به گزارش همشهریآنلاین در این مجلد مدخلهای حروف «ج» از مدخل «جزء لایتجزی» که بحثی مفصل در علم کلام است و دکتر حسین معصومی همدانی آن را نگاشتهاستT تا مدخل«ابراهیم ابن محمد بن موید جوینی» محدث صوفیمسلک اهل خراسان آمده است.
از جمله مدخلهای مهم و نسبتا بلند این جلد از دائرهالمعارف بزرگ اسلامی مدخل مربوط به امام جعفرصادق(ع) است که احمد پاکتچی آن را در بیش از 40 صفحه نگاشتهاست و در آن با استناد به منابع فقه شیعه و امامیه و اهل سنت، اطلاعاتی دقیق و دستاول درباره زندگی و سیره و سخن وآثار آن امام همام را گنجانده است.
مدخل جغرافیا هم از جمله مداخلی است که چند ماهی بعد از درگذشت استاد دکتر عنایتالله رضا منتشر میشود،این مدخل 40 صفحهای که پر از اسناد و و ارجاعات است و از بصیرت و دانش چند جانبه و احاطه زندهیاد رضا به این شاخه از علوم خبر میدهد،به همراه چند مدخل دیگر از ایشان در این مجلد آمده است.
جلد و جلدسازی هم از جمله مدخلهای قابل اعتنا در این مجلد از دائرهالمعارف است که به همراه تصاویری رنگی از ابزار و آلات جلد سازی خواننده را با تحولات جلد سازی و تکنیکهای این فن شریف آشنا میسازد. این مدخل را خانم بیتا پوروش تالیف کرده است.
مدخل سید جمالالدین اسدآبادی هم از آن مدخلهای بحثبرانگیز است که شاید بسیاری در انتظار بودند ببینند مرکزی معتبر همانند دائرهالمعارف بزرگ اسلامی زیستگاه سیدجمال را در کجای ایران ذکر میکند و بالاخره او سیدجمال ایرانی است یا افغانی؟
جالب است که در این مدخل که توسط سیدجواد طباطبایی،مولف و نظریهپرداز شناخته شده، نوشته شده است، اگرچه پسوند سیدجمال « اسدآبادی» آمده است،اما به نقل از نوشته آقای طباطبایی در جلد 18 دائره المعارف«نمیدانیم که این اسدآباد که سید بیشتر به آن منتسب است،در ایران بوده، یا در افغانستان قرار داشته است»(ص401)
آقای طباطبایی در نهایت و بعد از کلی استنادات به نوشتههای سیدجمال و برخی مکاتبات او و اسنادی چون دو جلد گذرنامه سید جمال و با اشاره به «فاقد دقت تاریخی لازم بودن منابعی که استناد به افغانستانی بودن سید جمال میکنند، به پژوهشهای 35 ساله زندهیاد محیط طباطبایی در این زمینه استناد میکند که آورده است«در هرات محلی به نام اسدآباد وجود ندارد و .... در دیداری از افغانستان در 1356 ش از فضلای آن کشور درباره اسعدآباد_یا شیرکدهای که در برخی از منابع عربی سید را به آن محل نسبت دادهاند- پرسش کرده،اما کسی نتوانسته است محل معینی را به چنین اسم و رسمی در روی نقشه، و مدرکی دال بر وجود محلی به او نشان دهد»
آقای طباطبایی علاوه بر این سید جمالالدین اسدآبادی مدخل ،«جمهوری» و جمهوری نزد فیلسوفان اسلامی را هم نگاشته است.
ویژگی مهم مدخلهای دائرهالمعارف بزرگ اسلامی در استناد نویسندگان به منابع شاخص و قابل اعتماد برای نگارش مدخلهاست، به نحوی که مدخلهای دائرهالمعارف در هر زمینهای خود استاندارد آفرین شده اند. به همین دلیل نسخههای عربی و انگلیسی این متون هم به مرور روانه بازار کتاب شده است.
هیئت علمی و سرویراستاران این دانشنامه در تمامی حوزهها و موضوعات از جمله چهرههای درخشان و استوانههای آن موضوع و حوزه به شمار میروند.
بنیاد یا مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی در چند سال اخیر تدوین آثار مرتبط با تاریخ ایران و اسلام را گسترش داده است و درکنار تدوین و انتشار دائرهالمعارف بزرگ اسلامی ، به تدوین و انتشار دانشنامه ایران هم دست یازیده است که تا کنون دو جلد از این دانشنامه انتشار عمومی پیدا کرده است.
دائرهالمعارف بزرگ اسلامی(جلد 18)/ناشر: مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی/چاپ اول:زمستان 1389،قطع رحلی مصور(بیش از 20 تصویر رنگی) ،جلد سخت طلاکوب،قیمت:18 هزار تومان،800 صفحه مصور