رز قدیانی را که یادتان هست. هنوز آن‌قدر از پخش سریال اغما نگذشته که دختر معتاد و فریب خوردهای را که دکتر پژوهان نجات داد، از یاد برده باشید. اگر شما هم پدر یا مادر باشید، دلتان نمیخواهد خدای نکرده مانند والدین رز از زبان دیگران خبر معتاد بودن فرزند دلبندتان را بشنوید. نمیخواهیم شما را بترسانیم اما برای اینکه قبل از دیر شدن بتوانید به نوجوان‌تان حالی کنید که او را دوست دارید و اجازه تجربه هر خطری را به او نمیدهید، لازم است چهارچشمی مراقب او باشید. در این صورت است که خواهید توانست در صورت لغزش‌های کوچک، او را راهنمایی کرده و جلوی اتفاقات ناگوار را بگیرید.
اگر نوجوان شما امروز مصرف‌کننده مواد نباشد، هر زمانی این احتمال وجود دارد که فرزند سربراه شما هم تبدیل به یکی از هزاران مصرف‌کننده مواد مخدر شود. البته در این شرایط، درست نیست بدون تهیه مدارک کافی در مورد فرزندمان تصور اشتباه داشته و احساس نگرانی کنیم. فاجعه زمانی روی می‌دهد که والدین بعد از بقال سر کوچه می‌فهمند دلبندشان به آخر خط رسیده. شاید به این علت که منتظرند علایم تابلو را در رفتار و چهره فرزندشان ببینند؛ شما این اشتباه را نکنید. بعضی والدین هم منتظر می‌نشینند تا اولیای مدرسه آنها را احضار کرده و خبر از افت تحصیلی نوجوانشان بدهند. اگرچه از بین رفتن علاقه نوجوان به تفریح و سرگرمی، تغییر در گروه دوستان و افت تحصیلی از علائم اعتیاد است؛ اما وقتی این نشانه‌ها بارز می‌شوند که دیگر کار از کار گذشته و «مصرف تجربی و تفریحی مواد» تبدیل به «اعتیاد» شده. لازم است بدانید بیشتر نوجوانانی که مصرف مواد را شروع می‌کنند، در ابتدا، اتفاقی و به اصرار دوستان دست به این کار می‌زنند ولی به تدریج مصرفشان حالتی منظم پیدا می‌کند. ممکن است او حتی بیشتر از یک سال مصرف مواد به طور نامنظم را شروع کرده باشد؛ بدون اینکه هیچ نشانه‌ای در او دیده شود که بخواهد شما را به شک بیندازد.
یادتان باشد، علائم تابلوی مصرف مواد مخدر تنها زمانی بروز می‌کند که نوجوانی به مصرف مخدر اعتیاد پیدا کرده باشد وگرنه در زمان مصرف نامنظم یا همان مصرف تفریحی، علائم تابلو ممکن است برای مدت‌ها مخفی بماند.
مهم این است که ما به طور مداوم نوجوان را تحت نظر و کنترل داشته باشیم تا بتوانیم سرنخ‌ها را در همین دوران پیدا کنیم. البته این نظارت نباید به گونهای باشد که نوجوان‌تان احساس کند آزادی و استقلال او را کاملا از بین بردهاید بلکه باید به او بفهمانید که به روش کنترل نامحسوس او را میپایید و نخواهد توانست مشکلی را از شما پنهان کند. پس بهتر است او هم به شما اعتماد کرده و خودش را به دردسری که به تجربهاش نمیارزد، نیندازد.
10فرمان برای آنها که فرزندی سالم و نه معتاد می‌خواهنددر ادامه 10روش برای نظارت مخفیانه بر رفتار نوجوانان و شناسایی علامت‌های مصرف مواد مخدر در آنها - بدون اینکه متوجه کنترل شما شوند - ارائه شده است:
1 - به محض ورود نوجوان‌تان به خانه، او را در آغوش بگیرید و به دنبال تشخیص هرگونه بوی مشکوک مانند بوی مواد مخدر یا الکل باشید. این را در نظر داشته باشید که گاه استفاده از اسپری و عطر زیاد یا جویدن آدامس، ممکن است برای پنهان کردن بوی مواد مصرف شده باشد.
2 - نوجوانان تحت تاثیر مصرف مواد، معمولا پس از ورود به خانه مستقیما به اتاقشان می‌روند. سعی کنید بلافاصله پس از ورود فرزندتان به خانه، مکالمه مختصری را در حالیکه به چشمانش نگاه می‌کنید، با او داشته باشید. وجود لکه‌های قرمز رنگ در چشمانش، صحبت‌های نامفهوم و عدم تعادل می‌توانند از علائم مشکوک به مصرف مواد باشند.
3 - تا زمان ورود نوجوان‌تان به خانه، چراغ‌ها را روشن نگاه داشته و بیدار بمانید.
4 - از نوجوان‌تان بخواهید ساعت را به شما اعلام کند و طی این عمل نیز نحوه رفتار او را تحت نظر داشته باشید.
5 - اگر چنانچه نوجوان‌تان به طور غیرمنتظره‌ای از شما اجازه خواست که شبی را بیرون از منزل یا در خانه یکی از دوستانش سپری کند و شما در این مورد احساس شک و تردید داشتید، به او جواب منفی دهید و خواسته‌اش را نپذیرید.
6 - برنامه‌ای متغیر و غیرقابل پیش‌بینی داشته باشید تا نوجوان‌تان نتواند برنامه‌های مخفیانه مصرف موادش را با برنامه‌های شما تنظیم کند. شاید اگر فرزندتان بداند که مادر و پدرش هر روز ساعت 7شب به خانه برمی‌گردند، بتواند برنامه مصرف با دوستانش را طوری تنظیم کند که شما متوجه نشوید ولی اگر شما در هفته یک یا 2روز به طور غیرمنتظره ساعت4 به خانه برگردید، او دیگر نمی‌تواند به این راحتی برنامه‌ریزی کند.
7 - از اینکه فرزندتان در خارج از خانه چه می‌کند، دقیقا اطلاع داشته باشید. دوستان و والدین دوستانش را ملاقات کنید و سعی کنید در فعالیت‌های مشترکشان حضور داشته باشید تا آنها را بشناسید. علاوه بر این، هر موقع تماس تلفنی گرفتند، از آنها بخواهید خودشان را معرفی کنند. همیشه نوجوان‌تان را تشویق کنید که دوستانش را در مواقعی که شما در خانه هستید، به خانه دعوت کند. به خاطر داشته باشید، هدف شما این است که مانع شوید نوجوان‌تان احساس کند در تجربههای خطرناک، آزادی دارد.
8 - از همسایه‌تان درخواست کنید که به طور پراکنده و در هنگامی که بیرون از خانه هستید، نوجوان‌تان و فعالیت‌های او را تحت نظر داشته باشد.
9 - رفتار نوجوان‌تان را در محیط مدرسه کنترل کنید. از معلمانش بپرسید که آیا هیچ تغییر قابل توجهی در رفتار فرزندتان مشاهده کرده‌اند یا خیر؟
10 - در نهایت و مهم‌ترین نکته این است که به طور منظم با نوجوان خود در مورد مواد مخدری که شاهد مصرف آنها بوده و احساساتی که در مورد آنها داشته، صحبت کنید. همچنین اگر این تجربه را داشته، از او بخواهید که توضیح دهد چطور از عهده موقعیت مورد نظر برآمده است. تا جایی که می‌توانید با او صادق باشید و به او اطمینان دهید هر کاری که بتوانید برای رهایی‌اش از مصرف مواد انجام خواهید داد.
