این را نتایج دومین مرحله آنالیز فیزیکی و شیمیایی زباله شهر تهران نشان می‌دهد. نتایج حاصل از آنالیز پسماندهای شهر تهران همچنین مشخص کرده که بیش از 65درصد از پسماندهایی که روزانه در تهران تولید می‌شود، پسماندهای‌تر شامل ضایعات مواد غذایی، میوه و سبزی و نزدیک به 35درصد نیز پسماندهای خشک ارزشمند و غیرارزشمند است.
به گفته فرهاد پور‌محمد سخا، مدیرعامل سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری تهران نتایج مورد انتظار از اجرای این طرح، شناسایی ترکیب فیزیکی و شیمیایی پسماند خانگی و غیرخانگی، محاسبه سرانه پسماند، تعیین چگالی میزان پسماند شهری تولید شده در منابع مسکونی و غیرمسکونی و تهیه بخشی از اطلاعات پایه برای ایجاد لایه اطلاعاتی مدیریت پسماند در GIS شهر تهران است.
این پروژه توسط معاونت امور مناطق سازمان بازیافت و با همکاری ادارات بازیافت مناطق 22گانه شهر تهران در 2فصل تابستان و پاییز سال گذشته انجام شده است: « در هر فصل به‌مدت 11روز، به‌صورت روزانه 2500 نمونه شامل 1100 نمونه پسماند خانگی و 1400 نمونه پسماند غیرخانگی و در مجموع 55 هزار نمونه جمع‌آوری و آنالیز شد.
همچنین در کنار این کار، آنالیز فیزیکی و شیمیایی پسماند در ایستگاه‌های خدمات شهری و مرکز پردازش و دفع آراد‌‌کوه نیز صورت گرفت.»
مهندس حسین صادقی، مدیر امور مناطق سازمان بازیافت در گفت‌وگو با همشهری، ضمن بیان این مطلب به تغییر آنالیز زباله در فصول سرد و گرم سال اشاره می‌کند و می‌گوید:
آخرین آنالیز فیزیکی پسماند شهر تهران در سال1382 انجام شده بود و با توجه به تغییر الگوی مصرف و عوامل مؤثر، لزوم به‌روزرسانی آنالیز فیزیکی و شیمیایی به‌منظور شناسایی کیفیت و کمیت پسماند شهر تهران جهت مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح امری ضروری بوده است.
به گفته این مقام مسئول، از مجموع پسماندهای خشک شهر تهران حدود 30 درصد زباله ارزشمند قابل بازیافت شامل کاغذ و مقوا، انواع پلاستیک، انواع فلزات، شیشه و همچنین نان خشک است و حدود 5 درصد باقیمانده را موادی چون ظروف چند لایه نگهدارنده مواد غذایی، سلفون، پاکت‌های بسته‌بندی چیپس و پفک و... تشکیل می‌دهد. موادی که هر‌چند از آنها به‌عنوان «زباله خشک بی‌ارزش» یاد می‌شود، اما در برخی کشور‌ها با تبدیل‌شان به «گرانول» از آنها به‌عنوان سوخت در برخی کارخانه‌ها استفاده می‌شود.
تفکیک 13 درصد زباله تهران
سابقه مدیریت پسماند در ایران به دهه 40 و ایجاد نخستین کارخانه کمپوست در اصفهان باز‌می‌گردد. تشکیل اداره کود گیاهی در تهران برای راهبری کارخانه کمپوست این شهر ادامه مسیر است و در نهایت با افزایش شرح وظایف این اداره و افزایش جمعیت و زباله تهران در سال 1370 با مصوبه وزارت کشور، این اداره به سازمان بازیافت و تبدیل مواد تبدیل شد. با تشکیل این سازمان در زیر‌مجموعه شهرداری تهران، مدیریت پسماند در شهر تهران وارد مرحله‌ای تازه شد و این سازمان علاوه بر جمع‌آوری، انتقال ، ذخیره و دفع پسماند، آموزش و فرهنگ‌سازی مفهوم «بازیافت زباله» را نیز بر‌عهده گرفت.
تفکیک از مبدأ زباله در تهران از سال 74 شروع شد. ساماندهی افرادی که با جمع‌آوری زباله‌های قابل بازیافت از سطل‌های آشغال و فروش آنها امرار معاش می‌کردند، دادن کیسه و مخازن خاص به شهروندان برای تفکیک زباله و جمع‌آوری یکی‌دوبار در هفته، استفاده از خودرو‌های 2مخزنه برای جمع‌آوری جداگانه زباله‌های خشک و تر در برخی مناطق شهر و... از جمله اقداماتی است که در این مدت انجام شده است.
اقداماتی که موجب شده میزان زباله تفکیک‌شده در مبدأ از 3درصدپیش از سال 86 به 13 درصد در آذر‌ماه سال87 برسد. البته مشارکت شهروندان در مناطق مختلف با این طرح متفاوت است و تهرانی‌ها بین 13 تا 20درصد در تفکیک زباله در مبدأ همکاری می‌کنند.
مهندس صادقی تجربه حاصل از اجرای طرح‌های پایلوت و فراگیر از سال 74، استفاده از آیتم‌های تشویقی برای پیمانکاران در سال 86، آیتم‌های تشویقی برای شهروندان برای مشارکت در طرح‌های تفکیک و همچنین تشکیل اداره بازیافت در تمامی مناطق شهرداری را از جمله مهم‌ترین دلایل این امر می‌داند: «شاید مهم‌ترین دلیل جهش را باید در تصویب قانون مدیریت پسماند در اردیبهشت 83 بجوییم؛ قانونی که شهرداری را موظف می‌کند تا سال 90 کل زباله شهر را تفکیک شده جمع‌آوری کند.»
افزایش ظرفیت ناوگان جمع‌آوری زباله سازمان بازیافت در تهران را نیز باید عامل مهمی در افزایش میزان تفکیک زباله در مبدأ در این شهر به شمار آورد: پیش از سال 86 حدود 120 دستگاه وانت، کامیونت و گاری دستی در این زمینه فعالیت داشتند اما اکنون 400 دستگاه وانت سفید با رنگ‌آمیزی مشخص، 600 تا 700 موتور 3چرخ و 100 دستگاه کامیونت در این طرح فعالند.
تأثیر محله محوری
«محله‌محوری» که سیاست روز شهرداری تهران است، اکنون در فعالیت‌های سازمان بازیافت هم نمود مشخصی دارد و کارشناسان محیط‌زیست و بازیافت در محله‌های مختلف شهر تهران فعالیت خود را به مرور آغاز می‌کنند.
ایجاد «غرفه‌های بازیافت» در محلات تازه‌ترین این فعالیت‌هاست که از نیمه دوم سال 86 در تهران آغاز شده: اکنون 207 غرفه در محله‌های مختلف شهر مستقر هستند و به‌زودی تعداد غرفه‌ها به 370 تا 380 غرفه افزایش می‌یابد.
مبادله پسماند خشک شهروندان با بن بازیافت، کارت اعتباری، مواد شوینده و... فعالیتی است که در این غرفه‌ها انجام می‌شود.
