها روزانه تا ۸۶ نفر در دنیا بیشتر شده است.

افزایش آمار نیز تلنگری است برای اینکه نظام سلامت ما توجه بیشتری به افزایش آمار مبتلایان داشته باشد.

قدرت انتقال و سرایت بیشتر ویروس

دکتر نوری زاده می‌گوید نشانه‌های بیماری تقریباً مانند قبل است یعنی با تب، گلو درد، بدن درد، سردرد و عطسه و سرفه همراه است.

البته به نظر می‌رسد شباهت این زیر سویه به آنفلوآنزا بیشتر است. چون با تب چهل و هشت ساعته بالا همراه است. بررسی بیشتر این زیر سویر نشان می‌دهد سه آمینواسید یعنی آمینواسید صد و هشتادم، چهارصد و هفتاد و هشتم و چهارصد و هشتاد و ششم از پروتیئن اسپایک دچار تغییر شده‌اند؛ جهشی که در آمینواسیدهای چهار صد وهفتاد و هشتم رخ داده جهش خطرناکی است. چون علاوه بر اینکه می‌تواند باعث افزایش بیماری زایی ویروس شود؛ انتقال پذیر بودن آن را هم شدت می‌بخشد. یعنی قدرت انتقال و سرایت ویروس را هم بالا خواهد برد.

تأثیر واکسن‌ها

به گفته این استاد دانشگاه با توجه به جهش‌های زیاد و تغییرات این ویروس؛ واکسن‌هایی که ما در حال حاضر از آن‌ها استفاده می‌کنیم واکسن‌هایی هستند که بر پایه ویروس وهان ساخته شده‌اند.

 تأثیر واکسن‌های موجود تاثیرات نسبی است. در صورتی که امروزه در دنیا واکسن‌های به‌روزشده‌ای موجود هستند که تأثیر آن‌ها بسیار بالاتر از واکسن‌های موجود در کشور ماست.

طبیعی است ما هم به واکسن‌های به روز شده نیازمندیم. بنابراین مطالعات روی واکسن‌ها باید دوباره از سر گرفته شوند تا واکسن‌های به روزتری تهیه شوند. چون همه افراد به ویژه سالمندان نیاز بیشتری به ایمنی در برابر سویه‌های جدید بیماری دارند.

مسوو لان وزارت بهداشت در ارتباط با تهیه داروهای مورد نیاز هم باید برنامه مشخص و منظمی داشته باشند تا بیماران برای تهیه دارو مشکل زیادی نداشته باشند.