به گزارش همشهری آنلاین رسوم نوروزی در سنندج امسال به دلیل تقارن ماه مبارک رمضان با نوروز حال و هوای خاصی دارد. مراسم میرنوروزی، خوانچه عروس، دید و بازدید و بازی‌های بومی برخی از آیین‌های ویژه نوروز در کردستان است.
استقبال از نوروز
مراسم استقبال از نوروز از نیمه اسفند و از روستاهای سنندج در استان کردستان آغاز میشود. اهالی روستای چشمیدر که در منطقه گردشگری اورامانات قرار دارد، از قدیم اعتقاد داشتند که چون ارتفاع روستا از سطح دریا پایین است، رویش گیاه زودتر در آن اتفاق می‌افتد و رویش گیاه یعنی آغاز جشن نوروز. برای همین هم زودتر از روستاهای دیگر جشن نوروز را برگزار میکنند. برافروختن آتش و «هه‌لپرکی» کردی (نوعی رقص محلی) از آداب اصلی جشن نوروز در این منطقه است که اهالی با پوشیدن لباسهای محلی رنگارنگ این جشن را برگزار میکنند. جشن نوروز با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال در روستاهای دیگر نیز برگزار میشود. محمد علی سلطانی، کردپژوه می‌گوید که آنچه در منطقه کردستان با برافروختن آتش و اجتماع بر گرد آن و پایکوبی در کنار آتش انجام میشود، یکی از دیرینه‌ترین، کهن‌ترین و تاریخی‌ترین روش‌های برگزاری نوروز در کوهپایه‌های زاگرس و همچنین مناطق کردنشین است که در جای دیگری از جهان وجود ندارد.
رسم روز اول عید
کودکان و نوجوانان سنندجی این روزها که مانده تا عید به فکر مراسم «هه لاوه ملاوه» هستند. به در خانه‌ها میروند و با کوبیدن آن به زبان کردی می‌گویند هه لاوه ملاوه، یعنی پسرتان داماد شود یا دخترتان عروس شود. پس از آن، صاحبخانه هدیه‌ای به آنها می‌دهد. در قدیم بهترین هدیه‌ای که می‌توانستند، بگیرند تخم مرغ بود. تخم مرغ به آن دلیل بهترین هدیه محسوب می‌شد و بسیار باارزش بود که نمادی از نوزایی و زندگی دوباره است.
از دیگر آداب نوروزی در کردستان، «هه‌ته‌ری، مه‌ته‌ری» است که کودکان در روز نخست نوروز اجرا میکنند. در روستاها، بزرگ‌ترها در گروه‌های چندنفره شال خود را از روزنه بام پایین می‌اندازند و می‌گویند که «هه‌ته‌ری، مه‌ته‌ری، شتیکمان بو بخه نه بن چه‌په‌ری» یعنی هدیه‌ای برایمان به پشت پرچین بیاورید. منظور این است که صاحبخانه چیزی برای آنها در لفافه شال بگذارد.
مراسم میر نوروزی یا امیر بهاری نیز یکی از آیین‌های نمایشی پس از تحویل سال نو است. میر نوروزی که یکی از اهالی روستاست با حضور در کوی و برزن، مردم کوچه و بازار را به علت بداخلاقی و غیره محکوم می‌کند. جلاد نیز حکم صوری وی را برای تنبیه مردمی که زشتی‌ها را گسترش می‌دهند، اجرا می‌کند.
از دیگر رسومی که در میان کردها به قوت خود باقی است، مراسم «خوانچه عروس» است. کردها در نوروز خوانچه‌هایی را برای عروس‌های نامزدشده یا دخترهایی که به خانه شوهر رفته‌اند، می‌برند. عیدی تازه عروس به خوانچه معروف است و داماد برای نامزدش یک هدیه تهیه می‌کند و آن را به همراه آجیل و شیرینی و میوه برای او می‌برد. خانواده دختر برای تازه‌عروسی که اولین نوروز را در منزل شوهرش است، خوانچه می‌برند.
جشن عید و رمضان
نوروز بهانه‌ای برای در کنار یکدیگر بودن، همبستگی و همدلی است. علاوه بر آیینی که این روزها در سنندج دایر است، جشن نوروزی هم روز ۲۹ اسفند در سالن ۶ هزار نفری ورزشگاه ۲۲ گولان برگزار میشود. فرشید صلواتی، معاون فرهنگی شهردار کردستان در این باره به همشهری می‌گوید: «با وجودی که بیشتر مراسم نوروزی در ورستاهای سنندج برگزار میشود، اما از آنجا که سنندج، پایتخت نوروز جهان است، آخرین روز اسفند مراسمی همراه با جشن و پایکوب با حضور شهروندان و گردشگرانی که از دور و نزدیک به سنندج می‌آیند، نیز برگزار میشود. همزمانی جشن نوروز و رمضان باعث پر شورتر شدن این مراسم میشود.»
نظر شما