زیاد دور نیست آن روزها که بازیگر نقش کودک فیلم «تنها در خانه»ی خودمان بودیم. پسربچه یا دختر بچههایی که آنقدر همه چیز برایشان تازگی دارد و آنقدر در پی کشف این تازگی هستند که اصلا «مواظب باشی» و «جیزه» و «خدا بگم چی کارت کنه بچه، ذلهام کردی»های بابا و مامانها جلودار کشفیاتشان نمیشود.
یکی از جذابترین این کشفها، یک صفحه دفتر نقاشی بزرگ بود که این بار جلوی ما باز نشده بود تا ورق ورقش کنیم و نتوانیم کلة «چشم چشم دو ابرویمان» را هر چقدر دلمان میخواهد گنده بکشیم .
فقط کافی بود مامان خواب باشد، یا بابا سرش توی روزنامهاش، و از خوشی روزگار یک مداد یا خودکار و یا حتی یک چیز نوک تیز، روی زمین یا یک جایی که دستمان میرسید باشد. آن وقت نقاشی شروع میشود هر چی بخواهی جا دارد.
دیوار اتاق پذیرایی آنقدر بزرگ بود که ما به اندازة کافی جا داشتیم... ولی حالا همان دیوارهای سفید، صبح تا شب جلوی چشمانمان است و کاری با آن نداریم. اگر کمی حوصله داشته باشیم ، سرو سامان دادن به شکل اتاق، کار هیجانانگیزی است. دیوارها مهمترین بخشی است که میشود رویش خیلی کارها کرد. کافی است کمی وقت بگذارید و با دست باز به جان دیوار اتاقتان بیفتید و سعی کنید از آن یک اثر اختصاصی بسازید.
چیزهایی که میتوانید با آنها دیوار اتاقتان را تزئین کنید خیلی هیجانانگیزتر از آن است که فکرش را میکنید.
تو حوض نقرهجستن
وسایل کار، خیلی چیزهای عجیب و غریبی نیست. قرار است با چیزها
یی کار کنیم که دور و اطرافمان هستند، ولی هیچوقت فکر نکردیم میشود با این چیزها کارهایی کرد که کلی حال و هوای یک اتاق را عوض کند... یادتان باشدغیر از اینها، میخ و سوزن و چکش و کاتر و قیچی هم در این کار جای خاص خود را دارند و فراموشنشدنی هستند.
گلهای مومیایی شده
گلهای خشک صحرایی، حتی گلهای تازهای که خشک کردید (با روشی که گفته میشود) میتوانند به عنوان عناصر طرح استفاده شوند.
برگهای رنگی در طرحهای مختلف را جمع کنید و زیر یک سطح شیشهای قرار دهید تا خشک شوند و بعد رویشان کیلر بزنید، میتوانید دیواری پر از برگهای رنگی (سبز، زرد، قرمز) داشته باشید.
شفافترین
از هر چی میگذرید از آینه نگذرید؛ آنقدر جاخالیها را خوب پر میکند که باور نمیکنید. اگر بعد از اجرای طرح، حس کردید راضی نیستید سعی کنید یک جای کار را با آینه پر کنید.
آینهها لازم نیست بزرگ باشند، برعکس هر چه کوچک باشند، بهتر است.
مخصوصا اگر به دیوار موردنظر نور میتابد تلألویش در آینهها خودش به نوعی نورپردازی میکند.
حتی از خرده آینههای شکسته هم نگذرید، حتما نباید آینهها شکل هندسی خاصی داشته باشد، خردههای نامنظم هم به درد میخورد.
یک تکه آسمان
کاشیهایی در ابعاد کوچک و رنگارنگ مخصوصا کاشیهای آبی رنگ، خیلی خوب حس رنگها را منتقل میکند.
لازم نیست برای این که بگویید اینجا آسمان یا دریا است، یک صفحة بزرگ آبی هم بکشید.
مثلا یک مساحت از دیوار را مشخص کنید، کاشیها را به صورت پلکانی از پایین بچینید (اگر ردیف اول، 10 کاشی دارید، ردیف بالایی 9 تا و به همین ترتیب تا به یک کاشی برسید)
حالا در فاصلههای خالی مربعی شکل، یک فرم از ماهی با مقوای قرمز بچسبانید و یا فاصلهها را با صدف پر کنید و یا ترکیبی از هر دو.
صفحه، صفحه رنگ
مقواها و کاغذهای رنگی، مخصوصا مقواهای بافتدار که هر روز متنوعتر میشود، حتما مورد استفادهتان قرار میگیرد.
سری به مغازههای لوازمالتحریر بزنید تا باور کنید این صفحههای رنگارنگ چه اثری بر روحتان میگذارند.
رنگهای رشته رشته
کلافهای کاموای مامانها و مادربزرگها را جدی بگیرید، خیلی کارسازند.
بعضی وقتها یک رشتة باریک رنگی، همان چیزی است که برای اجرای طرحتان دنبالش میگردید.
چهلتکههای رنگارنگ
از تکه پارچهها راحت چشمپوشی نکنید. حتی پارچههای گلگلی که از آنها فرار میکنید، گاهی جایشان را هیچ چیز نمیگیرد. گاهی هم با بریدن آنها میتوانید تکهها یا نوارهای رنگی و به دردبخوری داشته باشید.
بعد از این که شیشهها را پاک کرد...
روزنامه، ارزانترین و زیادترین وسیلهای است که میتوانید دیوارتان را با آن پر کنید، البته باید دنبال روشهای جدید استفاده از این وسیلة تکراری باشید.
سعی کنید از صفحههایی استفاده کنید که تصاویر کمتری دارند. اینطوری روزنامه میتواند زمینة کار خوبی محسوب شود.
رنگهای شکستنی
اگر شیشهای شکست، شما خوشحال شوید. یک کم رنگ ویترای کافی است، تا یکعالمه شیشههای رنگی داشته باشید که میتوانند نقشهای زیادی روی دیوار شما بازی کنند.
میتوانید به جای رنگ یا مقوا برای پر کردن طرحها از آنها استفاده کنید.
مثلا اگر یک خورشید دارید (یک دایرة زرد) میتوانید دایرهتان را پر از خرده شیشههای زرد کنید که کنار هم با فاصلههای کمی نشستهاند.
هستهها هم هستند
هستة دانههای تمبر هندی یا عناب و سنجد، رنگهای جذابی دارند.
چیدمان کنار هم تعداد زیادی از هر نوع آنها، ایجاد بافت تازهای میکند.
اگر عکسی دارید که دوست دارید قاب زیبایی برایش درست کنید، از این هستهها میتوانید به عنوان قاب استفاده کنید، آنها را در چند ردیف کنار هم بچینید.
سهم نقاشی و خط درتزئین دیوار
شاید یکی از متداولترین راهها برای این که دیواری متفاوت داشته باشید نقاشی است، البته اگر یک کمی بیشتر از «چشم چشم دو ابرو» بلد باشید. و یک کمی با اصول نقاشی مخصوصا «رنگها» آشنا باشید؛ کتابهای زیادی به عنوان راهنما وجود دارند، یک سری به یکی از انتشارات مربوط به کتابهای هنری بزنید.
وسایل کارتان بنا بر نوع انتخاب شما میتواند بسیار متنوع باشد (رنگ روغن، گواش رنگ، پاستل گچی، آبرنگ) سعی کنید آن بخشی از دیوار را که در نظرتان است با کاغذ مناسبی بپوشانید و بعد طرح را به طور ابتدایی بکشید و شروع کنید.
نقاشیهای انتزاعی که طرحهای مشخصی با فرمهای طبیعی ندارند این روزها پرطرفدارترند، میتوانید از این روش استفاده کنید.
البته رنگشناسی در این نوع نقاشی بسیار مهم است چون القای مفاهیم، غیرمستقیم صورت میگیرد. استفاده از ترکیب مل (مل ساختمانی)، چسبچوب بیرنگ و رنگ پلاستیک میتواند در ساختن برجستگیسازی کمک کند. البته باید طرح را روی مقوایی کار کرد و بعد از خشک شدن نصب کرد.
ترکیب نقاشی با عناصر دیگر گاهی روح نقاشی را بیشتر میکند. مثلا قسمتهایی از دیوار را با کاهگل بپوشانید و وسط آن را با رنگ، یک پنجره بکشید که دورنمایش آسمان و تپههای سبز است.
توجه: حتما روی کاهگل خشک شده را اسپری کیلر بزنید (هم نگهدارنده است و هم براقکننده) در غیر این صورت، کاهگل پر از موجودات ریز میشود که برای فرار از دستشان باید اتاقتان را دو دستی تقدیمشان کنید.
نقاشی خط، یکی دیگر از انواع نقاشی است، البته هر کسی نمیتواند این هنر را اجرا کند، باید فکر خلاقی داشته باشد و علاوه بر آن، تسلط بر روی خط و تا حدی نقاشی. این نوع، اصول و فرم خاص خودش را دارد.
البته تمرین نوشتن حروف به طوری غیرمعمول و با یک حالت انتزاعی خیلی حال میدهد و ممکن است استعدادتان کشف شود، امتحان کنید!
اگر دوست دارید با «خطاطی» دیوار را تزئین کنید، کاغذهای گراف، زمینة خوبی است. اگر خودتان خط خوبی ندارید، دست نوشتههای آماده را میتوانید از بعضی لوازمالتحریر فروشیها و یا بعضی خطاطهای دورهگرد تهیه کنید.
آنها هنرمندان فروتنی هستند که گاهی کنار پارک لاله یا روبهروی دیوار بیمارستان شریعتی و... میتوانید پیدایشان کنید. همان جا هر جملهای بخواهید برایتان مینویسند و قیمت کار بستگی به نوع خط و کاغذش دارد، اما معمولا هر برگ، بیشتر از 2000 تومان نمیشود.
اجرای یک چیدمان هنری کنار دست نوشتهها حس و حال نوشته را بیشتر میکند. مثلا استفاده از کاشیهای مربعی 3×3 سانتیمتر آبی با اشکال مختلف سفالی(ماه، ستاره، ماهی و گل) بریدههای مقواهای رنگی، صدفهای دریایی، خرده آینه و...
چسب ها
چسب چوب: بعد از خشک شدن بیرنگ میشود. برای چسباندن دو سطح صاف به هم مناسب است. البته چون رقیق است، باید بگذارید خشک شود و برای دیوار مناسب نیست، مگر این که طرح را مستقیم روی دیوار درست نکنید.
چسب حرارتی: بسیار کارساز است. در چسباندن هر چیزی غیر از کاغذ و مقوا و چیزهای پلاستیکی نازک که ممکن است تحت حرارت آن ذوب شود، مناسب است.
چسب موکت: سراغش نروید بهتر است، چون اگر دستتان چسبی شود فقط تینر میتواند از شرش خلاصتان کند.
مل: یکی از مصالح ساختمانی است. یک پودر نرم و یکدست سفیدرنگ. ترکیب مل و چسب چوب با یک کمی رنگ پلاستیک بعد از خشک شدن یک طرح برجسته را از خود باقی میگذارد. البته کمی دیر خشک میشود. برای تهیه مل لازم نیست یک بستة بزرگ آن که معمولا 10 کیلوگرم است را بخرید. سری به ساختمانهای نیمهساز بزنید و کمی تهیه کنید.
آب و خاک
کار کردن با کاهگل هم کمی مهارت میخواهد، هم کمی شانس، تا خوب از آب دربیاید. مواظب موجودات زندة ریزی که در خلل و فرج کاهگلها خانه میکنند باشید، قبل از این اتفاق، روی سطح آن را اسپری کیلر بزنید.
تار و پودهایی که با هم قهرند
بافت گونی و رنگ گونی میتواند فضای خوبی را به عنوان زمینة کار ایجاد کند. البته گونیها خیلی خوب همرنگ میشوند. (هر نوع رنگی). اگر فقط بافت آن مدنظرتان است میتوانید گونی را روی یک زمینة مناسب (مثلا مقوا، موکت) بچسبانید و رویش را با چسب چوب (چسب چوب نباید خیلی غلیظ باشد) بپوشانید بگذارید خشک شود. چسب چوب، طرح تاروپودها را خیلی خوب به خود میگیرد.
رنگها
رنگ روغن: با یک روغن مخصوص رقیق میشود (حلالش تینر است)، دیر خشک میشود. مواظب لباسهایتان باشید که رنگی نشود، چون سخت پاک میشود.
رنگ پلاستیک: با آب رقیق میشود (حلالش آب است) زود خشک میشود ولی بعد از خشک شدن، رنگش کدر میشود. گول رنگ جذاب خیسش را نخورید.
آبرنگ: از بچگی میشناسیماش، اما کار کردن با آبرنگ به خاطر دقت و ظرافتی که لازم دارد، آنقدرها هم آسان نیست.
پاستلهای گچی: نکتة خاصش این است که موقع استفاده، دورش را کاغذی بپیچید تا دستتان رنگی نشود. البته زود پاک میشود، اما ممکن است دستتان را روی طرح در حال اجرا بگذارید و جایی ناخواسته رنگی شود که پاک کردنش راحت نیست.
رنگ ویترای: مخصوص رنگ کردن شیشه است، البته کمی قیمتش نسبت به رنگهای دیگر زیاد است.
جدول قیمت ها
از کجا خرید کنیم
گلهای خشک و گندم و وسایلی که حتی فکرش را نمیکنید به علاوة گونی و حصیر و مهرههای رنگی را به راحتی با یک دور زدن در باغ گل محلاتی (اتوبان آهنگ) میتوانید پیدا کنید. حتما باید صبح زود آنجا باشید. چون ساعت کارشان فقط از 4:30 تا 11 صبح است.
آدرس: اتوبان محلاتی- نبرد جنوبی- خیابان زمزم- جنب آتشنشانی
سرتاسر خیابان انقلاب هم پر است از لوازمالتحریرفروشیهایی که احتیاج کاغذ و مقواییتان را رفع میکنند. البته بعضیهایشان تکمیلترند، ولی ما نمیگوییم کدامها، با یک بار رفتن خودتان میفهمید و مشتریشان میشوید.
بازار بینالحرمین بازار بزرگ هم، بورس وسایل هنری است، سری بزنید.
رنگ و لعاب دادن به سفیدی مطلق
یادتان باشد، تزئینات و چگونگی دیوارهای اطرافتان نشاندهندة روحیات و شخصیت شماست، پس سعی کنید خودتان را خوب معرفی کنید.
تذکر: هرگونه تصنع، زود لو میرود، خودتان باشید. اینها فقط تعدادی پیشنهاد است. چند نمونه از هزارها نمونه ترکیبی که میتواند روی دیوار اتاقتان اتفاق بیفتد. به دستهایتان ایمان بیاورید.
انگشتهای شما هم میتوانند صد تا هنر بریزند! راستی افة دپ زدن و افسردهبازی در نیاورید که اصلا خریدار ندارد. تار عنکبوت درست کردن برای سقف و سیاه کردن در و دیوار را فراموش کنید. و سعی کنید یک کار حسابی انجام دهید.
قبل از هرچیز یک تذکر مهم
تا آن جایی که امکان دارد، روی خود دیوار هنرتان را بروز ندهید، چون ممکن است:
صاحبخانه به درجة هنری شما و ارزش هنر شما پی نبرد و آخر سال خسارت دیوارش را بگیرد.
مامان از خرید یا سر کار برگردد و از شدت ذوق به خاطر هنر شما روی دیوار پذیرایی، غش کند.
بعد از چند وقت به خاطر روحیة تنوع طلبی و ترقیِ ابعاد هنریتان بخواهید طرح دیگری را اجرا کنید. پس بهتر است روی دیوار را با کاغذهای بزرگ بپوشانید و بعد هنرنمایی کنید.
یک جور تابلوی اعلانات
یکی از دیوارهای اتاق را انتخاب کنید. در چند نقطه از دیوار که مرکزیت بیشتری از لحاظ دید دارد، مربعهای یونولیت فشردهای که از قبل، رنگ کردهاید را با میخ نصب کنید. (فقط رنگ پلاستیک به یونولیت بزنید، چون رنگ روغن یا رنگ اسپری، یونولیت را جمع میکند، اصطلاحا میخورد.)
این یونولیتها در حکم تابلوهایی هستند که میتوانید هر چیزی را که دوست دارید، بر رویشان بزنید. از پایین دیوار به سمت بالا چند تا از گلهای صحرایی بلند را طوری وصل کنید که کوتاه و بلند سرشان به سمت یونولیتها باشد.
همه چیز آماده است نقطه چین
دیوار را با گونی بپوشانید (گونی متری را میتوانید از باغ گل و یا کوچة مهران بخرید)، میتوانید فقط یک مساحت مشخص را بپوشانید و دورش را به اندازة مشخصی ریش ریش کنید و بعد تار و پودها را جدا کنید، حالا روی این قاب گونیای، هر کاری میشود کرد. مثلا:
قابهای کوچکی از عکسهای قدیمی، سیاه و سفید خانواده بزنید.
یک کیف گلیمی آویزان کنید و داخلش را پر از گلهای خشک کنید. میتوانید دورش را با کاشیهای کوچک یا آینه پر کنید.
فتوشاپ بدون نیاز به کامپیوتر
یک مقوای ماکت در اندازة دلخواه انتخاب کنید. رنگ زمینه را انتخاب کنید میتوانید با اسپری رنگ کنید. حالا عکس مورد نظر را در جای مناسب قرار دهید. اگر عکس انسان است، دورچین کنید و بچسبانید. با رنگ، دور آن را محو کنید. الان فضای عکس عوض شده و میتوانید با خرده شیشههای رنگی یا هر چیز دیگر دور آن را پر کنید.
فیش، فیش نقاشی
اسپری رنگ، هیجانآورترین رنگهاست مخصوصا اگر با کمی تمرین بتوانید ترکیبهای زیبا بسازید. وسط یک دیوار را در اندازة موردنظر مثلا 70×100 سانتیمتر قاب بگیرید، حالا با اسپری سرمهای، تمام سطح داخل قاب را رنگ کنید، بگذارید رنگ خشک شود (سه چهار دقیقه بیشتر طول نمیکشد).
حالا با اسپری نقرهای سطح بالای این مستطیل را به طور چکهای (فشار لحظهای) پر از نقطههای نقرهای کنید. وسط قاب در بالا یک دایرة نقرهای بزرگ ایجاد کنید، حالا یک شب مهتابی دارید، میتوانید پایین قاب را پر از گلهای خشک کنید، یا با چوب کبریت، کلبهای را درست کنید که زیر نور ماه به خواب رفته.
فوت و فنهای کوزهگری!
نگاهتان را عوض کنید به قول استاد، «عظمت باید در نگاه تو باشد». دنبال چیزهای خاصی نروید، هر چیزی میتواند خاص باشد، حتی کلاف کاموایی که مامانبزرگتان با آن ژاکت میبافد. این مهمترین اصل خلاقیت است. و اینها هم باقی چیزهایی که برای این کار باید بدانید:
هدف را بشناسیم: حتما ببینید دیواری که قرار است رویش کار کنید
، دیوار کدام اتاق است، ما اینجا در مورد اتاق یک جوان صحبت کردیم، اتاق بچه، آشپزخانه و... حال و هوای دیگری را میطلبد.
شکار زبالهها: به نزدیکان، دوستان و فامیل بسپارید که وسایل دورریختنی و یا قدیمیشان را برایتان نگه دارند، مثل شیشة رنگی و یا آینههای شکسته یا پوست پسته، چوبهای بستنی، گونیهای برنج و... خجالت نکشید اگر خندیدند، بعدا حتما وقتی دیدند با آنها چه کارهایی کردهاید تعجب میکنند.
به روز باشید:درست است که شما خیلی باذوق هستید و حتما طرحهای خیلی خوبی ارائه میدهید اما بد نیست، سری به نمایشگاههای هنری (معمولا در بخش راهنمای مجله، اطلاعرسانی در این مورد میشود) بزنید شاید نیازی به ایدههای شما باشد!
نان ما را آجر نکنید: تمیز کار کنید. بعد از اتمام کار خیلی محو هنرتان نشوید. سریعا محوطة عملیات را پاکسازی کنید تا کسی شاکی نشود. اگر از وسایل خانه مثل قیچی، چاقو، چسب و... استفاده کردید هر کدام را سر جایشان بگذارید، نمیخواهیم بعد از این شماره، مجله به خاطر نفرین مادرها بسته شود.
آبروریزی نکنید:تا مهمان بیچاره از در میرود بیرون، دسته گلی را که برایتان آورده نگذارید پشت در. گلها را از هم جدا کنید و در یک جای تاریک (مثل کمد) سر و ته آویزان کنید تا خشک شود، حتما بعد از خشک شدن برای اینکه عمر بیشتری کند، رویش کیلر اسپری بزنید. گلهای خشک شده لابهلای طرحها خوب جواب میدهد.
تیزبین باشید: دیوارهای کار شدة محوطة مترو را از دست ندهید اگر عجله ندارید بایستید و نگاه کنید کلی بخش هنری ذهنتان را رشد میدهد و ایدههای جالبی میگیرید. (البته آنها خیلی حرفهای هستند. توقعتان را از خودتان خیلی بالا نبرید، تا وقتی نتوانستید انجام دهید، افسرده نشوید.)
ترو تمیز کار کنید:اگر احیانا رنگ، روی لباستان ریخت، هول نشوید. اول دنبال حلال آن نوع رنگ بروید. اگر با مواد شویندة غیر حلال خودش شسته شود، لک ثابت میشود. جرم رنگ پلاستیک را اول با آب، خوب پاک کنید، ته ماندة رنگ را با مواد شوینده مثل صابون پاک کنید. حلال رنگ روغن و اسپری و رنگ تینر است.