اما مردم هنوز به درستی شاهد اجرای این طرح در سطح گسترده در کشور نیستند و اکثر امور اداری، بانکی و تجاری کماکان به شیوه سنتی و کاغذ محور انجام می‌شود.
به گزارش همشهری، در شرایط موجود، نبود زیرساخت‌های فنی مانند شبکه‌های پهن باند اینترنتی و وی‌پی‌ان، نبود شبکه علمی مناسب در سطح کشور، تحقق نیافتن الزامات راه‌اندازی پورت‌های پر سرعت اینترنت در ایران، راه نیافتن اینترنت رایگان و پر سرعت به دانشگاه‌ها، پالایش غیرهوشمند اطلاعات در شبکه، نبود سرویس‌های مبتنی بر تلفن همراه، گرانی هزینه‌های ارتباطات الکترونیک، به روز نبودن وب‌سایت‌های دولتی، نداشتن محتوای کافی برای استفاده عموم، تعاملی نبودن سرویس‌های الکترونیک، ضعف فرهنگ‌سازی و اطلاعات عمومی نسبت به دولت الکترونیک از مشکلاتی هستند که جامعه ایران در حال حاضر با آن مواجه است.
علاوه بر اینها اجرایی نشدن طرح‌هایی مانند امضای دیجیتال، نبود قوانین کپی رایت و اختصاص نیافتن بودجه‌های کافی برای پروژه‌های فناوری اطلاعات از مسائلی هستند که مانع رشد پیاده‌سازی دولت الکترونیک در ایران شده است.
طرح اتصال فیبر نوری به منازل
یکی از پروژه‌هایی که می‌تواند زیر ساختی مستحکم برای تحقق دولت الکترونیک فراهم آورد طرح اتصال فیبر نوری به منازل و ساختمان‌های تجاری است. دکتر جواد صالحی، استاد دانشگاه صنعتی شریف چندی پیش در گفت‌وگو با همشهری از اجرای فاز اول چنین طرحی در این دانشگاه خبر داده بود.
به گفته وی این طرح سعی دارد روش‌های نوین دسترسی چندگانه براساس تقسیم کد به منازل را معرفی کند.
او اکنون خبر داده که فاز اول این پروژه با تامین بودجه توسط سازمان گسترش و نوسازی صنایع پیشرفته وزارت صنایع و معادن بعد از حدود یک سال به پایان رسیده است و فاز دوم طرح آغاز شده و امیدمی‌رود در چند ماه آینده به انجام برسد.
به گفته وی نکته مهم فراگیری تکنولوژی اتصال فیبر نوری به منازل در روند تکامل شبکه‌های مخابراتی در سال‌های نه چندان دور در آینده است زیرا با این کار امکان ارسال حجم بسیار بالایی از اطلاعات فراهم خواهد شد و در نتیجه می‌توان سرویس‌های نوینی را برای مشترکان شبکه‌های مخابراتی معرفی کرد که مهم‌ترین آنها ارسال تصویر و سیستم‌های زنده تصویری است.
به گفته این محقق ایرانی، زمانی که فیبر نوری به منازل و ساختمان‌های تجاری کشیده شود انقلاب عظیمی در شبکه‌های مخابراتی و دنیای دیجیتال اتفاق خواهد افتاد و آنهایی که به این تکنولوژی دسترسی دارند از نظر احاطه به اقتصاد و اطلاعات جهانی، جامعه‌ای مدرن خواهند داشت.
نقش فرهنگ‌سازی
همه صاحب‌نظران بر نقش مهم فرهنگ‌سازی و ترویج عمومی استفاده از فناوری اطلاعات در امور اداری و تجاری تاکید می‌کنند.
در همین زمینه پرویز رحمتی، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران معتقد است: آحاد مردم برای دریافت سرویس و استفاده از آی‌تی به کیفیت درخور توجه اهمیت خاص می‌دهند و برای کاربران تفاوتی نمی‌کند سرویس را یک دستگاه دولتی و یا یک بنگاه اقتصادی بخش خصوصی ارائه می‌کند بلکه برقراری ارتباط و رفع سریع نیاز از راه‌های الکترونیکی با قیمت مناسب در شرایطی که اطمینان استفاده از این روش تضمین شده باشد از اهمیت بالایی برایشان برخوردار است و برای نفوذ آی‌تی در بین طیف‌های مختلف مردم نیازمند فرهنگ‌سازی از طریق رسانه‌های صوتی و تصویری و نوشتاری هستیم.
با وجود این فرهنگ‌سازی بدون توجه به ارائه سرویس‌های مناسب و راحت امکان پذیر نیست چرا که به عقیده کارشناسان اگر کاربران برای یک پرداخت اینترنتی بعد از چند بار تلاش به‌دلیل مشکلاتی از قبیل نبود زیرساخت‌های مناسب و در نتیجه نبود سرعت کافی موفق نشوند، نهایتا مجبور به حضور در بانک می‌شوند و نوعی عقبگرد اتفاق خواهد افتاد.
امضای دیجیتال
با وجودی که کارشناسان بر ضرورت تحقق طرح امضای الکترونیک به‌عنوان پیش نیاز دولت الکترونیک تاکید می‌کنند اما موانع بی‌شماری بر سر راه این طرح وجود دارد به‌گونه‌ای که اخیرا 400 نفر از محققان وکارشناسان آی‌تی با شرکت در همایشی در تهران به بررسی ابعاد این موضوع پرداختند.
سعید مهدیون مدیرعامل و رئیس هیأت‌مدیره شرکت فناوری اطلاعات وزارت آی‌سی‌تی در این همایش با اشاره به ضرورت استفاده از امضای دیجیتال و فناوری‌های نو گفت: امروز اینترنت نماد توسعه فناوری اطلاعات شده و سهولت استفاده از آن موجب شده است تا تمام خلاقیت‌های بشری در آن به هم وصل شود.
به گفته مهدیون در گذشته حدود مرزها مشخص و قابل دفاع بود ولی امروز به‌علت وجود سامانه‌های جدید نرم افزاری این مرزها از بین رفته است و دفاع سخت شده است. به این منظور با تهیه سند راهبردی امنیت فضای تبادل اطلاعات، اقداماتی شده است و در این زمینه ریاست‌جمهوری، وزارت بازرگانی، بانک مرکزی و سازمان ثبت احوال وارد شده‌اند.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس
مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی به بررسی وضعیت دولت الکترونیک در ایران پرداخت. براساس این گزارش هرچند حضور سازمان‌های مختلف در فضای مجازی به لحاظ کمی رشد قابل ملاحظه‌ای یافته است و روند ارائه خدمات از طریق وبگاه‌های دولتی در حال رشد و بهبود است، اما همچنان به لحاظ مراحل 5گانه گونه‌شناسی دولت الکترونیک (پیدایش، ارتقا و تکامل، تعامل، تراکنش، یکپارچگی و تبدیل) اکثریت وبگاه‌های دولتی مورد بررسی در مرحله ارتقا و تکامل قرار دارند و لذا اهداف مصوب درخصوص اجرای تبصره «13» قانون بودجه مبنی بر اینکه همه دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی باید تا پایان شهریور ماه 1386 تمامی خدماتی را که از طریق جایگاه اینترنتی (وبگاه) خود ارائه دهند، شامل فرم‌ها، فرایندها، شرایط آدرس‌ها، تعرفه‌های خدمات، نحوه دسترسی و غیره، به‌طور کامل توصیف، اطلاع‌رسانی و به‌روزرسانی کنند و تا پایان آبان ماه 1386 حداقل 20 درصد از خدمات خود را به‌صورت تعاملی (با قابلیت ردگیری) و تا پایان اسفندماه 1386 حداقل 5درصد از خدمات خود به‌صورت تراکنشی (قابلیت اجرای درخواست و دریافت خدمات) در فضای الکترونیکی به متقاضیان ارائه کنند تحقق نپذیرفته است.
همچنین مشخص شده که ارائه خدمات در وبگاه سازمان‌ها و نهادهایی که به نوعی با فعالیت‌های آموزشی و اقتصادی درگیر هستند در مقایسه با سازمان‌های فرهنگی، اجتماعی و خدمات شهروندی وضعیت بهتری دارد.
رتبه 89 ایران در پیاده‌سازی دولت الکترونیکی
اما آخرین نکته اینکه ایران در پیاده‌سازی دولت الکترونیکی در میان 217 کشور دنیا در رده89 قرار دارد. علی اکبر جلالی دبیر علمی دومین کنفرانس شهر الکترونیک و استاد دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با همشهری، گفت: شهروندان کره‌جنوبی برای 550 خدمت و شهروندان کانادا برای 350 خدمت از منزل خارج نمی‌شوند.
وی با اشاره به اینکه تنها یک درصد در زمینه اجرای پروژه دولت الکترونیکی موفق بوده‌ایم، افزود: در حالی که اکثر کشورها در این زمینه تا 70 درصد موفقیت حاصل کرده‌اند اما دست‌اندرکاران این امر برنامه‌ای برای اجرایی کردن این پروژه ندارند.
وی ادامه داد هرچند تاکنون شهر الکترونیکی کاملی در ایران ایجاد نشده ولی بحث‌های فرهنگی و بسترهای بیشتری برای ایجاد شهر الکترونیک در کشور ایجاد شده است.
