به گزارش همشهری‌آنلاین دکتر بهاء الدین خرمشاهی،ادیب و حافظ‌شناس و قرآن پژوه و یکی از سرویراستاران دانشنامه‌دانش‌گستر ضمن بیان این مطلب در نشست رونمایی این کار بزرگ که عصر یکشنبه 19 دی، با حضور جمع بزرگی از مولفان، مترجمان، مرجع شناسان، ناشران و روزنامه نگاران در کتابخانه ملی ایران برگزار شد گفت: من یکی از موافقان این کار بودم که نام افراد زنده و تأثیرگذار در هر حوزه‌ای در این دانشنامه قرار بگیرد.
خرمشاهی بخش معرفی کتاب‌های مهم ایران، اسلام و جهان در دانشنامه را(بیش از سه هزار کتاب)را یکی از ارزشمند‌ترین بخش‌های آن دانست و پیش‌بینی کرد تا کمتر از شش ماه دیگر این دانشنامه به چاپ بعدی برسد. او همچنین افزود: پیشنهادم این است که در چاپ‌های دوم و سوم یک پیوست به اندازه یک جلد به این دانشنامه افزوده شود.
خرمشاهی با اشاره به اینکه امروز در تاریخ فرهنگ ما روز بزرگی است و من قدری متأسفم که در چنین روزی، طراح اصلی ماجرا تشریف نیاوردند تا شمه‌ای از ابتکارات خودشان را بگویند از دکتر علی رامین یاد کرد و گفت: آقای رامین پیش از طراحی این پروژه بزرگ، مطالعات فراوانی در خصوص دانشنامه‌های مختلف در سراسر جهان و ایران انجام دادند و توانستند 80 موضوع را استخراج کرده و در یک شیوه ابتکاری طرح را به پیش ببرند.
خرمشاهی همچنین به نقش برجسته مهندس حسینعلی سودآور به عنوان سرمایه‌گذار دانشنامه اشاره کرد و گفت: اگر ایشان سلسله جنبان ماجرا نبودند و این کار سترگ را بنیانگزاری نمی‌کردند، این کار چگونه می‌خواست سامان بگیرد؟ البته گفتنش آسان است. ایشان نه تنها سرمایه‌گذار بودند بلکه رهنمودهایی می‌دادند و حتی منبع اصلی انگلیسی این کار را ابتدا ایشان پیشنهاد کردند.
خرمشاهی نقش کامران فانی در این دانشنامه را نقشی واقعاً جانشین ناپذیر در کل ایران خواند و ادامه داد: فکر نکنید چون شاگرد و دوست چهل و شش هفت ساله‌شان هستم، اینقدر مبالغه می‌کنم. اصلاً بحث مبالغه نیست، بلکه قصور هم هست. ایشان همت والایی به خرج دادند و تنوع این دانشنامه شگفت‌آور است زیرا از همه وجوه دانش و معارف بشری مقالاتی در آن یافت می‌شود.
دکتر محسن خلیجی مدیرعامل این دانشنامه ضمن بازگو کردن اهمیت کار، تلاش همه عوامل طراحی، سرمایه‌گذاری، نگارش، ترجمه، ویراستاری، حروف‌چینی، امور رایانه‌ای و نظارت عالیه بر روند تولید دانشنامه را ستودند و گفتند: همه این‌ها دست به دست هم دادند تا برای نخستین بار در تاریخ مکتوب ایران، یک دانشنامه به صورت یکجا منتشر شود و خوانندگان در انتظار جلدهای بعدی سال‌های طولانی را انتظار نکشند.
سپس محمدعلی سادات مدیر بخش عملی دانشنامه به ایراد سخن پرداخت و گفت: در آغاز کار بنا بر این بود که دائرةالمعارف مرحوم مصاحب به روز شود ولی به دلایلی این کار میسر نشد و در نتیجه گروه طراحان دانشنامه به این نتیجه رسیدند تا یک دانشنامه جدید را پایه ریزی کنند.
سادات 60 درصد از 67 هزار مقاله این دانشنامه را ترجمه از منابع متعدد خارجی عنوان کرد و افزود: 40 درصد مقالات نیز که همگی به موضوعات ایران و اسلام تعلق دارند، به طور کامل توسط دانشمندان و آگاهان کشور خودمان نوشته شده‌اند.
وی همچنین جامعیت دانشنامه دانش گستر را نمونه‌ای منجصر به فرد عنوان کرد و ادامه داد: معمولاً دائرةالمعارف‌های تولید داخل کشور، آن جامعیت لازم را ندارند و همواره برخی موضوعات از قلم می‌افتند که ما در این مورد نهایت سعی خود را کردیم تا بتوانیم از همه معارف بشری مطالبی بیاوریم.
دکتر نورالله مرادی مرجع شناس نامی نیز از دیگر سخنرانان این مراسم بود که بعد از ایراد سخنانی درباره تاریخ مختصر دانشنامه‌نگاری در غرب ، سیر دائرةالمعارف نویسی در ایران را مورد بررسی قرار داد و نخستین تلاش‌های دائرةالمعارف نویسی به سبک امروزی را از اواخر دوره قاجاریه عنوان کرد که با دائرةالمعارف تک جلدی سعید نفیسی راه کمی هموار شد و با دائرةالمعارف مرحوم مصاحب به جایگاه خوبی رسید.
وی سپس به سیر دائرةالمعارف نویسی پس از انقلاب اشاره کرد که رشد بسیار چشمگیری یافته و به زعم ایشان بیش از 200 دائرةالمعارف آغاز به کار کرده‌اند و همچنان در حال نوشتن هستند.
مرادی یکجا منشتر شدن دانشنامه دانش گستر را یک ویژگی بسیار بارز دانست و افزود: برای اولین بار است که در ایران یک دائرةالمعارف عمومی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و بدون اتکا به هر گونه کمک دولتی منتشر می‌شود و این نشان دهنده آن است که ما به جایی رسیده‌ایم که در این خصوص می بایست روی پای خودمان بایستیم.
کامران فانی که یکی از سه نفر سرویراستار این دانشنامه است طی سخنانی، ابعاد دیگری از شکل گیری دانشنامه را یادآوری کرد. به زعم وی: شکل گیری چنین کار بزرگی محصول یک تصادف است. زیرا آقای سودآور به عنوان بنیانگزار طرح، بعد از سال‌ها به ایران برگشتند و موسسه‌ای را بنیان نهادند که اصلاً به دنبال تولید چنین کاری نبود. فانی همچنین ادامه داد: وقتی هم بنا شد در خصوص دائرةالمعارف دست به کار شویم، صحبت روزآمد کردن دائرةالمعارف دکتر غلامحسین مصاحب بود و اصلاً قرار نبود محصول جدیدی پایه‌ریزی شود. منتهی باز هم بر حسب تصادف، موسسه دانش گستر نتوانست با صاحب امتیاز آن دائرةالمعارف ارزشمند به توافق برسد و این شد که به تولید یک دانشنامه جدید روی آوردیم.
سخنران پایانی این مراسم مهندس حسینعلی سودآور بنیانگذار موسسه دانش گستر بود.
وی انگیزه خود از وارد شدن به چنین کاری را به موارد متعددی مربوط دانست و گفت: من در یک خانواده فرهنگی بزرگ شدم. خانواده‌ای که مادرم دختر فرزند ارشد مرحوم حاج حسین آقای ملک است و طبیعتاً نوه چنین شخصی بودن، خود به خود مسئولیتی برای من به همراه داشت.
از سوی دیگر وقتی انسان با افزایش سن به طور طبیعی از کار و تلاش برای ثروت‌یابی خسته می‌شود، دوست دارد در حوزه‌های انسانی بیشتر فعالیت کند و من نیز بر آن شدم راه فرهنگی و نیکوکارانه پدربزرگم را دنبال کنم. در نتیجه با کمک دانشمندان و نخبگان فرهنگی کشور توانستیم امروز این محصول خجسته را عرضه کنیم و برایش جشن بگیریم و به شما اطمینان می‌دهم که این کار ادامه دارد و ویرایش‌های بعدی کار هم در این موسسه پی‌گرفته خواهد شد.
آقای سودآور همچنین به چالش میان دنیای دیجیتال و دنیای چاپ اشاره کرد و گفت: درست است که هر روز دنیای دیجیتال فضا را بر دنیای چاپ تنگ می‌کند،اما به گمان من این دو نوع کتاب می‌توانند درکنار هم استمرار یابند و مانع‌آلجمع نیستند.
در پایان این مراسم، با حضور حسینعلی سودآور و علیرضا مختارپور و دکتر محسن خلیجی پرده از دانشنامه 18 جلدی دانش‌گستر برداشته و از این کتاب رونمایی شد.
حاشیه‌های نشست:
-جمعیت حاضر در نشست که عمدتا از نویسندگان و مترجمان و برخی از روزنامه‌نگاران بودند، بسیار بیشتر از جمعیت‌هایی بود که در این گونه مراسم جضور دارند.
-حسینعلی سودآور هنگامی که به صحنه رفت گفت که می‌خواهم این دانشنامه را به کسی تقدیم کنم که آدم بزرگی است،اما نامش در این فرهنگ نیست و سپس به مادرش ،بانو ملک اشاره کرد و گفت که دانشنامه تقدیم به مادرم شد.
-آقای خرمشاهی در سخنانش گفت که آقای فانی تمامی 67 هزار مدخل را دقیق‌خوانده‌اند که وقتی آقای فانی روی صحنه قرار گرفت ،گفت که من تمامی مدخل‌ها را نخواندم و اصولا این گونه نیست که یک تن بخواهد تمامی دانشنامه را بخواند.
دکتر خلیجی در میانه‌های صجبتش گفت که کار ویرایش این دانشنامه در حال انجام است و به زودی نسخه یک جلدی این دانشنامه تدوین و منتشر خواهد شد.
-در بیرون از تالار دکه‌ای قرار داده شده بود و دانشنامه را با 20 درصد تخفیف به علاقه‌مندان می‌فروختند.
-چند شبکه مختلف تلویزیونی هم در سالن حضور یافته و به گزارش و گفت وگو با چهره‌های شاخص فرهنگی می‌پرداختند.
به گزارش همشهری آنلاین قرار است عصر روز سه‌شنبه هم نشست نقد و بررسی این اثر بزرگ در شهر کتاب انجام شود.