بسیاری از والدین در جستوجوی راه حلی هستند که نشان دهند چطور میتوان والدین خوبی بود؛ اگرچه هر خانوادهای منحصر به فرد است و نمیتوان پاسخ یکسانی یافت. به هر جهت میدانیم که رشد تربیتی کودک کار دشواری است و اغلب والدین تلاش میکنند تا در این راه بهترین باشند. روش برخورد والد ین یکی از مهمترین حیطههای تحقیقی در شاخههای علوم اجتماعی است و مطالعات بسیاری در دهههای گذشته توسط محققان انجام گرفته که صدها هزار خانواده را شامل میشود. حال چگونه میتوان پدر و مادر خوبی بود؟
باید بدانیم که به کودکی موفق میگویند که...
مهربان و مؤدب باشد، دوستانه رفتار کند و حس همدردی داشته باشد.
در قبال دیگران احساس مسئولیت میکند، درکارها مشارکت دارد، اخلاقی و منطقی عمل میکند.
با شادی به زندگی مینگرد، دلسوز است و عاشق خانواده و زندگی کردن است.
با هوش، بلند پرواز، مصمم، مطمئن، صبور و پایدار است.
با هر شرایطی میتواند خود را سازگار کند و توانایی کنترل خویش و اعتماد به نفس را دارد.
به سختی کار میکند تا اهداف بلند پروازانهاش را بهدست آورد.
توانایی به دست آوردن اهدافش را دارد.
اصول پیشنهادی جهت پدر و مادر خوب بودن
آگاه باشیم که پدر و مادر بودن نیاز به تلاش دارد: هر روز درباره رفتارهایتان بهعنوان یک والد، خوب فکر کنید. خودتان را به خاطر بیاورید که چگونه با فرزندتان رفتار کردهاید تا بر او اثر بگذارید و سعی کنید که از تجارب گذشتهتان پند بگیرید و همان طور که مسئول هستید با یادگیری بهتر، رفتارتان را بهبود بخشید.
برای آن دسته از فعالیتهایتان که مرتبط با کودک شماست اولویت بیشتری قائل شوید: برای والدین شاغل، کار پرزحمت و چالشبرانگیزی است. به هر جهت بایستی زمانتان را مدیریت کنید. کار کردن شما همچون راهی است که فرزندتان ابتدای آن راه قرار دارد و گاهی این بدان معناست که علایق و نیازهای شما، قربانی نیازهای فرزندتان شود.
عاشق فرزندتان باشید اما نه خیلی زیاد: چند بار در روز احساس عاطفه و گرمی را به کودکتان نشان دهید. بهطور نمونه بارها او را بغل کنید و در آغوش خود بفشارید؛ اگر چه در فرهنگهای مختلف روشهای گوناگونی وجود دارد. به یاد داشته باشید اگر فرزندتان کار اشتباهی انجام داد و قانونی را در خانواده نقض کرد، باید به او روش درست را تذکر دهید و به جای انتقاد از کودک از رفتار و کارش انتقاد کنید نه خود کودک را مورد انتقاد قرار دهید.
قوانین ویژه خانوادگی وضع کنید : در جامعه ما قوانینی وجود دارد که به فرزندتان کمک میکند تا در مدرسه و دنیای واقعی موفق عمل کند. بهعنوان یک والد لازم است که قوانین خانوادگی وضع کنید تا فرزندتان یاد بگیرد که چطور خود را مطابق آن قوانین مدیریت کند. برای اینکه فرزند بهتری داشته باشید بایستی 3سؤال در هر زمان برایتان روشن باشد: فرزندم کجاست؟ با چه کسی است؟ و چه میکند؟
بر قوانین خانوادگی وضعشده پافشاری کنید : لازم است قوانین وضع شده روشن و ثابت باشند، در غیراین صورت فرزندتان گیج خواهد شد و نمیتواند بهطور جدی به آنها عمل کند. قوانین خانوادگی را برای فرزندتان توضیح دهید و نشان دهید که اقتدارتان بیشتر منطقی است نه آنکه زور و قدرت بر آن حاکم است. طبق این روش، فرزندتان کمتر دچار چالش میشود. توجه کنید که پدر و مادر باید هر دو با هم فرزندشان را طبق قوانین یکسانی تربیت کنند، پس لازم است تا هر دو قوانین یکسانی وضع و به آن عمل کنند.
در باره تصمیمی که میگیرید برای فرزندتان توضیح دهید: با توجه به آنکه فرزندتان تجربه و علمی را که شما در زندگی استفاده میکنید ندارد، نیاز است به آنچه فکر میکنید و تصمیمی را که گرفتهاید، با حوصله برای او توضیح دهید و لازم است که در همه مراحل مختلف رشد (درسنین مختلف) از روشی که برای او قابل فهم است استفاده کنید.
از تنبیهکردن شدید و خشن اجتناب کنید : براساس تحقیقات به عمل آمده در تمامی اشکال تنبیههایی که والدین استفاده میکنند، تنبیه بدنی و جسمانی بیشترین عوارض جانبی را ایجاد میکند. بچههایی که تنبیه بدنی بیشتری میشوند در برخورد با کودکان دیگر از خشونت بیشتری در حل مسائلشان استفاده میکنند و علت آن تقلید از والدینشان است.
به فرزندتان احترام بگذارید: بچهها نسبت به دیگران همان رفتاری را خواهند داشت که والدینشان نسبت به آنان دارند. فکر کنید فرزندتان شخصی است همچون افراد دیگر که احتیاج دارد مورد احترام قرار گیرد؛ همان طور که شما نیز مورد احترام قرار میگیرید. با ادب با او صحبت کنید، به عقاید او احترام بگذارید، زمانی که او با شما صحبت میکند به دقت به حرفهایش گوش دهید و همانند یک دوست با او برخورد کنید.
مستقل بودن را به کودکتان بیاموزید: ترغیب کودک به مستقل بودن، اگر چه برای کودک آزادی عمل بهوجود میآورد و در کنار آن محدودیتهایی نیز دارد ولی به کودکتان یاد میدهد که کنترل خویش را که یکی از کلیدهای موفقیت در زندگی است، در خودش تقویت کند. همواره به این نکته توجه کنید که استقلال، تمرد یا سرکشی نیست، پس تفاوت بین تمرد و مستقل بودن را برای فرزندتان توضیح دهید.