اما کدامین واقعه تاریخی است که در جغرافیایی نه حتی به فراخی یک دشت که به‌کوچکی یک میدان و به کوتاهی یک نیمروز روی‌داد و قرن‌هاست که هر سال و هر روز دوباره می‌آید و زنده می‌کند و حیات می‌بخشد و شور و عشق و آزادگی؟
می‌توان از رنجی که بر فرزند پیامبر و اهل بیت و اصحابش رفت، گفت. می‌توان بر این مصائب سینه سوزاند و اشک ریخت.
و هم می‌توان از این «ماجرای بزرگ» تاریخ عبرت گرفت و عبرت داد.
و پیداست که بدون معرفت عمیق از این واقعه نه می‌توان عبرت گرفت و نه می‌توان عبرت داد.