با عباس رجایی رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کرده‌ایم.
- افزایش واردات محصولات کشاورزی ناشی از چه مسائلی است؟
تا‌کنون کشورمان هیچ مدل مشخصی برای جبران کسری محصولات کشاورزی از طریق واردات نداشته و این کار بدون هیچ قاعده یا مدل مشخصی صورت می‌گرفته است. در واقع وزارت بازرگانی در این زمینه به تنهایی تصمیم‌گیری و عمل نموده و دیگران نیز از این وزارتخانه پیروی کرده‌اند.
بر این اساس نمایندگان مجلس شورای اسلامی این شیوه واردات را به نفع بخش‌های تولید و مصرف در کشور ندانسته و معتقدند قرار نیست تا تنظیم بازار داخل به قیمت نابودی بخش تولید محقق شود.
برای رفع این مشکل نمایندگان به‌دنبال آن هستند تا میزان واردات محصولات کشاورزی مبنای واقعی پیدا کرده و تنظیم بازار بر مبنای اصولی که به تولید داخلی ضربه نزند، دنبال شود. بر این اساس مشخص شدن میزان تولید، نیاز بازار داخل و واردات اصل اولیه رفع نابسامانی‌های کنونی در زمینه واردات است.
- آیا کمیسیون ماده یک در زمینه حقوق ورودی کالاها تصمیم‌گیری نمی‌کند؟
تصمیم‌گیری در کمیسیون ماده اینگونه نیست که دیدگاه وزارتخانه خاصی در زمینه واردات برخی کالاها ارجح باشد؛ چرا که ترکیب این کمیسیون ترکیبی عمومی و برای همه بخش‌های اقتصادی است.
بر این اساس کمیسیون کشاورزی مجلس تنها راه‌حل این مشکل را در آن می‌داند که پیش از ثبت سفارش برای واردات مرجعی کارآمد اجازه انجام این کار را بدهد. این موضوع در طرح افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی که به‌زودی در صحن علنی مجلس مطرح می‌شود لحاظ شده است.
- چه تضمینی برای عمل به مصوبات مجلس توسط دولت وجود دارد؟
گرچه این قانون هنوز اجرا نشده اما بخشی از اجرایی نشدن آن به اشکالات موجود در این قانون مرتبط بوده و در جلسه بودجه به‌صورت غیرتخصصی به این بحث پرداخته شده و برخی موضوعات مانند نهاده‌های تولید بخش کشاورزی از قانون مذکور مستثنی نشده است؛
چراکه براساس این قانون تعرفه واردات هرگونه محصول نهایی بخش کشاورزی نباید از تعرفه واردات خودرو کمتر باشد. این قانون نیازمند اصلاح است چرا که دولت با اتکا به همین امر اعلام کرده که قادر به اجرای قطعی این قانون نیست گرچه دولت حداقل می‌توانست بخش‌هایی از قانون مذکور که به نفع دولت است را اجرایی کند. این موضوع اکنون به محل بحث دولت و مجلس تبدیل شده است.
- چرا افزایش واردات تاثیری در کاهش قیمت محصولات کشاورزی نداشت؟
نبود سیستم مناسب توزیع محصولات کشاورزی موجب شده تا محصولات وارداتی یا تولید داخل کشاورزی بلافاصله به نظام دلالی و واسطه‌گری متصل شده و این مشکلات را ایجاد کند.
باید ساختار بخش بازرگانی محصولات کشاورزی نظام‌مند و اصلاح شود و از سوی دیگر باید تولید‌کنندگان را درگیر مباحث بازار کرد چرا که وقتی دولت به‌عنوان کارفرما پا به این عرصه گذاشته و اتحادیه‌های تولیدی به گوشه‌ای رانده می‌شوند نمی‌توان نتایج بهتری را انتظار داشت.
واردات انحصاری محصولات کشاورزی از دیگر عوامل مؤثر در این زمینه بوده و با وجود اینکه اعلام می‌شود در مسیر ضد‌انحصار گام بر می‌داریم اما متأسفانه واردات محصولات کشاورزی در تیول برخی افراد خاص قرار داشته و همین امر تاثیر منفی خود را بر بازار می‌گذارد.
