به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی سلول‌های بنیادی ایران، پای دیابتی و زخم پای دیابتی هنوز هم عامل بزرگ ناتوانی در بیماران دیابتی به حساب می‌آیند و علی‌رغم پیشرفت‌های زیادی که در زمینه تشخیص و درمان دیابت انجام گرفته است ولی هنوز هم معضل پای دیابتی رفع نشده است. هنوز هم بسیاری از بیماران دچار درجاتی از زخم پای دیابتی می‌شوند. به دنبال آن مدت‌ها تحت درمان دارویی قرار می‌گیرند و پس از مدتی درمان طبی ناموفق، برای ایشان درمان جراحی در نظر گرفته می‌شود و قسمت‌های درگیر و تخریب‌شده خارج می‌گردند. چه بسا در مواردی این خارج کردن نسوج نکروزه سبب می‌شود قسمت اعظم کف پا از دست برود و چنان‌چه باز هم پیشرفت کند شاید به قطع عضو و از دست رفتن کل پا منتهی گردد.
نقص در اندام تحتانی خودش برای بیماران بسیار مشکل زا خواهد بود و هم مقدار مصرف انرژی برای راه رفتن در آنها افزایش می‌یابد و هم ممکن است در محل باقی مانده اندام زخم های جدید حاصل شود و سطح قطع عضو بالاتر آید.
منوکلئر خون محیطی (CD34) در بهبود زخم پای دیابتی
اکنون پژوهشگران موفق شده‌اند با روش‌های جدید درمانی از جمله سلول درمانی زخم پای بیماران دیابتی را درمان کنند.
براساس پژوهشی که در بیمارستان رسول اکرم، مرکز تحقیقات غدد درون‌ریز و متابولیسم و همچنین مرکز تحقیقات خون و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران و بیمارستان دکتر شریعتی صورت گرفته، سلول‌های بنیادین اتولوگ با منشأ سلول‌های منوکلئر خون محیطی (CD34) در بهبود زخم پای دیابتی و جلوگیری از آمپوتاسیون اندام موثر است.
بنابر این گزارش، چندین مطالعه به صورت مداخله‌ای نشان داده که سلول‌های بنیادین حاصل از آسپیراسیون مغز استخوان یا سلول‌های منوکلئر خون محیطی (CD34) می‌توانند منجر به آنژیوژنز و بهبود فعالیت بافتی در بافت ایسکمیک شده و به بهبود زخم کمک کنند اما نتایج آنها ضد و نقیض بوده است.
در این روش، سلول‌های بنیادین گرفته شده از خون محیطی تحریک شده با فاکتور کلونی محرک گرانولوسیت (G-CSF) به 7 بیمار مبتلا به زخم پای دیابتی تزریق گردید و 14 بیمار به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند که 3 ماه بعد هر دو گروه از نظر اندازه و بهبود زخم، کاهش درد، برقراری مجدد نبض، میزان آمپوتاسیون و عوارض ناشی از سلول‌های بنیادین مورد بررسی قرار گرفتند.
طبق این تحقیق، تزریق سلول‌های بنیادین گرفته شده از خون محیطی در بهبود زخم پای دیابتی مؤثر بوده و در بهبود خون‌رسانی به اندام مبتلا کمک کننده است و از آمپوتاسیون اندام جلوگیری می‌کند.
استخراج سلول‌های بنیادی بافت چربی برای درمان زخم پای دیابتی
یک تیم از پژوهشگران ایتالیایی نیز موفق شدند با استفاده از سلول‌های بنیادی که از بافت چربی استخراج کرده بودند، زخم پای دیابتی را درمان کنند.
دانشمندان دپارتمان بیوتکنولوژی دانشگاه مطالعات ناپل، ترکیبی از سلول‌های بنیادی را که از بافت چربی خود بیماران استخراج شده بود، در آزمایشگاه کشت دادند و این سلول‌ها را به محل زخم تزریق کردند.
در این روش از سلول‌های بنیادی پرتوان القایی استفاده شد و دانشمندان از چربی تکه‌برداری کردند. در مرحله بعد، سلول‌های بنیادی پرتوان القایی تهیه و سپس به سلول‌های بنیادی اندوتلیال و سلول‌های بنیادی ماهیچه‌ای تبدیل شدند. ترکیبی از این دو گروه از سلول‌های بنیادی با یک میکرولوله به محل زخم تزریق شد و در مدت چند روز بهبودی ملموسی مشاهده گردید.
استفاده از سلول‌های بنیادی بندناف برای ترمیم و شفای زخم‌های دیابت
پزشکان کره‌ای هم در یک آزمایش جدید دریافته‌اند که نوع خاصی از سلول‌های خونی تغییر یافته حاصل از بند ناف موسوم به EPC قادرند تا حد زیادی سرعت ترمیم و شفای زخم‌های دیابت را افزایش دهند.
دکتر وونهی سوه، از انستیتو سلول‌های بنیادی دانشگاه CHA در کره جنوبی تاکید کرده دیابت معمولا با زخم‌هایی همراه است که در صورت حاد شدن، آسیب‌های جدی به بیمار وارد می‌کند، اما سلول‌های EPC می‌توانند بافت‌های مجروح و آسیب‌دیده را در این بیماران ترمیم کنند.
در مطالعات اخیر محققان، تاثیر این سلول‌ها را در موش‌های آزمایشگاهی مبتلا به زخم دیابت بررسی کرده و به نتایج امیدوار کننده‌ای دست یافته‌اند. در مرحله بعدی، آنها یافته جدید را بر روی نمونه‌های انسانی مورد آزمایش قرار خواهند داد.
همچنین این محققان دریافته‌اند که سلول‌های فوق حاوی فاکتورهای رشد و پروتئین‌های کوچکی موسوم به «سیتوکین‌ها» هستند که روند بهبود زخم‌های پوستی را تسریع می‌کنند.