ویژگی اصلی عموم بازارهای سهام در دنیا نقدشوندگی و کارایی قیمت‌هاست اما وجود حجم مبنا و دامنه نوسان در بورس تهران منجر به از بین رفتن این دو ویژگی در بورس تهران شده است. در واقع حجم مبنا و تعیین دامنه نوسان 5/3 درصدی قیمت سهام به عاملی برای تشدید جوروانی بازار تبدیل شده است؛
چراکه سرمایه‌گذاران نمی‌توانند استدلال درستی از نحوه اصلاح قیمت سهام شرکت‌ها داشته باشند. این موضوع باعث می‌شود روند اصلاح قیمت‌ها به یک پروسه طولانی مدت تبدیل و صف‌های خرید و فروش تشکیل شود.
در واقع با اعمال دامنه نوسان 5/3درصدی، عمق کاهش یا افزایش قیمت سهام نامشخص است و سرمایه‌گذار چون نمی‌داند قیمت سهام یک شرکت چه زمانی اصلاح خواهد شد در هنگام تشکیل صف‌های فروش به امید کاهش بیشتر قیمت‌ها دیر‌تر اقدام به خرید خواهد کرد و در هنگام فروش نیز شرایط عکس حاکم است؛ چون سرمایه‌گذار امید به اصلاح قیمت در دامنه بالاتری دارد. این موضوع باعث می‌شود روند اصلاح قیمت طولانی شود.
در شرایطی که اگر سرعت اصلاح قیمت‌ها بالاتر باشد، بازار نیز کمتر تحت‌تأثیر جو روانی قرار می‌گیرد و بازار سهام نیز به ویژگی‌های اصلی خود یعنی افزایش نقدشوندگی و همچنین کارایی قیمت‌ها دست پیدا خواهد کرد.
زمانی که ما دامنه نوسان، 5/3 درصدی تعیین می‌کنیم، قابلیت بالقوه افزایش یا کاهش قیمت سهام نامشخص می‌شود و سرمایه‌گذار نمی‌تواند تشخیص دهد که پتانسیل افزایش یا اصلاح یک قیمت چقدر است، در چنین شرایطی وقتی قیمت سهام باروند نزولی مواجه می‌شود، یک خریدار بالقوه هم با این استدلال که در روز‌های بعد ارزان‌تر خواهد خرید دیر‌تر برای خرید اقدام می‌کند.
* کارشناس بازار سرمایه و مدیرعامل شرکت کارگزاری تأمین سرمایه نوین
